Veel waardering voor de monarchie
19 december 2017, begrotingen - Premier Rutte is blij met de waardering die veel fracties uitspreken voor het koningschap van koning Willem-Alexander. Maar tijdens de behandeling van de begrotingen van de Koning en van Algemene Zaken worden ook kritische vragen gesteld.
De manier waarop koning en koningin invulling geven aan het koningschap verdient grote waardering, zeggen Nijboer (PvdA), Van der Molen (CDA) en Van der Staaij (SGP). Ook Sneller (D66) is tevreden over de manier waarop Willem-Alexander en Máxima hun rol vervullen. Van Oosten (VVD) voelt "trots op de familie die ons vertegenwoordigt en verbindt".
De PVV is en blijft een warm voorstander van de monarchie, zegt Bosma. Maar hij betreurt het dat de koning recentelijk in Italië warme woorden sprak tegen hulpverleners die "meewerken aan de toestroom van mensen met een vreemde taal en cultuur".
Arissen (PvdD) ergert zich aan de jacht op edelherten, reeën en zwijnen in Kroondomein Het Loo. Zij wil dat het kroondomein het hele jaar wordt opengesteld voor het publiek.
Maak de belastingvoordelen voor het koninklijk huis ongedaan, bepleiten Van Raak (SP) en Arissen. Het koningschap moet verder moderniseren, zegt Özütok (GroenLinks), en daar hoort bij dat de belastingvrijdom geleidelijk aan wordt opgeheven, te beginnen met de erf- en schenkbelasting. Alleen als de koning iets schenkt aan zijn opvolger is dat onbelast, meldt Rutte.
Nijboer vraagt de premier om te voorkomen dat namen van leden van het koninklijk huis opduiken bij belastingontduiking of belastingontwijking, bijvoorbeeld via belastingparadijzen. Leden van het koninklijk huis moeten zich net als alle burgers aan de wet houden, zegt de premier.
Democratie
Uit de begroting Algemene Zaken wordt de ondersteuning van het regeringsbeleid betaald. Onze democratie is van de kiezers, zegt Van Raak. En daarom moeten zij van hem altijd het laatste woord hebben. Zeker nu de premier "aan de band ligt van de internationale bedrijvenlobby" mag het referendum niet worden afgeschaft.
Waarom is de agenda van de ministerraad niet openbaar?, vraagt Sneller. Rutte vindt dat bewindspersonen zich volledig vrij moeten voelen om een besluit te nemen of om geen besluit te nemen. Openbaarmaking van de agenda kan het vrije debat in de ministerraad benadelen, meent de premier.
Nederland heeft in 2018 een tijdelijke zetel in de VN-Veiligheidsraad. Van Oosten vraagt de premier welke rol hij voor zichzelf ziet weggelegd. Een van de prioriteiten is het verbeteren van het functioneren van VN-missies, reageert de premier. Hij wil meer samenhang, bijvoorbeeld met de ontwikkeling van landen en het wegnemen van oorzaken voor migratie.
Ga ontspannen om met de eenheid van het regeringsbeleid, adviseert Van der Staaij. Zeker als er "onlogische coalities" regeren, moet er ruimte zijn voor bewindslieden om eigen gevoelens naar voren te brengen. Tot op zekere hoogte, reageert Rutte. Hij wil wel voorkomen dat ministers zeggen: ik vind het niks, maar ik verdedig het omdat het regeringsbeleid is.
Een aanslag op Prinsjesdag
Wat gebeurt er als er op Prinsjesdag een aanslag op de Ridderzaal plaatsvindt? Sneller wil niet dat na zo'n ramp ongekozen ambtenaren het gezag uitoefenen. Maar Özütok en Van Oosten wijzen erop dat die ambtenaren volgens de huidige regeling zo snel mogelijk moeten zorgen voor nieuwe verkiezingen.
Een aanslag op de Ridderzaal op Prinsjesdag is een theoretische kwestie, meent Van der Molen, want als er reële dreiging is, worden tevoren maatregelen getroffen. Laten we serieuze voorstellen bespreken en geen Netflix-proefballonnetjes, luidt het commentaar van Van Raak.
Rutte zegt toe dat hij zal bekijken of de huidige regeling voor extreme gebeurtenissen, zoals een aanslag op de Ridderzaal op Prinsjesdag, voldoet. Als er gaten in die regeling zitten, zal hij aangeven op welke manier die gedicht kunnen worden.
De Kamer stemt op 21 december over de begrotingen en de bij het debat ingediende moties.
Zie ook:
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
- Kijk het debat terug via Debat Gemist