Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Bikker en Diederik van Dijk over ‘De geëscaleerde demonstratie bij een bijeenkomst van Christenen voor Israël’

Antwoord van Minister Van Weel (Justitie en Veiligheid), mede namens de Minister van
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (ontvangen 20 augustus 2025)

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de beelden van de demonstratie in Barneveld op maandag 26 mei
2025 bij een bijeenkomst van Christenen voor Israël?1 Kunt u uitgebreid reageren op de ontstane situatie nadat een pro-Palestijnse demonstratie
uit de hand liep?

Antwoord 1

Ja, daar heb ik kennis van genomen. De burgemeester van Barneveld stelt in zijn reactie:
«Samenkomsten en (tegen)demonstraties mogen er zijn. Geweld van wie dan ook keur ik
af en betreur ik zeer». Het kabinet onderschrijft deze reactie.

Vraag 2, 3, 7 en 8

In hoeverre acht u het gewenst dat bezoekers van een bijeenkomst door demonstranten
gedwongen worden om door een haag van schreeuwende en joelende demonstranten over
een besmeurde vlag en langs bebloede poppen moeten lopen om de bijeenkomst te kunnen
bezoeken? Ziet u dit ook als een vorm van intimidatie?

Kunt u aangeven in hoeverre u van mening bent dat de bezoekers van de bijeenkomst
van Christenen voor Israël hun grondwettelijk recht op vereniging hebben kunnen uitoefenen?
Kunt u aangeven of u van mening bent dat de intimiderende acties van de demonstranten
beschermd worden door het demonstratierecht?

Hoe beoordeelt u het feit dat de locatie van samenkomst van bijeenkomsten van Christenen
voor Israël geheim moet worden gehouden tot het laatste moment? Bent u het eens met
de stelling dat alleen dit feit al dit zeer intimiderend is voor zowel organisatie
als bezoekers van deze bijeenkomsten? In hoeverre wordt hiermee het recht op vrijheid
van vereniging (artikel 8 van de Grondwet) geschonden?

Herkent u het beeld waarbij demonstranten het recht op vrije vergadering inperken
door agressieve demonstratiemethoden, waaronder intimidatie, van bezoekers van zulke
vergaderingen, in het bijzonder van Christenen voor Israël? Herkent u het beeld dat
na eerdere betogingen in Zaltbommel, Katwijk en nu Barneveld hier ook een escalerende
beweging te zien is? Hoe luidt uw reactie hierop?

Antwoord 2, 3, 7 en 8

Ik vind het onacceptabel dat bezoekers van de bijeenkomst zich geïntimideerd hebben
gevoeld. Zowel het recht op vereniging/vergadering als het demonstratierecht zijn
essentieel in een democratische rechtsstaat en verdienen beide bescherming. Hoe in
een concrete situatie een afweging gemaakt wordt om beide rechten te faciliteren is
aan het lokaal gezag. Uit het statement van de burgemeester van Barneveld blijkt dat
de bijeenkomst heeft kunnen plaatsvinden, waarmee zij het recht op vereniging/vergadering
hebben kunnen uitoefenen. Ook geeft de burgemeester aan dat de politie heeft optreden
waar dat nodig is geweest.

Vraag 4, 5, 6, 9 en 10

Kunt u aangeven op welke wijze het bevoegd gezag en de politie hebben opgetreden om
de vrijheid van vergadering én de fysieke veiligheid van de bezoekers bij deze bijeenkomst
te waarborgen?

Bent u van mening dat het wenselijk was geweest deze demonstratie op grotere afstand
van de ingang van de vergaderlocatie en/of in een daartoe aangewezen vak te laten
plaats vinden? Hoe ondersteunt u burgemeesters in de afweging om demonstraties bij
vergaderingen op zo'n manier plaats te laten vinden dat het recht op demonstratie
niet ten koste gaat van het recht op vrije vergadering?

Hoe beoordeelt u het feit dat, getuige de beelden, de demonstranten deels gemaskerd
hun intimiderende acties hebben uitgevoerd? Kunt u aangeven waarom dit feit blijkbaar
geen aanleiding vormde voor het bevoegd gezag om handhavend op te treden?

Op welke wijze wordt het recht op vrijheid van vereniging geborgd voor bijeenkomsten
georganiseerd door Christenen voor Israël? Bent u bereid zich extra in te spannen
om dit recht ook voor deze organisatie structureel te waarborgen?

Bent u bereid om in gesprek te treden met Christenen voor Israël over bijeenkomsten
in de nabije toekomst om ervoor te zorgen dat deze, conform het recht op vrije vergadering,
op ongestoorde wijze kunnen plaats vinden?

Antwoord 4, 5, 6, 9 en 10

Zowel het recht op vereniging/vergadering en het demonstratierecht verdienen bescherming.
Het is de verantwoordelijkheid van het lokaal gezag, in het bijzonder de burgemeester,
om demonstraties zoveel mogelijk te faciliteren en waar nodig in te grijpen. De burgemeester
legt hierover verantwoording af aan de gemeenteraad. Het is niet aan mij om hier een
oordeel over te geven. In het raadsmemo van de burgemeester van Barneveld wordt het
verloop van de avond beschreven, inclusief op welke wijze er is opgetreden.2

Daarbij merk ik op dat het kabinet vaker ziet dat het demonstratierecht botst met
andere grondrechten. Mede om die reden wordt via het WODC de mate verkend waarin het
wettelijk kader bestendigd kan worden en het handelingsperspectief voor alle betrokkenen
verstevigd kan worden. De uitkomsten van dit onderzoek worden in de zomer van 2025
verwacht, waarna het kabinet uw Kamer in het najaar zal informeren over de uitkomsten
en onze reactie daarop.