Brief regering : Reactie op verzoek commissie over een toelichting op de opzet van de initiatieven ‘Recidivebestrijding (‘Koers en Kansen’)’ en ‘Effectiviteit politieoptreden’ in het kader van de Operatie Inzicht in Kwaliteit

Nr. 139
BRIEF VAN DE MINISTERS VOOR RECHTSBESCHERMING EN VAN JUSTITIE EN VEILIGHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 13 mei 2019

Op 28 maart 2019 heeft de vaste commissie voor Justitie en Veiligheid verzocht om
een toelichting op de opzet van de initiatieven «Recidivebestrijding («Koers en Kansen»)»en
«Effectiviteit politieoptreden» in het kader van de operatie Inzicht in kwaliteit
(OiiK) en de wijze waarop de Kamer wordt geïnformeerd over de voortgang van de initiatieven.
Met deze brief gaan wij in op dit verzoek.

Operatie Inzicht in Kwaliteit

Zoals in het Regeerakkoord (bijlage bij Kamerstuk 34 700, nr. 34) opgenomen is de OiiK een initiatief van het gehele kabinet om de kennis over doeltreffendheid
en doelmatigheid van beleid te vergroten. Het doel is om de maatschappelijke impact
van beleid te vergroten door meer inzicht te krijgen in wat er werkt en wat niet.

Door inzicht te krijgen in de effecten van beleid en daarnaar te handelen, wordt overheidsoptreden
steeds een stukje effectiever. Het koppelen van beleid en uitkomsten is echter niet
eenvoudig. Het risico bestaat dat de operatie een «papieren exercitie» wordt als er
geen aandacht is voor de complexiteit waar beleidsmakers mee te maken hebben. De koppeling
tussen beleid en uitkomsten in de praktijk is immers niet altijd eenvoudig aan te
tonen. Het definiëren en meten van kwaliteit bij overheidstaken is vaak ingewikkeld,
net als het vaststellen van doeltreffendheid en doelmatigheid. De Minister van Financiën
rapporteert twee maal per jaar over de voortgang van de Operatie.

Inzet JenV operatie Inzicht in Kwaliteit

Het doel van de operatie is om te leren en verbeteren; de leerervaring staat centraal.
Daarbij liggen er bij JenV bijvoorbeeld kansen op het gebied van ex ante evaluaties
en het gebruik van (open) data. Daarbij gaat het niet om «meer» evalueren maar «anders»
evalueren. De beleidscontext wordt steeds complexer en daar is een passend instrumentarium
voor nodig. We moeten onszelf permanent de vragen blijven stellen: wat willen we bereiken,
wat gaan we daarvoor doen en – ook niet onbelangrijk: wat mag het kosten? We moeten
streven naar een evaluatiestelsel dat gedurende het gehele beleidsproces bruikbare
inzichten genereert over de (verwachte) resultaten en kosten van beleid en de mogelijke
verbetering ervan.

Opzet proeftuin Koers en kansen

De proeftuin «Koers en kansen voor de sanctie-uitvoering» werkt aan een effectiever
en toekomstbestendig sanctiestelsel. Hiervoor is een ontwikkel- en leerprogramma ingericht
bestaande uit lokale projecten en bestuurlijke samenwerking, gebaseerd op drie «veranderlijnen»:
veilig dichtbij, levensloop centraal en vakmanschap voorop. Inmiddels zijn circa 40
projecten gestart. Deze gaan onder andere over continuïteit van interventies, flexibel
op- en afschalen, lokale detentievoorzieningen en het organiseren van brede contextinformatie
ten behoeve van strafzaken. De projecten verschillen in aanpak, opzet en betrokken
ketenpartners. Met overkoepelend onderzoek beoogt het programma inzichtelijk te maken
welke werkwijzen het meest bijdragen aan een doeltreffender en doelmatiger sanctie-uitvoering.
Met dit inzicht kunnen goed onderbouwde besluiten genomen worden over opschaling en
borging van effectief gebleken werkwijzen. Bij dit proces zijn bestuurders uit verschillende
domeinen en wetenschappers betrokken. Uw Kamer ontvangt bij de voortgangsrapportage
over de visie op gevangenisstraffen een rapportage over de Koers en kansen projecten.

Opzet initiatief Effectiviteit Politieoptreden

De proeftuin «effectiviteit politie optreden» heeft als doel om de verbanden en samenhang
tussen gegevens over de middelen die de politie inzet, het politiewerk en de veiligheid
waaraan dit politiewerk een bijdrage levert te versterken. Hiervoor zijn reeds diverse
gegevens en indicatoren beschikbaar; de proeftuin richt zich op het verder inzichtelijk
maken van het onderlinge verbanden. Deze gegevens kunnen onder andere benut worden
om de gesprekken tussen het departement, de politie en de gezagen te voeden met feiten
en cijfers over het politieapparaat in relatie tot de uitvoering van de taken en de
effecten op veiligheid. De maatschappelijke waarde van de proeftuin is om inzichtelijk
te maken of de politieorganisatie nu en in de toekomst dusdanig is bekostigd, ingericht,
getraind en klaar is om ingezet te worden om haar maatschappelijke taak te kunnen
vervullen om zo het beoogde effect op de veiligheid te bereiken.

Vervolg van de operatie & rapportage aan de Kamer

De ambities van JenV ten aanzien van de operatie zijn groot. Door te starten met deze
twee initiatieven, leveren wij een bijdrage aan de eerste fase van de uitvoering van
de operatie. De lessen die worden getrokken uit deze initiatieven worden departementaal
en Rijksbreed benut.

Het Ministerie van Financiën rapporteert halfjaarlijks aan uw Kamer over de voortgang
van de operatie en de initiatieven in het bijzonder. Het heeft onze voorkeur om géén
aanvullende monitor of rapportage aan uw Kamer te sturen op JenV terrein. Daarnaast
wordt uw Kamer middels reguliere rapportages zoals de jaarlijkse voortgangsrapportage
met betrekking tot Koers en Kansen, de tweejaarlijkse recidivemonitor en het halfjaarbericht
politie voorzien van informatie over voortgang van deze onderwerpen in algemene zin.

De Minister voor Rechtsbescherming,
S. Dekker

De Minister van Justitie en Veiligheid,
F.B.J. Grapperhaus