De hoge inflatie in Nederland
24 september 2025, debat - De Nederlandse inflatie is al enkele jaren hoog en ook hoger dan in veel andere Europese landen. De Kamer debatteert hierover met de ministers Heinen (Financiën) en Karremans (Economische Zaken).
Hoe komt het dat de Nederlandse inflatie zo hoog is? Vooral bij de boodschappen en de energierekening voelen mensen dit in hun portemonnee. Wat kunnen we daaraan doen? Niet alle woordvoerders denken daar hetzelfde over.
Macro-economie
De hoge prijzen hebben vooral macro-economische oorzaken, denkt Verouden (NSC). Hij zoekt verklaringen in een hogere vraag dan aanbod en een soepel monetair beleid van de Europese Centrale Bank (ECB) dat de prijzen opdreef.
Grinwis (ChristenUnie) denkt dat ook de overheid "olie op het vuur" heeft gegooid door beleid te voeren gericht op het stimuleren van de economie. Ook Van Dijk (CDA) wijst daarop. De schok van de hogere energieprijzen lag buiten de macht van de regering, maar keuzes daarna hebben de inflatie hoog gehouden. Zij pleit voor het opstellen van noodscenario's, zodat bij een prijsschok inflatie sneller en gerichter verlaagd kan worden.
Hoge begrotingstekorten jagen de inflatie aan, stelt Vermeer (BBB). Hij waarschuwt dat de gebrekkige begrotingsdiscipline van landen als Italië en Frankrijk bijdraagt aan de prijsstijgingen. Ook Flach (SGP) wijst op de gevolgen van hoge Europese tekorten en het soepele monetaire beleid. Wat doet de regering om de gevolgen daarvan te verzachten?
Volgens minister Heinen kan Nederland in reactie op het ECB-beleid in zijn eigen begrotingsbeleid het beste wat "restrictiever optreden".
De hoge inflatie van nu vindt haar oorzaak in het loslaten van de gouden standaard in de jaren zeventig, betoogt Baudet (FVD), waarna de waarde van een munteenheid niet langer was gekoppeld aan een hoeveelheid goud. Dit leidde ertoe dat overheden onbeperkt geld konden bijdrukken.
Boodschappen
De prijzen van boodschappen zijn in Nederland tientallen procenten hoger dan in omringende landen, stelt Faddegon (PVV) vast. Hij doet diverse voorstellen om daar verandering in te brengen: schaf de btw op boodschappen af, schrap de verplichting van Nederlandstalige etiketten en stel maximumprijzen in voor essentiële producten.
Consumenten hebben recht op eerlijke prijzen, betoogt Van Eijk (VVD). Het is volgens haar goed dat de Autoriteit Consument & Markt gaat onderzoeken of en waarom de prijzen van boodschappen in Nederland hoger zijn dan in andere landen.
Minister Karremans wil het beeld van de hoge voedselprijzen in Nederland enigszins nuanceren. Ze liggen onder het Europees gemiddelde, blijkt uit onderzoek van Eurostat, waarin ook rekening wordt gehouden met aanbiedingen en dergelijke.
Lage lonen, hoge winsten
Mensen met lage inkomens en slecht geïsoleerde woningen worden het hardst geraakt door de hoge inflatie, betoogt Van der Lee (GroenLinks-PvdA). Zij geven relatief veel uit aan energie en hun huurlasten stijgen snel. Zijn oplossing is het verhogen van de lonen, zodat bedrijven meer gaan innoveren.
Mensen kunnen steeds moeilijker rondkomen, stelt Dijk (SP) vast, terwijl de winsten van grote bedrijven alleen maar stijgen. Hij ziet een winst-prijsspiraal, die alleen doorbroken kan worden als de overheid ingrijpt.
De grote bedrijven blijven maar winst maken, zegt Ergin (DENK), terwijl kleine middenstanders worden weggeconcurreerd en gezinnen te maken krijgen met steeds hogere prijzen. Waarom grijpt de regering niet in?
Lange termijn
Het kabinet doet de verkeerde dingen om de inflatie te beteugelen, denkt Vijlbrief (D66), zoals het laag houden van de brandstofaccijns en het verlagen van het eigen risico in de zorg. We moeten ons volgens hem niet op de korte maar op de lange termijn richten, door te investeren in wonen, verduurzaming en het stroomnet.
De Kamer stemt op 30 september over de tijdens het debat ingediende moties.
Zie ook
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
- Kijk debatten terug via Debat Direct