Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Beckerman over machtsvorming via overnames in de huisdierenbranche

Antwoord van Minister Karremans (Economische Zaken), mede namens de Staatssecretaris
van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (ontvangen 1 oktober 2025).

Vraag 1

Bent u ermee bekend dat de huisdierenbranche een groeiende markt is die steeds meer
op de radar staat van beleggers?

Antwoord 1

Ik weet niet precies hoe groot de positie van investeringsmaatschappijen op de huisdierenbranche
is, maar wat ik wel zie, is dat deze sector ontzettend divers is. Denk aan dierenspeciaalzaken,
groothandels, fabrikanten van diervoeding, trimsalons en dierenpensions. Wat mij opvalt,
is dat er in verschillende delen van deze markt(en) niet alleen beleggers actief zijn,
maar ook grote spelers uit de levensmiddelen- en farmaceutische industrie en de diergeneeskundige
zorg.

Vraag 2

Deelt u de mening dat de huisdierenbranche als verdienmodel voor beleggers op gespannen
voet staat met de belangen van huisdieren en hun baasjes? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 2

Ik snap heel goed dat er zorgen leven over de belangen van beleggers versus die van
huisdieren en hun baasjes. Die twee lijken niet altijd op één lijn te zitten, en dat
is begrijpelijk. Toch ben ik niet per definitie tegen overnames door investeringsmaatschappijen.
Ze kunnen namelijk ook meerwaarde bieden: denk aan een efficiëntere bedrijfsvoering
of het delen van backofficekosten over meerdere vestigingen, wat uiteindelijk ook
huisdieren en hun eigenaren ten goede kan komen. Wat voor mij wel essentieel is, is
dat er geen machtspositie ontstaat die misbruikt kan worden en dat voorkomen moet
worden dat het maken van winst boven de goede zorg voor huisdieren gaat.

Vraag 3

Deelt u de mening dat advertenties voor investeringen waarin de sterke band die mensen
met hun huisdieren hebben als verdienmodel wordt gepresenteerd, bijvoorbeeld de slogan
van het beursgenoteerde Pet Service Holding N.V.: «Investeer in je liefde voor huisdieren»,
ongewenst en misplaatst zijn? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 3

Het is aan ondernemingen zelf om te bepalen hoe ze met hun reclameslogans hun klanten
willen aanspreken. Wel is het belangrijk dat reclame-uitingen voldoen aan de Nederlandse
Reclame Code. Is dat niet het geval, dan kan een klacht worden ingediend bij de Reclame
Code Commissie.

Vraag 4

Deelt u de mening dat bedrijfsmodellen in de huisdierenbranche die gericht zijn op
winst en uitbreiding via overnames van (kleinere) veterinaire apotheken, groothandels,
online shops en digitale platforms om zo een monopolistische machtspositie te verkrijgen
onwenselijk zijn, doorgaans tot problemen met betaalbaarheid en toegankelijkheid leiden,
en in het verlengde liggen van eerder aangekaarte toestanden in de dierenzorg met
betrekking tot dierenklinieken (Kamerstuk 2024D48056)?

Antwoord 4

Mensen houden veel van hun huisdier, maar het hebben van een huisdier kan hoge kosten
met zich meebrengen. Steeds meer huisdiereigenaren worden geconfronteerd met deze
hoge kosten en ik begrijp dat dit vragen kan oproepen over winstmarges en overnames.
Tegelijkertijd is het maken van winst over het algemeen juist een kenmerk van een
gezonde marktwerking en sta ik ook niet negatief tegenover uitbreiding en diversifiëring
door middel van overnames. Wat mij wel zorgen baart, is als overnames vooral bedoeld
zijn om een machtspositie te verwerven, met als doel die later te misbruiken. Dan
raakt het niet alleen de concurrentie, maar uiteindelijk ook de het welzijn van dieren
en hun eigenaren.

Overnames die boven de meldingsdrempels uitkomen, moeten gemeld worden bij de ACM.
De ACM zal dan onderzoeken of de overname de mededinging zal beperken. Dit geldt momenteel
niet voor de kleinere («onderdrempelige») overnames. Daarom sta ik positief tegenover
het voornemen het concentratietoezicht te actualiseren, zodat ook kleinere overnames
die mogelijk mededingingsbeperkende gevolgen kunnen hebben, voortaan onder het toezicht
van ACM kunnen vallen. Ik heb vandaag uw Kamer hierover geïnformeerd. Overigens heeft
de ACM momenteel wel de mogelijkheid om achteraf onderzoek te doen als zij het vermoeden
heeft dat een onderneming misbruik maakt van een economische machtspositie (ook als
deze is ontstaan door het doen van vele kleinere overnames).

Vraag 5

Ziet u een link tussen het bovengemiddelde stijgen van de kosten voor dierenverzorging
(van niet-medische maar wel deels noodzakelijke aard zoals voeding, snacks, middelen
tegen vlooien en wormen, benodigdheden als een halsband of kattenbak en overige producten
voor bijvoorbeeld de vacht, het gebit en de ogen van de afgelopen jaren, zoals blijkt
uit het ««Onderzoek naar de prijsontwikkelingen in de diergeneeskundige zorg» en de
bovengenoemde bedrijfspraktijken in de huisdierenbranche»? Kunt u daar onderzoek naar
laten doen, gezien het genoemde onderzoek zich toespitste op diergeneeskundige zorg
en niet-medische dierenverzorging grotendeels buiten beschouwing liet? Zo nee, waarom
niet?1

Antwoord 5

Ook dierenverzorgingsproducten zijn duurder geworden en dat is voor huisdiereigenaren
erg vervelend, omdat zij natuurlijk het beste voor hun huisdier willen, maar tegelijkertijd
ook op de kosten moeten letten. Deze prijsontwikkeling sluit aan bij de algemene ontwikkelingen
van consumentenprijzen en zal deels te verklaren zijn door de inflatie, maar komt
vaak door een samenspel aan factoren (grondstoffen, lonen, veranderende vraag etc).
De ACM heeft onlangs aangekondigd een onderzoek te starten naar de prijzen van sommige
boodschappen.2 Ik wil de resultaten van dit onderzoek graag afwachten en zie op dit moment dan ook
geen aanleiding om onderzoek te laten doen naar specifiek de markt voor dierverzorgingsproducten.

Vraag 6

Deelt u de mening dat een bovengemiddelde kostenstijging voor (deels) noodzakelijke
producten voor het welzijn van huisdieren onwenselijk is en dat de kosten van noodzakelijke
producten voor het welzijn van dieren daarom niet volledig aan de markt dienen te
worden overgelaten? Kunt u hier een toelichting op geven?

Antwoord 6

Zoals ik in antwoord op vraag 5 aangaf, zijn dierenverzorgingsproducten, net als veel
andere consumentenproducten, duurder geworden. Deze ontwikkeling zal deels te verklaren
zijn door de inflatie, maar ook door factoren zoals duurdere grondstoffen, lonen,
vraag etc). Ik zie dat deze markt zich kenmerkt door A-merkproducten en huismerk producten,
wat over het algemeen duidt op een gezonde concurrentie.

Op dit moment zie ik geen aanleiding om te onderzoeken of de marktwerking op deze
markt beperkt zou moeten worden. Ook niet door bijvoorbeeld prijsmaxima in te voeren.
Een dergelijke maatregel vertoont kenmerken van een planeconomie en dat kan grote
nadelige effecten hebben. Denk aan het ontstaan van tekorten aan artikelen. Of juist
hogere prijzen voor als aanbieders maximumprijzen gaan gebruiken als richtprijzen.
Natuurlijk blijf ik alert en blijf ik de ontwikkelingen volgen.

Vraag 7

Heeft de Autoriteit Consument & Markt (ACM) de laatste jaren gekeken naar overnames
in de huisdierenbranche?

Antwoord 7

De ACM heeft in het verleden geen overnames in de huisdierenbranche beoordeeld.

Vraag 8

Naar aanleiding van eerdere vragen (Kamerstuk 2024Z12157) (Kamerstuk 2024Z20371) (Kamerstuk 2025Z14873) en moties van het lid Beckerman c.s. (Kamerstuk 36 600 XIV, nr. 48) kijkt u naar de mogelijkheden om overnames strenger door de ACM te laten toetsen,
wat is hiervan de stand van zaken en wanneer kan de Kamer hier verder bericht over
verwachten?

Antwoord 8

Ik onderzoek niet de mogelijkheid om een strengere toets voor fusies en overnames
in te voeren. Wel sta ik positief tegenover het voornemen het concentratietoezicht
te actualiseren zodat kleinere overnames die momenteel buiten het concentratietoezicht
van de ACM vallen, maar wel mededingingsbeperkende gevolgen kunnen hebben, onder het
toezicht van de ACM worden gebracht. Ik heb vandaag uw Kamer hierover geïnformeerd.

Vraag 9

Welke stappen kunt u nu al met de toezichthouder zetten om machtsvorming in de huisdierenbranche
te voorkomen?

Antwoord 9

Als ACM concrete signalen ontvangt dat er een onderneming is die een machtspositie
inneemt in de huisdierenbranche, dan heeft de ACM de mogelijkheid om een onderzoek
naar misbruik van een economische machtspositie te starten. Dit is een afweging die
de ACM als onafhankelijke toezichthouder zelf neemt.