Kamer bespreekt begroting Algemene Zaken en begroting Koning

9 december 2025, begroting – De Kamer debatteert met premier Schoof over de begrotingen van het ministerie van Algemene Zaken en van het Koninklijk Huis.

Wat moet in de huidige tijd de functie van de Koning zijn? Hoe moet er omgegaan worden met nevenfuncties van leden van het Koninklijk Huis? Welke rol speelt herdenken in de huidige tijd? Deze en andere vragen komen aan bod tijdens het debat.

Koninklijk Huis

Van den Brink (CDA) vindt dat de Koning een belangrijke rol vervult die meer is dan symbolisch en ceremonieel. Als staatshoofd vertegenwoordigt de Koning volgens hem de continuïteit, de stabiliteit en het internationale gezag van het Koninkrijk.

Van Meijeren (FVD) pleit juist voor een louter ceremonieel koningschap. Het is een wijdverspreid en hardnekkig misverstand dat de Koning geen politieke macht heeft in Nederland, stelt hij. Geen enkele wet in dit land treedt namelijk in werking voordat de Koning daar hoogstpersoonlijk zijn handtekening onder heeft gezet.

Volgens Beckerman (SP) moet de Koning, net als ieder ander, belasting betalen. "We weten wat het Koningshuis ons kost, maar niet hoeveel vermogen de Koninklijke familie heeft." Waarom is daar niet meer transparantie over, vraagt ze.

Schoof antwoordt dat de Koning gewoon belasting betaalt, maar niet over zijn inkomen. De Koning heeft namelijk een bijzondere rol. Volledige transparantie over uitgaven is niet mogelijk, zegt de premier, omdat het onderscheid tussen zakelijk en privé anders is dan bij anderen.

Belhirch (D66) vraagt om meer duidelijkheid over het nemen van besluiten over nevenfuncties van leden van het Koninklijk Huis. Wie neemt die uiteindelijk, de vakminister of de minister-president? Als de activiteiten en werkzaamheden van leden van het Koninklijk Huis het openbaar belang raken, is de vakminister op het betreffende beleidsterrein verantwoordelijk, antwoordt Schoof. De minister-president is verantwoordelijk voor het Koninklijk Huis in algemene zin.

Herdenkingen en nationale feestdagen

Bromet (GroenLinks-PvdA) benadrukt het belang van nationale herdenkingen en feestdagen, omdat deze zorgen voor verbinding. Ze pleit er daarom voor om van 5 mei en Ketikoti jaarlijks een vrije dag te maken.

Of er gewerkt wordt op feestdagen is niet geregeld in de wet, zegt Schoof. Hierover worden afspraken gemaakt in cao-verband of per bedrijf. Over Ketikoti wordt in 2026 advies uitgebracht door een speciaal comité. Zodra dat binnen is, zal het kabinet hierop reageren.

Formatie

Flach (SGP) vindt dat de minister-president een verantwoordelijkheid draagt voor het goede verloop van het formatieproces. Hij vraagt hoe het volgens de premier komt dat er keer op keer ophef ontstaat over de aangewezen verkenners en informateurs. Wat De Kort (VVD) betreft mag de Koning bij de volgende kabinetsformatie weer een functie gaan vervullen.

De verantwoordelijkheid voor het aanwijzen van verkenners en informateurs ligt bij de Kamer, antwoordt Schoof. Hij vindt het niet gepast om hierover opvattingen te uiten vanuit zijn positie, omdat deze raken aan de interne werkwijze van de Kamer.

Informatie lekken

Eerdmans (JA21) heeft zich "bijzonder geërgerd" aan het lekken van informatie vanuit de ministeries, wat de afgelopen tijd volgens hem vaak gebeurde. Dit ondermijnt de eenheid van kabinetsbeleid, vindt hij. Wordt hier iets tegen gedaan door het kabinet?

Het is belangrijk dat ambtenaren bewindspersonen kritisch kunnen adviseren, benadrukt Schoof. Er is een onderzoek ingesteld naar een lek bij het ministerie van Buitenlandse Zaken. Schoof zal de minister van Buitenlandse Zaken vragen om de Kamer daar snel over te informeren.

De Kamer stemt op 16 december over de tijdens het debat ingediende moties en op een later moment over de begroting van Algemene Zaken en de begroting van de Koning.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk debatten terug via Debat Direct