Brief regering : Draaiboek “Triage op basis van niet-medische overwegingen voor IC-opname ten tijde van fase 3 in de COVID-19 pandemie”

Nr. 756 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR MEDISCHE ZORG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 24 november 2020

Hierbij zend ik u het draaiboek «Triage op basis van niet-medische overwegingen voor
IC-opname ten tijde van fase 3 in de COVID-19 pandemie» (versie 2.0, november 2020)
zoals door de Federatie Medisch Specialisten (FMS) en Artsenfederatie KNMG is vastgesteld1. In het geval dat er onverhoopt en onverwacht een situatie zou ontstaan dat landelijk
gezien de intensive care capaciteit tekortschiet ten opzichte van het aantal patiënten
dat zich aandient, is het belangrijk om goed voorbereid te zijn. Dit draaiboek beschrijft
de criteria die toegepast moeten worden in ziekenhuizen om op basis van niet-medische
overwegingen een keuze te kunnen maken welke patiënt als eerste in aanmerking komt
voor opname op de IC, indien er onvoldoende plek is. Het kabinet en alle betrokken
partijen in de zorg doen er alles aan om deze situatie te voorkomen. Er is dan ook
nu sprake van voorzorg en niet van een bijna zich voordoende situatie.

De afgelopen maanden hebben de KNMG en de FMS een brede consultatie uitgevoerd op
basis van de eerste versie van het draaiboek dat op 16 juni openbaar is gemaakt. Deze
versie is ook naar uw Kamer gezonden. Doel van deze consultatie was het draagvlak
voor en de uitvoerbaarheid van het draaiboek te toetsen. Daartoe heeft de FMS (digitale)
bijeenkomsten georganiseerd met afgevaardigden van medisch specialisten en (IC-)verpleegkundigen,
die direct betrokken zijn bij het proces voor triage voor IC-opname en met afgevaardigden
van bestuur en management van ziekenhuizen. De KNMG heeft overlegd met de ouderenbonden
KBO Brabant, KBO-PCOB en ANBO. Daarnaast heeft de KNMG het draaiboek in digitale bijeenkomsten
uitgelegd aan huisartsen en, in districtsbijeenkomsten, ook met andere artsen besproken.
Deze consultatie heeft geleid tot aanscherpingen en verduidelijkingen in het draaiboek
versie 2.0. De KNMG en de FMS hebben vervolgens het draaiboek versie 2.0 aan de Inspectie
Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) aangeboden met de vraag te bevestigen of zij het draaiboek
beschouwt als een veldnorm.

De IGJ liet op 19 november jl. aan partijen en mij weten dat zij het draaiboek versie
2.0 ziet als invulling van de normen voor goede zorg, zoals beschreven in de Wet kwaliteit,
klachten en geschillen zorg (Wkkgz).

Ik wil hierbij opnieuw uitspreken dat ik de FMS en de KNMG zeer erkentelijk ben dat
zij deze moeilijke, gevoelige en ethische discussie niet uit de weg zijn gegaan.

Nu het draaiboek is vastgesteld, zal ik een aantal stappen zetten. Hierbij wil ik
zorgvuldigheid betrachten om recht te doen aan dit moeilijke en gevoelige onderwerp.
Daarbij is het voor mij van groot belang dat zorgverleners zich gesteund voelen door
de maatschappij mochten ze onverhoopt voor een dergelijke keuze op niet-medische overwegingen
komen te staan. In de eerste plaats wil ik toetsen in hoeverre het draaiboek 2.0 in
overeenstemming is met het kabinetsstandpunt om bij selectie van patiënten geen onderscheid
te maken enkel op grond van leeftijd. Immers in de brief van 16 juni heeft het kabinet
hierover geschreven dat het zich niet kan vinden in een triage waarin leeftijd, los
van medisch inhoudelijke overwegingen, een rol speelt (Kamerstuk 25 295, nr. 423). Voor dit kabinet is elk leven gelijkwaardig en als een oudere patiënt op medische
gronden even veel herstelkansen heeft als een jongere patiënt, kan hem of haar geen
aanspraak op levensreddende zorg worden ontzegd. Dit is dan ook het vigerende standpunt.
Bij deze toetsing betrek ik het door de KNMG ingenomen standpunt dat er bij het criterium
van de intergenerationele solidariteit geen sprake zou zijn van leeftijdsdiscriminatie.
Daarnaast zal ik ook zelf gesprekken voeren met stakeholders, zoals ouderenbonden
en jongerenorganisaties. Over de uitkomsten van die toetsing en gesprekken zal ik
uw Kamer zo spoedig mogelijk informeren.

Gelet op het feit dat uw Kamer op 2 juli heeft ingestemd met het verzoek van lid Tellegen
om, zodra het draaiboek op basis van niet medische overwegingen voor IC-opname ten
tijde van fase 3 in de COVID-19 pandemie definitief is, een technische briefing met
de opstellers van het draaiboek te organiseren, stuur ik u het draaiboek 2.0 vooruitlopend
op de door mij hiervoor geschetste stappen alvast toe.

De Minister voor Medische Zorg,
T. van Ark