Brief regering : Nationale burgerbetrokkenheid gedurende de Conferentie over de Toekomst van Europa

Nr. 6
BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 21 april 2021

Hierbij informeer ik uw Kamer, zoals op 15 april jl. toegezegd in het commissiedebat
Raad Algemene Zaken (Kamerstuk 21 501-02, nr. 2322) en conform de toezegging aan het lid Bisschop van 13 oktober 2020, over de burgerconsultaties
in het kader van de Conferentie over de Toekomst van Europa. In lijn met de motie
van het Eerste Kamerlid Koole c.s. is een gelijkluidende brief aan de Eerste Kamer
verzonden.

Nationale burgerconsultaties en communicatie

De Conferentie over de Toekomst van Europa zal formeel van start gaan op 9 mei 2021,
de Dag van Europa. Nu de details over de vormgeving van de Conferentie en de burgerbetrokkenheid
onlangs duidelijker zijn geworden en op korte termijn verder worden uitgewerkt in
de raad van bestuur van de Conferentie, kan het kabinet nader invulling geven aan
de nationale burgerbetrokkenheid. Het kabinet ziet de Conferentie als kans om de burger
te betrekken bij de Europese Unie. Onderdeel van de burgerbetrokkenheid gedurende
de Conferentie is de organisatie van burgerconsultaties. Deze consultaties kunnen
op verschillende manieren vorm krijgen. Allereerst zal het kabinet in Nederland nationale
burgerconsultaties organiseren op de hierna beschreven wijze. Ten tweede bestaat er
de mogelijkheid voor burgers, organisaties, nationale parlementen of overige initiatiefnemers
om eigen burgerconsultaties op te zetten. Tot slot hebben nationale parlementen de
gelegenheid hun zelfstandige rol te spelen als vertegenwoordiger van hun burgers in
de organen van de Conferentie.1

Kabinetsinzet

Het kabinet is voornemens op tweeërlei wijze de consultatie van de Nederlandse burgers
vormgeven. Het kabinet zal het SCP vragen welke kennis verder kan worden ontsloten,
aanvullend op het rapport uit 2018, gericht op de vraag wat de Nederlandse burger
wil van de Europese Unie. Dit onderzoek was gebaseerd op basis van beschikbaar enquêtemateriaal
aangevuld met kwantitatief en kwalitatief onderzoek.2 Daarnaast zal het kabinet burgerconsultaties organiseren, uitgevoerd door een externe
organisatie. Deze organisatie krijgt de opdracht (digitale of waar mogelijk fysieke)
bijeenkomsten te organiseren en inclusieve, representatieve, open en transparante
dialogen met Nederlandse burgers te houden. De exacte vormgeving van het aantal dialogen,
aantal deelnemende personen en overige aspecten zal in de opdrachtverstrekking en
vervolgens in overleg met de uitvoerende organisatie nader worden bepaald.

Het kabinet zal zich ook inzetten voor de betrokkenheid van de Nederlandse burger
bij de Conferentie, door de inzet van verschillende communicatiemiddelen. Zo zal ik
op de formele startdatum op 9 mei nationaal de aftrap van de Conferentie aankondigen.
Verder zal via de website van het Ministerie van Buitenlandse Zaken in aanloop naar
de nationale burgerconsultaties meer informatie over de organisatie daarvan worden
verstrekt. Ook zal gedurende de Conferentie door middel van sociale media en traditionele
media informatie worden gedeeld over de voortgang en resultaten van de consultaties.

Overige evenementen, het digitale platform en het Charter

De burgerconsultatie die het kabinet overeenkomstig bovenstaande zal organiseren is
niet de enige vorm van betrokkenheid en participatie en betrokkenheid van de Nederlandse
burger bij de Conferentie. Iedere burger, organisatie, nationaal parlement of overige
initiatiefnemer kan een evenement organiseren om input vanuit burgers in te brengen
bij de Conferentie. Ten behoeve van het bundelen van deze informatie en het breed
bekend maken van de mogelijkheid om deel te nemen aan dergelijke evenementen, is op
maandag 19 april het meertalig digitale platform gelanceerd.3 Dit interactieve platform zal een overzicht geven van de evenementen die georganiseerd
worden in het kader van de Conferentie in alle lidstaten en biedt burgers de ruimte
om hun ideeën te delen en online bijdragen in te dienen en te bespreken. De raad van
bestuur van de Conferentie heeft een kader met voorwaarden vastgesteld genaamd «Charter for citizens and event organisers participating in the Conference on the future
of Europe».4 Dit Charter stelt bepaalde voorwaarden vast waar evenementen georganiseerd door burgers
en overige initiatiefnemers aan moeten voldoen indien zij onderdeel uit gaan maken
van de Conferentie. Het Charter is onder meer bedoeld om voor deze evenementen de
vrijheid van meningsuiting te waarborgen, discriminatie te voorkomen en inclusiviteit
en representativiteit te garanderen. Organisatoren van evenementen worden gevraagd
het Charter te ondertekenen en in lijn daarmee te handelen wanneer zij evenementen
aanmelden op het digitale platform.

Betrokkenheid nationale parlementen

Als belangrijke dragers van democratische legitimiteit is betrokkenheid van nationale
parlementen bij de Conferentie van belang. Het kabinet heeft zich daarom mede op uw
verzoek ingezet voor een prominente rol van nationale parlementen in de Conferentie.
De nationale parlementen zijn middels een waarnemersrol voor de trojka van de COSAC
vertegenwoordigd in de Executive Board van de Conferentie. Verder zullen vertegenwoordigers
van nationale parlementen deelnemen aan de plenaire vergaderingen van de Conferentie.
Verwachting is dat er op korte termijn meer duidelijk wordt over de deelname aan plenaire
vergaderingen, u wordt hier nader over geïnformeerd.

Nationale parlementen kunnen daarnaast, mede ter voorbereiding op hun deelname aan
de plenaire vergaderingen, eigen burgerconsultaties of andere evenementen organiseren
en deze bij het digitale platform aanmelden. Het kabinet nodigt de Eerste en Tweede
Kamer uit te bezien op welke wijze zij hieraan invulling wensen te geven.

De Minister van Buitenlandse Zaken,
S.A. Blok