Brief regering : Reactie op het verzoek van het lid Van der Linde, gedaan tijdens het Algemeen Overleg van 18 december 2018, over een overzicht van de governancemodellen van de twintig belangrijkste accountantsorganisaties

Nr. 25
BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 25 februari 2019

Tijdens het Algemeen Overleg met de vaste commissie voor Financiën over Accountancy
op dinsdag 18 december jl. (Kamerstuk 33 977, nr. 23) heb ik u toegezegd dat ik schriftelijk zou terugkomen op het verzoek van het lid
Van der Linde (VVD). Hij vroeg om een overzicht van de governancemodellen van de twintig
belangrijkste accountantsorganisaties. Hieronder treft u mijn antwoord aan.

Om beter inzicht te krijgen in het gevraagde overzicht is allereerst de juridische
structuur belangrijk. In het huidige recht bestaan verschillende rechtsvormen die
toepasbaar zijn voor een accountantsorganisatie. Uit het accountantsregister van AFM1 blijkt dat de volgende rechtsvormen bij accountantsorganisaties voorkomen:

Rechtsvorm accountantsorganisaties met vergunning

Aantal

Besloten vennootschap (Bv)

209

Maatschap (Ma.)

54

Naamloze vennootschap (Nv)

10

Eenmanszaak

5

Coöperatie U.A.

3

Vennootschap onder firma (V.o.f.)

3

Buitenlandse vennootschap met onderneming in Nederland

1

Stichting

1

Het vertrekpunt voor de governance van een accountantsorganisatie is het wettelijk
kader, zoals is opgenomen in Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek.

Naast de eisen die voortvloeien uit de rechtsvorm van de accountantsorganisatie stelt
de Wet toezicht accountantsorganisaties aanvullende voorschriften aan de accountantsorganisaties,
onder meer ten aanzien van de kwaliteitsbeheersing, onafhankelijkheid en deskundigheid.
Meer in algemene zin is bepaald dat de formele en feitelijke zeggenschapsstructuur
van de onderneming geen belemmering mag vormen voor adequaat toezicht.

Uit onderstaand overzicht van de twintig grootste accountantsorganisaties blijkt dat
echte partnership- en maatschapsvormen voor komen, maar ook vormen waarbij de partners
aandeelhouder in een Bv of Nv of lid van een coöperatie zijn. In nagenoeg alle modellen
worden de inkomsten, na aftrek van de kosten, verdeeld onder de partners respectievelijk
medewerkers via bijvoorbeeld dividend op aandelen of een vorm van winstafhankelijke
vergoeding aan medewerkers.

De twintig grootste organisaties, inclusief opzet van het governancemodel, zijn:

Ranking 20171

Kantoornaam

Rechts-vorm

Structuur (o.b.v. jaarverslagen 20172, statuten)

1

Deloitte

Bv

RvB3 en RvC4. Partners zijn oa aandeelhouders.

2

EY

LLP5

RvB en RvC. Partners mede-eigenaar.

3

PwC

Nv

RvB en RvC. Partnerbv’s.

4

KPMG

Nv

RvB en RvC. Partners mede-eigenaar/loondienst.

5

BDO

Bv

RvB en RvC. Partners houders van stichting Aandelenbeheer boven de bv.

6

Flynth

Bv

RvB en RvC. Stichting is houder (geen partners).

7

Baker Tilly Berk

Nv

RvB en RvC. Per 1 januari 2018, waarvan 43 van de 52 partners zijn aandeelhouders.

8

Accon avm

Bv

RvB en RvC. Stichting is houder (geen partners).

9

Mazars

Nv

RvB, RvC. Partners zijn aandeelhouders.

10

Alfa

Bv

RvB, RvC. Participatieregeling (MEBO) waarbij alle medewerkers aandeelhouders zijn.

11

De Jong &

Laan

Bv

RvB, RvC. Partners zijn aandeelhouders.

12

ABAB

Bv

RvB, RvC. Participatieregeling voor medewerkers die vanuit hun functie direct invloed
kunnen uitoefenen op het te voeren beleid en als zodanig ook op de financiële resultaten,
overige medewerkers een winstdelingsregeling.

13

Grant Thornton

Bv

RvB, RvC. Externe accountants bij Grant Thornton kunnen of in loondienst zijn of via
een praktijkvennootschap aandelen houden.

14

DRV

Ma.

RvB. Partners zijn door middel van hun persoonlijke vennootschap lid van de maatschap.

15

Countus

Bv

RvB, RvC. Externe accountants zijn verbonden als aandeelhouders.

16

Crowe

Horwath Foederer

Bv

RvB, RvC. Aandeelhouders zijn tevens participanten.

17

MTH

Bv

RvB. Houder is coöperatie.

18

Witlox Van

den Boomen

Nv

RvB. Externe accountants zijn verbonden als aandeelhouders.

19

Schipper Accountants

Bv

RvB. Externe accountants zijn verbonden als aandeelhouders.

20

RSM Netherlands

Nv

RvB. Externe accountants zijn verbonden als aandeelhouders.

X Noot

1

Rangorde bepaald op basis van omzetcijfers. Bron: Full Finance/Accountancy Vanmorgen,
gepubliceerd door NBA.

X Noot

2

Respectievelijk 2017/2018 bij gebroken boekjaar.

X Noot

3

Raad van Bestuur.

X Noot

4

Raad van Commissarissen.

X Noot

5

Limited liability partnership. Buitenlandse vennootschap.

De Minister van Financiën,
W.B. Hoekstra