Brede steun voor Huis voor klokkenluiders

29 juni 2015, initiatiefwetsvoorstel - Het aangepaste initiatiefvoorstel voor een Huis voor klokkenluiders kan op steun van de Kamer rekenen, al worden ook kanttekeningen geplaatst. "De wet is beter geworden", is de conclusie van initiatiefnemer Van Raak (SP).

Eind 2013 stemde de Tweede Kamer in met de instelling van een Huis voor klokkenluiders, bedoeld om onderzoek naar misstanden mogelijk te maken en melders van misstanden beter te beschermen. Bij de behandeling in de Eerste Kamer, mei 2014, bleken er nog bezwaren te zijn. De initiatiefnemers hopen deze weg te nemen met een aangepast wetsvoorstel, dat eerst weer door de Tweede Kamer moet worden behandeld. Het gaat bij deze wijzigingen onder meer om de vormgeving van het Huis als bijzonder zelfstandig bestuursorgaan, een algemeen benadelingsverbod voor de klokkenluider, de samenloop van verschillende onderzoeken, de plicht om eerst intern te melden en de scheiding van advies en onderzoek.

VVD en SGP plaatsen kanttekeningen

Veldman (VVD) vindt het beter om vooraf in regelgeving vast te leggen wat advies en onderzoek precies inhouden en dat niet per zaak te laten bepalen door het Huis zelf. Dat is moeilijk in regels te vangen, antwoordt Van Raak. Principieel bezwaar heeft de VVD-woordvoerder tegen benoemingen van leden van het Huis door de Tweede Kamer: "De Kamer moet geen wervings- en selectiebureau worden." Bisschop (SGP) ziet graag "pregnanter geborgd" dat het Huis en andere onderzoeksinstanties elkaar niet in de weg zitten. Met mede-initiatiefnemer Fokke (PvdA) benadrukt hij de regie van de klokkenluider om om advies of om onderzoek te vragen.

De aangebrachte wijzigingen zorgen voor meer draagvlak

Ulenbelt (SP) en Tanamal (PvdA) zijn tevreden met de aangebrachte wijzigingen. Van Raak vindt dat het wetsvoorstel door alle op- en aanmerkingen van de Eerste Kamer "beter en werkbaarder" is geworden. Vooral doordat misstanden nu eerst intern gemeld moeten worden, is het voorstel "gekeerd". Inderdaad, zoals ook Ulenbelt aangaf, krijgt het onderzoek door het Huis nu een plaats aan het eind in plaats van aan het begin. Door dit "poldervoorstel" van een klokkenluidersregeling als sluitstuk is het draagvlak groter, constateert Van Raak.

Ook de regering steunt de klokkenluidersregeling

Minister Plasterk (Binnenlandse Zaken) deelt de mening van indieners en leden dat het wetsvoorstel een verbetering vormt. Hij maakt nog wel een voorbehoud: financieel is het nog niet rond. Wellicht kan er nog geld gevonden worden als de begroting van zijn ministerie wordt besproken. Van Raak is blij met de huidige steun van de regering. Het voorstel is uit de sfeer van conflict in een sfeer van samenwerking gekomen, merkt hij op. Volgens Ulenbelt zorgt de brede steun van Kamer en regering ervoor dat het Huis voor de klokkenluider geen omstreden instelling wordt, maar juist status krijgt.

De Kamer stemt op 2 juli over het initiatiefwetsvoorstel.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.