Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Hirsch over de inzet om patiënten die urgent medische behandeling nodig hebben, uit Gaza naar functionerende behandelcentra te brengen
Vragen van het lid Hirsch (GroenLinks-PvdA) aan de Minister en Staatssecretaris van Buitenlandse Zaken over inzet om patiënten die urgent medische behandeling nodig hebben, uit Gaza naar functionerende behandelcentra te brengen (ingezonden 11 augustus 2025).
Antwoord van Minister Van Weel (Buitenlandse Zaken) en de Staatssecretaris Aukje de
Vries (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 10 september 2025).
Vraag 1
Bent u bekend met het artikel «Gaat Nederland ernstig zieke patiënten uit Gaza halen
en hier behandelen? «Nodig om te overleven»»1 en «Jud Awad kan genezen van leukemie, maar dan moet Nederland wel toestaan dat ze
uit Gaza wordt gehaald»2?
Antwoord 1
Ja.
Vraag 2
Deelt u de constatering van hulporganisaties dat ernstig zieke patiënten, waaronder
kinderen, die zich in Gaza bevinden, niet ter plekke behandeld kunnen worden? Zo nee,
waarom niet?
Antwoord 2
Ja. Er is nauwelijks gespecialiseerde medische zorg beschikbaar in de Gazastrook.
Vraag 3 en 4
Beschikt Nederland in theorie over mogelijkheden om deze ernstig zieke patiënten te
helpen? Zo ja, over welke theoretische mogelijkheden beschikt Nederland?
Welke van deze theoretische mogelijkheden brengt Nederland op dit moment ook daadwerkelijk
in de praktijk – welke concrete maatregelen treft u?
Antwoord 3 en 4
Het leed van mensen die medisch geëvacueerd moeten worden is schrijnend, in het bijzonder
waar het kinderen betreft. Het kabinet is vastberaden om verlichting en hulp te bieden.
Zoals bekend zet het kabinet in op het helpen van zoveel mogelijk patiënten in de
regio en het vergroten van capaciteit daartoe. Hiervoor zijn de noden hoog en op dit
gebied kan Nederland snel een concrete en zinvolle bijdrage leveren. Het kabinet onderzoekt
mogelijkheden voor concrete steun. De verschillende steunmogelijkheden in de regio
worden interdepartementaal in kaart gebracht, in samenwerking met Defensie en VWS.
Het kabinet spant zich in om de knelpunten die in de regio worden ervaren te verlichten.
Recent heeft Nederland een aanvullende bijdrage van 3 miljoen euro aangekondigd voor
de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) waarmee de medische ondersteuning en evacuatie
van patiënten uit de Gazastrook naar landen in de regio kan worden bekostigd. Ook
in 2024 stelde Nederland een bijdrage van 3 miljoen euro beschikbaar voor de WHO ter
ondersteuning van medische capaciteit in de Gazastrook en de regio. Destijds heeft
het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport eveneens medische hulpmiddelen
ter waarde van 1,5 miljoen euro beschikbaar gesteld aan Egypte met oog op medische
evacuaties uit de Gazastrook.
Het kabinet maakt in 2025 25 miljoen euro vrij voor hulp aan mensen uit Gaza. Dit
gaat om humanitaire hulp en ondersteuning voor de langere termijn, zowel in de Gazastrook
als landen in de regio. Het kabinet biedt daarmee een substantiële bijdrage aan de
humanitaire medische noden in Gaza. Op dit moment wordt hierin prioriteit gegeven
aan medische evacuaties in de regio en ondersteuning van medische capaciteit daarbij.
Uit deze reservering wordt voorts 800.000 euro vrijgemaakt ter ondersteuning van het
werk van Save the Children voor patiënten die zijn geëvacueerd naar Egypte. Met deze
bijdrage kan Save the Children circa 600 patiënten helpen voor een periode van één
jaar.
Het kabinet identificeert verdere mogelijkheden in de regio, zoals het beschikbaar
stellen van Nederlandse medische expertise voor gecompliceerde zorgvragen waar beperkte
behandelcapaciteit voor aanwezig is in de regio. Daarbij wordt ook de medische capaciteit
in de Westelijke Jordaanoever en landen in de regio, zoals Egypte en Jordanië in ogenschouw
genomen. De nadere invulling van dit pakket voor hulp in de Gazastrook of de regio
wordt te zijner tijd aan uw Kamer kenbaar gemaakt. Bovendien heropen ik het contactpunt
waar partijen en medisch gekwalificeerde personen zich kunnen melden. Daar worden
zij in contact gebracht met de hulpverlening in de regio die daar wordt georganiseerd
door verschillende NGO’s en de WHO. Hiermee faciliteer ik de behoefte onder Nederlandse
zorgprofessionals om ter plaatse in de regio een bijdrage te leveren aan de zorg voor
Gazaanse patiënten. De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport helpt mee door
het contactpunt actief onder de aandacht te brengen van de partijen in de Nederlandse
zorg.
Naast financiële ondersteuning voor medische evacuaties en behandelcapaciteit in de
regio zet Nederland zich diplomatiek in richting Israël en landen in de regio voor
de verruiming van mogelijkheden voor medische evacuaties uit de Gazastrook. Over deze
thematiek spreek ik met Ministers van Buitenlandse Zaken van landen uit de regio.
Vraag 5
Klopt het dat Nederland tot nu toe niet bereid is geweest ervoor te zorgen dat ernstig
zieke patiënten in Nederland behandeld kunnen worden? Zo ja, wat is daar de reden
voor? Zo nee, hoeveel patiënten zijn er sinds het begin van de gewelddadigheden op
8 oktober 2023, in Nederland behandeld?
Antwoord 5
Er zijn sinds 8 oktober 2023 geen patiënten zonder verblijfsrecht geëvacueerd uit
de Gazastrook voor medische behandeling in Nederland. Het staat buiten kijf dat ernstig
zieke patiënten een behandeling moeten krijgen en dat de behoefte aan ondersteuning
in de regio groot en acuut is. Het kabinet heeft ervoor gekozen zich te richten op
het bieden van diplomatieke en financiële ondersteuning voor medische evacuaties en
behandeling in ziekenhuizen in de regio. Nederland kan daar snel een concrete en zinvolle
bijdrage leveren.
Vraag 6
Klopt het dat Nederland tot nu toe alleen heeft ingezet op behandeling in de regio?
Antwoord 6
Ja.
Vraag 7
Klopt de observatie van de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) dat op dit moment nog
ongeveer twaalfduizend mensen, waaronder veel kinderen, evacuatie nodig hebben om
te overleven of om een menswaardige kwaliteit van leven te kunnen hebben3? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 7
Volgens de meest recente schattingen van de WHO zouden minstens 15.800 patiënten geëvacueerd
dienen te worden voor medische behandeling buiten de Gazastrook.
Vraag 8
Klopt het dat 4 op de 5 van onze verzoeken tot medische evacuatie door de Israëlische
autoriteiten niet behandeld worden of worden geweigerd? Zo nee, over welke cijfers
beschikt u? Van welke instantie zijn die afkomstig?
Antwoord 8
Dit cijfer is bij het kabinet niet bekend. Israël staat op dit moment meer medische
evacuaties uit de Gazastrook toe. Het is echter evident dat er veel te weinig mogelijkheden
bestaan voor medische evacuaties. Tussen het verbreken van het staakt-het-vuren door
Israël op 18 maart jl. en het laatste meetmoment op 13 augustus jl. zijn via de WHO
452 patiënten medisch geëvacueerd.
Vraag 9
Klopt het dat Nederland een aantal acties kan ondernemen om te zorgen dat deze patiënten
de behandeling krijgen die ze nodig hebben, zoals zorgen dat er Israëlische goedkeuring
komt voor opnames in buitenlandse ziekenhuizen, met het recht op terugkeer en met
het doel om te zorgen dat mensen behandeld worden; behandeling in de regio bekostigen
en zorgen dat patiënten gespecialiseerde zorg in Nederland te krijgen? Zijn dit alle
acties die Nederland kan ondernemen, of heeft u nog andere mogelijkheden om mensen
uit Gaza die behandeling nodig hebben, te steunen?
Antwoord 9
Zie het antwoord op vragen 3 en 4 voor toelichting van de financiële ondersteuning
van medische evacuaties en capaciteit voor behandeling in de regio. Dat de capaciteit
voor gespecialiseerde zorg onder druk staat in de regio is bekend. Zoals bekend zet
het kabinet in op het helpen van zoveel mogelijk patiënten in de regio en het vergroten
van capaciteit daartoe. Ook daarvoor zijn de noden hoog, en op dat gebied ziet het
kabinet mogelijkheden om snel een concrete en zinvolle bijdrage te leveren.
Daarnaast is het inderdaad belangrijk dat patiënten die worden geëvacueerd de garantie
krijgen te zijner tijd weer te kunnen terugkeren. Daarvoor zet het kabinet zich in.
Vraag 10 en 11
Klopt het dat verzoeken tot behandeling door bevriende naties meer kans van slagen
hebben? Zo nee, waarom niet?
Heeft Nederland verzoeken gedaan aan de Israëlische autoriteiten om patiënten uit
Gaza die gespecialiseerde hulp nodig hebben, elders te laten behandelen? Zo nee, wat
zijn uw afwegingen geweest om dergelijke verzoeken niet te plaatsen? Zo ja, hoeveel
verzoeken zijn er ingediend bij de Israëlische autoriteiten? Hoeveel daarvan zijn
toegekend? Hoeveel van de mensen waarvoor Nederland een verzoek heeft ingediend, ontvangen
nu hulp buiten Gaza?
Antwoord 10 en 11
Het kabinet roept Israël op de mogelijkheden voor medische evacuaties te verruimen,
inclusief naar de Westelijke Jordaanoever, en om deze processen te bespoedigen. Dat
is mogelijk door het intensieve contact dat Nederland met Israël onderhoudt en gebeurt
voortdurend en op verschillende niveaus. Nederland pleit hierbij in eerste instantie
voor een algemene verruiming van mogelijkheden voor medische evacuaties. Daarnaast
worden mogelijkheden voor ondersteuning van specifieke medische evacuaties in de regio
verkend in nauwe afstemming met relevante hulporganisaties.
Vraag 12
Klopt het dat in Nederland nog geen enkele patiënt is opgenomen voor specialistische
behandeling? Zo ja, kunt u verklaren waarom dit niet het geval is, terwijl landen
als Malta, Italië en Luxemburg wel patiënten schijnen te behandelen en het VK heeft
aangekondigd 100 kinderen te evacueren voor urgente medische behandeling4? Heeft u staand beleid op de behandeling van patiënten uit Gaza in Nederland? Zo
ja, wat is dat beleid?
Antwoord 12
Ja. Over de manier waarop wordt bijgedragen aan medische evacuaties maakt ieder land
een eigen afweging. Het kabinet richt zich op evacuaties in de regio en heeft een
extra pakket voor humanitaire en medische noden gereserveerd om de capaciteit aldaar
te verhogen. We kijken daarnaast samen met het Ministerie van Defensie en het Minister
van Volksgezondheid, Welzijn en Sport hoe we expertise kunnen overbrengen. Specifiek
bezien we hoe we de medische capaciteit in landen als Jordanië en Egypte kunnen ondersteunen.
Vraag 13
Als de berichtgeving niet klopt, en er dus wel patiënten uit Gaza in Nederland zijn
opgevangen, kunt u dan aangeven hoeveel verzoeken voor behandeling in Nederland aan
de Israëlische autoriteiten zijn gedaan? Hoeveel van die verzoeken zijn toegewezen?
Hoeveel van de patiënten die het betreft, zijn of worden op dit moment nog in Nederlandse
ziekenhuizen behandeld?
Antwoord 13
Zie beantwoording van vraag 12.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
D.M. van Weel, minister van Buitenlandse Zaken -
Mede ondertekenaar
A. de Vries, staatssecretaris van Buitenlandse Zaken
Bijlagen
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.