Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Nispen over het nieuws dat uitvoeringsorganisaties geen vertrouwen hebben in de uitvoering van het escalatiemodel voor overlastgevende asielzoekers per 1 juni

Antwoord van Minister Keijzer (Asiel en Migratie) (ontvangen 18 juli 2025). Zie ook
Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2024–2025, nr. 2490.

Vraag 1

Bent u bekend met de geuite zorgen van alle betrokken uitvoeringsorganisaties zoals
de gemeente Ter Apel, de politie, de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) en het
Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) over uw plannen om per 1 juni overlastgevende
asielzoekers in een strenger regime te plaatsen in Ter Apel en met de uitvoering van
het escalatiemodel?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Wat vindt u ervan dat deze organisaties zeggen dat niet alles op orde en is het geen
reëel plan is om per 1 juni te beginnen met een strenger vrijheidsbeperkingsregime?

Antwoord 2

Op 1 juni is de pbl van start gegaan, daarover heeft mijn voorganger de Kamer bij
brief van 30 mei geïnformeerd. Juist om uitvoering te geven aan de breed gedragen
motie om zo snel als mogelijk een pbl in Ter Apel op te starten.

Vraag 3

Klopt het dat burgemeester Jaap Velema van Westerwolde heeft gevraagd om uitstel van
uw plannen? Zo ja, waarom bent u hier niet op ingegaan?

Antwoord 3

Het is mij bekend dat door de gemeente kanttekeningen zijn geplaatst bij het proces.
Vanuit het Ministerie van Asiel en Migratie is, onder andere door gesprekken op ambtelijk
en bestuurlijk niveau, ingezet om de driehoek de noodzakelijke informatiepositie te
geven en te betrekken bij de uitwerking van de pbl. Het Ministerie van Asiel en Migratie
gaat daarover samen met de partners uit de migratieketen verder in gesprek met de
lokale driehoek.

Vraag 4

Wie moet volgens u zorgen voor de handhaving van uw plannen, aangezien de politiecapaciteit
te beperkt is, zoals ook de burgemeester aangeeft?

Antwoord 4

De handhaving zal vorm krijgen door samenwerking tussen de ketenpartners en de lokale
driehoek. Hierover heeft mijn voorganger de Kamer bij brief van 30 mei geïnformeerd.

Daarnaast komt nog een vervolggesprek met de lokale driehoek en de migratieketen over
de pbl.

Vraag 5

Vindt u het realistisch dat deze plannen per 1 juni moeten ingaan, maar dat het COA
nog bezig is met de randvoorwaarden voor het strenge regime, zoals een ketenbrede
werkinstructie en een juridisch houdbaar kader?

Antwoord 5

Zoals bij elke opdracht is toegewerkt naar een startdatum. De randvoorwaarden om te
starten, zoals een juridisch houdbaar kader, zijn gerealiseerd. We blijven aandacht
houden voor de handhaving en veiligheid in het gebied.

Vraag 6

Vindt u het verantwoord om deze plannen al zo snel door te voeren terwijl het COA
aangeeft dat de veiligheid van het personeel momenteel nog niet gegarandeerd is?

Antwoord 6

De veiligheid van personeel is altijd een belangrijke randvoorwaarde, nu ook. Het
doel van deze plannen is bovendien het vergroten van de veiligheid van omwonenden,
bewoners en het personeel. Het Ministerie van Asiel en Migratie borgt in samenspraak
met COA en de lokale driehoek dat er extra toezicht komt in het gebied waar het gebiedsgebod
geldt.

Vraag 7

Kunt u reflecteren op de uitspraken dat het door u genoemde escalatiemodel erg arbeidsintensief
is en kunt u verzekeren dat hier voldoende capaciteit voor beschikbaar is?

Antwoord 7

Een belangrijk onderdeel van het escalatiemodel is het opleggen van een individueel
gemotiveerde vrijheidsbeperkende maatregel. Dat vraagt inderdaad capaciteit, bijvoorbeeld
voor extra controles en het organiseren van een dag vullend programma. Deze capaciteit
zal door de asielketen worden geleverd.

Vraag 8

Klopt het dat binnen dit escalatiemodel momenteel de eerste fase van de procesbeschikbaarheidsaanpak
(PBA) nog helemaal niet gerealiseerd is en voor de tweede fase de Verscherpte Toezicht
Locatie (VTL) ook nog niet volledig klaar is voor gebruik?

Antwoord 8

Nee. Er wordt reeds gewerkt met een tweemaal daagse inhuisregistratie en plaatsing
op de vtl. Dit zijn de eerste twee treden binnen de procesbeschikbaarheidsaanpak.

Vraag 9

Klopt het dat u niet heeft gereageerd op de geuite zorgen van de gemeente Westerwolde
over onder andere de benodigde capaciteit bij de opening van de procesbeschikbaarheidslocatie
(PBL)?

Antwoord 9

We hebben regelmatig contact met de gemeente Westerwolde, ook over de pbl.

Vraag 10

Waarom belooft u zaken die u niet waar kunt maken?

Antwoord 10

Bij brief van 30 mei is de Kamer geïnformeerd over de start van de pbl.

Vraag 11

Bent u bereid zo snel mogelijk met een nieuw, ditmaal realistisch plan te komen en
ervoor te zorgen dat ook de ketenpartners er klaar voor zijn en ook de veiligheid
van het personeel gegarandeerd is?

Antwoord 11

De pbl is reeds op 1 juni gestart. Daarover is de Kamer bij brief van 30 mei geïnformeerd.