Debat over bemoeienis van het ministerie van VWS met OMT-adviezen

24 mei 2022, debat - De Kamer debatteert met minister Kuipers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) over de bemoeienis van het ministerie van VWS met de inhoud van adviezen van het Outbreak Management Team.

Blijkens een NOS-artikel heeft het ministerie in de eerste maanden van de coronacrisis verschillende keren tekstuele wijzigingen aangebracht in conceptadviezen van het OMT. Minister Kuipers heeft voorafgaand aan het debat in een brief gereageerd op vragen van de Kamer hierover.

Vermenging

Omtzigt constateert dat het OMT een advies van 14 april 2020 na de inbreng van VWS-ambtenaren heeft aangepast, in de zin dat het gebruik van beschermingsmiddelen in de ouderenzorg niet noodzakelijk werd geacht. Terwijl gerenommeerde hoogleraren eerder het belang van beschermingsmiddelen benadrukten, voegt Van Haga (Groep Van Haga) toe.

Wetenschappelijke adviezen en politieke besluitvorming zijn vermengd geraakt, concludeert Kuzu (DENK). De politiek zou varen op de wetenschap, zegt Westerveld (GroenLinks, mede namens PvdA), maar door de rolvermenging is het vertrouwen in de wetenschap én in de politiek geschaad. De Kamer heeft geen goede afweging kunnen maken, meent Van der Plas (BBB).

Agema (PVV) wijst erop dat de minister heeft gezegd dat slechts verduidelijkingen in de tekst van OMT-adviezen zijn aangebracht, maar het gaat wel degelijk om inhoudelijke wijzigingen. Een crisis is geen excuus om "maar wat aan te rommelen", zegt Goudzwaard (JA21).

Onafhankelijkheid

Bikker (ChristenUnie) verwijst naar de eerste analyse van de crisisaanpak door de Onderzoeksraad voor Veiligheid en de aanbevelingen die daarin worden gedaan voor een heldere structuur. Welke protocollen zijn er inmiddels om de onafhankelijkheid van het OMT te waarborgen, vraagt Paulusma (D66).

De voorzitter van het OMT moet onafhankelijk zijn, zegt Van der Staaij (SGP), en slechts beperkt bij de besluitvorming betrokken worden. Dat is ook voor het OMT zelf prettiger, denkt Van den Berg (CDA). De voorzitter van het OMT ís onafhankelijk, reageert Kuipers, en de samenstelling van het OMT is aan het RIVM. Overigens staat de minister "open voor verandering".

Hijink (SP) doet een concreet voorstel. Hij wil dat het OMT voortaan de ruimte krijgt om zelfstandig adviezen op te stellen, waarna de adviezen vervolgens tegelijkertijd naar kabinet en Kamer worden gestuurd.

Kuipers benadrukt dat het onafhankelijke OMT gaat over de eigen teksten. De conceptadviezen zullen in de toekomst niet meer eerst naar VWS gaan. Wel wil de minister de tussenstap van het bestuurlijk afstemmingsoverleg handhaven. Daarin bekijken gemeenten, GGD, veiligheidsregio's en inspectie de uitvoerbaarheid. Desgewenst zal de minister aangeven welke veranderingen in het advies daaruit voortvloeien.

Omdat de voorzitter van het OMT corrupt is moet hij per direct vervangen worden, vindt Van Meijeren (FVD).

Openbaarheid

Notulen zijn achteraf aangepast en opnames zijn gewist, constateert Van Esch (PvdD), en dat draagt bij aan wantrouwen en dus aan het minder goed naleven van maatregelen. Meer eenduidigheid en transparantie is wenselijk voordat er, onverhoopt, een nieuwe coronagolf uitbreekt, vindt Tielen (VVD).

Kuipers is niet voor openbaarmaking van de notulen en geluidsopnames van OMT-vergaderingen. Hij wijst erop dat wetenschappers op persoonlijke titel in het OMT plaatsnemen en discussiëren. VWS heeft zelf ook geen inzage in de OMT-notulen.

De Kamer stemt op 31 mei over de moties die tijdens het debat zijn ingediend.

Zie ook: