Brief regering : Reactie op verzoek commissie inzake strategisch actieplan batterijen van de Europese Commissie

Nr. 2722
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN WATERSTAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 14 november 2018

Hierbij bied ik u mijn reactie aan op de vraag van de vaste commissie voor Infrastructuur
en Waterstaat van uw Kamer, gesteld tijdens de procedurevergadering van 3 oktober
2018. De commissie heeft mij gevraagd te reageren op het batterij-initiatief van de
Europese Commissie, dat in het derde EU-mobiliteitspakket is uitgewerkt tot een strategisch
actieplan.

In de transitie naar schoon en duurzaam transport is de opslag van energie een cruciale
factor. Voor alle modaliteiten geldt dat elektrificatie van groot belang is voor emissiereductie.
Dankzij grote onderzoeks- en marktinspanningen vindt die elektrificatie van het vervoer
steeds meer plaats. Het is belangrijk dat dit in EU-verband wordt ondersteund door
middel van de EU-alliantie voor batterijen en het strategisch actieplan voor batterijen.
Hiermee komen samenwerkingen tussen belangrijke industriële belanghebbenden, de innovatiesector,
lidstaten en de Europese Investeringsbank beter tot stand.

Nederland staat achter de voorgestelde Europese aanpak gericht op de volledige waardeketen
van batterijen. De aanpak brengt Europa en Nederland in positie in een belangrijke
sector voor de toekomst, die zorgt voor werkgelegenheid, groene groei, schone mobiliteit
en een beter milieu. De ontwikkeling van een eigen Europese batterij-industrie vermindert
de geopolitieke afhankelijkheid van deze technologie en biedt Nederland mogelijkheden
om groene groeikansen op dit gebied te verzilveren. In de plannen ligt de nadruk op
duurzaamheid: van de ontginning van grondstoffen, tot de productie van batterijcellen
en batterijpacks, tot het gebruik, hergebruik en recycling ervan. Er wordt actie ondernomen
om duurzame grondstoffenvoorziening te garanderen en Europese projecten in de gehele
batterijwaardeketen (waaronder de productie van cellen) worden gesteund. Daarnaast
wordt ingezet op onderzoek en innovatie en hoogopgeleide werknemers voor de batterijwaardeketen.

Inmiddels is de Commissie gestart met de uitvoering van het strategisch actieplan
en zijn met Europese steun en samenwerking diverse resultaten geboekt, zoals investeringen
in de productie(technologie) van materialen voor batterijen, de vorming van consortia
voor de productie van batterijcellen en diverse uitbreidingen van de productiecapaciteit
in Europa. Ook zijn onder de vlag van het Europees Instituut voor innovatie en technologie
(EIT) ongeveer 260 innovatie- en industriële spelers batterijwaardeketen gemobiliseerd.
Zij investeren samen in acties en projecten zoals de productie van cellen, second-life
batterijen, recycling van batterijen, netintegratie van elektrische voertuigen en
onderwijs- en opleidingsprogramma's.1

Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en het ministere van Economische Zaken
en Klimaat volgen de ontwikkelingen op het gebied van batterijen nauwgezet en zetten
momenteel samen met de Rijksdienst voor ondernemend Nederland een onderzoek op om
de batterijwaardeketen en -ontwikkelingen in Nederland in kaart te brengen. Nederland
heeft in de bredere batterijketen kennis en bedrijvigheid te bieden die aansluit bij
het Europese plan, bijvoorbeeld op de terreinen van:

– «smart grids en slimme opslag», waar bijvoorbeeld de Utrechtse «Smart Solar Charging» projecten wereldwijde aandacht
krijgen en onderzoek van de TU Delft heeft geleid tot de spin-off «battolyser» waarbij
batterijopslag en de productie van waterstof gecombineerd worden;

– «connected electric mobility», waar bijvoorbeeld het Nederlandse Cleantron actief is op het terrein van batterijmanagementsystemen;

– en «next generation and sustainable batteries», waar onder andere de TU Eindhoven en TNO werken aan innovatieve batterij(cel)technologie
en ook Nederlandse high-tech start-ups ontstaan op het terrein van nieuwe batterij-materialen
(LeydenJar) en nieuwe batterijconcepten (Elestor).

In dit onderzoek worden de marktkansen voor Nederland in de Europese batterij-industrie
en de mogelijkheden voor een versnelde verduurzaming van de mobiliteitssector door
batterijontwikkeling verder verkend. Met de inzichten uit dit onderzoek kan worden
bekeken hoe een gerichte Nederlandse EU-batterijstrategie het beste vorm krijgt. Die
strategie kan onder andere bestaan uit het in verbinding brengen van individuele Nederlandse
bedrijven en onderzoeksinstellingen met Europese activiteiten, strategische consortiavorming
op EU-niveau of acquisitiebeleid van interessante bedrijven voor de Nederlandse batterijwaardeketen.

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat,
S. van Veldhoven-van der Meer