Brief regering : Verlenging lening Pallas

Nr. 8 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR MEDISCHE ZORG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 6 december 2018

Aanleiding

In de brief van 31 augustus 20181 heb ik u geïnformeerd over het verstrekken van de derde tranche aan de Stichting
voorbereiding Pallas-reactor (hierna: Stichting Pallas). Ik heb u destijds toegezegd
in te gaan op de voortgang van de Stichting Pallas. Stichting Pallas heeft tevens
het verzoek gedaan over de terugbetalingstermijn van de lening met een jaar te verlengen;
tot 1 juli 2020. In deze brief geef ik, mede namens de Minister van Economische Zaken
en Klimaat, invulling aan deze toezegging en informeer ik uw Kamer over het verlengen
van de lening.

Historie

Medische isotopen spelen een belangrijke rol in de medische diagnostiek en er worden
tegenwoordig met medische isotopen ook goede resultaten behaald in de behandeling
van bijvoorbeeld kanker. In 2012 is door het Kabinet en de Provincie Noord-Holland
besloten om een investering te doen om de mogelijkheid te bieden om tot een nieuwe
reactor in Petten te komen voor medische isotopen.

De huidige Hoge Fluxreactor in Petten (HFR) zal naar verwachting rond 2025 gesloten
worden. Eind 2013 is de Stichting voorbereiding Pallas-reactor opgericht. De Stichting
heeft de opdracht om een nieuwe reactor voor te bereiden (fase 1). De daadwerkelijke
bouw en exploitatie – fase 2 en 3 – dienen privaat gefinancierd te worden.

Voor de voorbereidingsfase (fase 1) hebben het Rijk en de Provincie Noord-Holland
samen een lening van € 80 miljoen verstrekt die in drie tranches ter beschikking is
gesteld. Aflossing van de lening zou volgens het contract plaats moeten vinden op
1 januari 2019. De aflossing komt ten laste van de exploitatie van de reactor, en
wordt dus uit private middelen opgebracht.

Waar staat de Stichting Pallas nu

Ontwerp en bouw

De Stichting Pallas heeft in januari 2018 het contract getekend met de ontwerper en
beoogd bouwer voor de eventuele bouw van de Pallas-reactor (zie Kamerstuk 33 626, nr. 7). In september 2018 heeft het gecontracteerde consortium de eerste ontwerpfase («conceptual
design») afgerond. Momenteel worden voorbereidingen getroffen voor de start van de
volgende fase («basic design»), leidend tot het ontwerp dat de basis moet vormen voor
diverse vergunningaanvragen. Pas als de benodigde vergunning er zijn en de financiering
rond is, zal daadwerkelijk begonnen worden met de bouw van de reactor.

Vergunningen

Met de Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS) is door de Stichting
Pallas in juni 2018 een belangrijke eerste analyse gedeeld van relevante technische
informatie die inzicht geeft in de manier waarop de (nucleaire) veiligheid van de
Pallas-reactor wordt gegarandeerd voor werknemers, publiek en milieu (het «Conceptual
Safety Document»). De ANVS heeft in september 2018 op deze analyse gereageerd. Ook
werkt de Stichting Pallas aan een uitgebreide rapportage aan de ANVS over de manier
waarop de Pallas organisatie het werk uitvoert en er daarbij voor zorgt dat alle veiligheidsaspecten
tijdig worden geadresseerd. De verwachting is dat deze op zeer korte termijn aan de
ANVS wordt voorgelegd. De aanpassing van het bestemmingsplan om de mogelijke bouw
van de Pallas-reactor mogelijk te maken loopt enige vertraging op. Dit is enerzijds
veroorzaakt door extra tijd die nodig was om in detail te reageren op de zienswijzen
en anderzijds door extra werkzaamheden die worden veroorzaakt door (verwachte) ontwikkelingen
rond de PAS wetgeving (Programmatische Aanpak Stikstof).

Business Case

Pallas werkt hard aan het wegnemen van diverse onzekerheden in de Business Case voor
private investeerders. Dit doet de Stichting Pallas door het maken van contractuele
afspraken met (toekomstige) klanten, het vastleggen van afspraken met NRG en de Europese
Commissie (respectievelijk de exploitant en de eigenaar van de huidige Hoge Flux Reactor),
het uitwerken van een lange termijn onderzoeks- en innovatieagenda, het nader uitwerken
van de toekomstige aanpak voor de verwerking van radioactief afval en toekomstige
ontmanteling van de nucleaire installaties conform o.a. de wettelijke regelingen rond
financiële zekerheidsstelling en het voorbereiden van een toekomstige juridische structuur
die aansluit bij de ambitie om private investeerders aan te trekken.

(Private) financiering

De Stichting Pallas voert gesprekken met potentiële private investeerders. De Stichting
Pallas werkt op basis van een financieringsplan waarin de mogelijke baten, de kosten
en de risico’s voor de investeerders in de verschillende fasen tot en met de exploitatie
van de Pallas-reactor inzichtelijk zijn/worden gemaakt.

Vertraging

Stichting Pallas heeft in fase 1 vertragingen opgelopen, en heeft daardoor meer tijd
nodig om fase 1 af te ronden. In dat verband heeft de Stichting het Kabinet en de
Provincie gevraagd de terugbetalingstermijn met een jaar te verlengen; tot 1-7-2020.
Het kabinet heeft besloten om deze verlenging toe te staan. Ik heb Stichting Pallas
hierover geïnformeerd.

Wat moet er nog gebeuren

De Stichting Pallas werkt momenteel zijn Jaarplan 2019 uit om aan VWS te kunnen aanbieden.
Dit bevat een groot aantal werkzaamheden langs de volgende lijnen:

Vergunning

De Stichting Pallas wil eind 2019 de volledige vergunningaanvraag in het kader van
de Kernenergiewet bij de ANVS indienen. Een zeer belangrijk document in dat kader
is het zogenaamde Preliminary Safety Analysis Report en het bijbehorende Safety Report.

Business Case

De Stichting Pallas werkt verder aan het wegnemen van diverse onzekerheden in de Business
Case (zoals hierboven genoemd). Bovendien wordt het plan om naast de Pallas-reactor
ook nieuwe faciliteiten te realiseren voor de omzetting van de in de reactor bestraalde
producten in farmaceutische producten in detail uitgewerkt.

Financiering

De Stichting Pallas is constructief in gesprek met potentiële financiers. In 2019
zullen investeerders moeten besluiten over de (private) financiering van bouw en exploitatie
van Pallas vanaf 2020.

Ten slotte

Ik zal uw Kamer in de zomer van 2019 wederom informeren over de stand van zaken rondom
Pallas en de voortgang van fase 1.

De Minister voor Medische Zorg, B.J. Bruins