Eerlijker concurrentie op het spoor

31 maart 2015, wetsvoorstel - Met een wijziging van onder meer de Spoorwegwet wil staatssecretaris Mansveld (Infrastructuur) de marktwerking op het spoor en het toezicht daarop versterken. Een Kamermeerderheid steunt haar wetsvoorstel.

Met het wetsvoorstel wordt een Europese spoorrichtlijn vastgelegd die is gericht op eerlijker concurrentieverhoudingen op het spoor en een sterkere positie van de nationale toezichthouder. Het kabinet heeft ook enkele maatregelen opgenomen om bijvoorbeeld de beschikbare spoorcapaciteit beter te kunnen gebruiken. De Boer (VVD) vindt het positief dat de EU werkt aan de integratie van "één Europese spoorwegruimte". Het wetsvoorstel is een stap vooruit, vindt ook Van Veldhoven (D66), maar veel hangt af van de precieze uitwerking. Zorg dat de Kamer daarbij optimaal betrokken wordt, adviseert Van Helvert (CDA).

De Kamer benadrukt het belang van eerlijke concurrentie

Volgens De Boer levert meer marktwerking meer kwaliteit op. Eerlijke, open en transparante concurrentie op het spoor kan ervoor zorgen dat reizigers sneller, goedkoper, betrouwbaarder en comfortabeler kunnen reizen, meent Van Veldhoven. Omdat NS, een van de concurrerende spoorwegbedrijven, informatie en bezittingen heeft waar ook andere marktpartijen afhankelijk van zijn, zijn duidelijke regels en een strenge marktmeester nodig, benadrukt de D66'er. Bashir (SP) is niet enthousiast over marktwerking op het spoor, ook omdat buitenlandse staatsbedrijven volgens hem oneerlijk concurreren.

De positie van de ACM wordt versterkt

Met het wetsvoorstel krijgt de Autoriteit Consument & Markt een sterkere positie als toezichthouder, bijvoorbeeld bij ov-aanbestedingen. Hoogland (PvdA) is daar blij mee. Ook De Boer en Van Helvert zijn voor een versterkte positie van de toezichthouder, maar willen toezicht vooraf en niet achteraf. Inclusief alle bevoegdheden om problemen te voorkomen, voegt Van Helvert toe. Maar Bashir vreest dat er alleen maar meer "getouwtrek" ontstaat. Hij besteedt het beschikbare geld liever aan openbaar vervoer dan aan rechtszaken. Zorg in ieder geval voor voldoende capaciteit bij de ACM, adviseert Van Veldhoven.

Vragen over ov-aanbesteding in Limburg

Na een aanbestedingsprocedure mag NS-dochterbedrijf Abellio de komende vijftien jaar het openbaar vervoer in Limburg verzorgen. Een ACM-rapport over de desbetreffende aanbesteding zou uitwijzen dat er geen sprake is geweest van eerlijke concurrentie. Volgens Madlener (PVV) is het daar "gruwelijk misgegaan". Hij denkt dat de aanbesteding over moet. Hoogland wijst erop dat het gaat om een verantwoordelijkheid van de provincie, maar Van Helvert vindt dat de staatssecretaris deze kwestie "naar zich toe moet trekken", ook om soortgelijke problemen bij toekomstige aanbestedingen te voorkomen.

De staatssecretaris reageert op een later moment op de inbreng van de Kamer.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.