Debat over dreigende kortingen op pensioenen

5 september 2019, debat - Lage dekkingsgraden dreigen te leiden tot kortingen op pensioenen. De Kamer bespreekt met minister Koolmees (Sociale Zaken) de situatie bij de pensioenfondsen.

Bij tien miljoen pensioenen dreigt korting, schreef NRC op 13 juni. Dit is gebaseerd op cijfers van De Nederlandsche Bank. Volgens berekeningen van de toezichthouder hebben veel pensioenfondsen te weinig vermogen om te voldoen aan hun toekomstige verplichtingen.

Pensioenakkoord

Vakbonden en werkgeversorganisaties hebben met de regering een akkoord gesloten over de toekomst van het pensioenstelsel. Dit was hard nodig, betoogt Van der Linde (VVD): het maakt een einde aan veel onzekerheid.

Pensioenkortingen zullen het draagvlak voor een nieuw pensioenstelsel ondergraven, waarschuwen Smeulders (PvdA) en Van Dijk (PvdA). Zij roepen de minister daarom op scenario's uit te werken om onnodige kortingen tegen te gaan. Daar sluit Stoffer (SGP) zich bij aan: doe alles om kortingen te voorkomen of de pijn te verzachten.

De economische cijfers zijn na het sluiten van het pensioenakkoord verslechterd, stelt Koolmees vast. De komende maanden gaat hij overleggen met de pensioensector over de ontstane situatie, zodat er voor het eind van het jaar duidelijkheid is over mogelijke kortingen.

Rekenrente

Pensioenfondsen moeten rekenen met een verwacht rendement dat is gebaseerd op de risicovrije marktrente: de rekenrente. Omdat die erg laag is, is er meer vermogen nodig om aan toekomstige verplichtingen te kunnen voldoen. En daardoor zijn de dekkingsgraden gedaald.

Pensioenfondsen worden door de bestaande regels gedwongen om zich arm te rekenen, stelt Van Kent (SP): er wordt onnodig veel geld opgepot. Van Brenk (50PLUS) en De Jong (PVV) pleiten daarom voor een verhoging van de rekenrente, waardoor de dekkingsgraad weer op peil komt.

We hebben een objectieve thermometer, de rekenrente, om ervoor te zorgen dat we nu niet te veel uitgeven, zegt de minister. Die is volgens hem nodig om de belangen van jongere generaties te waarborgen.

Kapitaaldekking of omslag?

Wat zijn de gevolgen van een langdurig lage of zelfs negatieve rente? Van Weyenberg (D66) en Slootweg (CDA) willen dat bijvoorbeeld het CPB of DNB onderzoekt of een kapitaalgedekt pensioenstelsel in zo'n situatie op de lange termijn nog wel houdbaar is. Van Brenk (50PLUS) pleit voor een hybride oplossing: een omslagstelsel met een ruime kapitaaldekking. Er moet gedegen onderzoek worden gedaan, vindt ook de minister. Daar moeten volgens hem onafhankelijke experts bij worden betrokken.

De Kamer stemt op 10 september over de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook:

Het overzicht van de laatste debatten in het kort
De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
Kijk debatten terug via Debat Gemist