Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Boswijk over de nieuwsberichten rondom de paasviering in Jeruzalem

Antwoord van Minister Veldkamp (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 1 juli 2025)

Vraag 1

Bent u op de hoogte van de nieuwsberichten rondom de paasvieringen in Jeruzalem?1
2

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Bent u er van op de hoogte dat het toegang beperken voor gelovigen bij heilige plaatsen
voor christenen en moslims door de Israëlische overheid past in een trend van de afgelopen
jaren? Zou u hierop kunnen reflecteren?

Antwoord 2

Christenen en moslims worden in toenemende mate beperkt bij het betreden van de Oude
Stad van Jeruzalem, vooral tijdens religieuze feestdagen/maanden als Pasen en de Ramadan.
In 2025 werden slechts vierduizend vergunningen verstrekt aan een gemeenschap van
ongeveer vijftigduizend christenen om naar Jeruzalem te komen. Voor de vrijdaggebeden
tijdens de Ramadan werden alleen vergunningen versterkt aan moslims ouder dan vijftig
jaar en jonger dan twaalf jaar. Dit zijn zorgelijke ontwikkelingen. Het kabinet acht
het essentieel dat gelovigen vrije en onbelemmerde toegang hebben tot de heilige plaatsen
in Jeruzalem en dat de status quo van de heilige plaatsen wordt gerespecteerd.

Vraag 3

Bent u het eens dat deze beperkingen van toegang tot heilige plaatsen passen in een
breder beeld van toenemende verbale en fysieke dreigingen en beslagleggingen van eigendommen
jegens christenen en moslims in Jeruzalem? Zo niet, waarom niet?

Antwoord 3

Christenen en moslims worden steeds vaker geconfronteerd met controleposten en barrières,
waardoor heilige plaatsen niet of moeilijk bereikbaar zijn. Ook hebben gelovigen steeds
vaker te maken met geweld en intimidatie door Israëlische betogers in de Oude Stad.

Vraag 4

Bent u het eens dat de vrijheid van godsdienst en aanbidding een universeel mensenrecht
is zoals vastgelegd in artikel 18 van de Universele Verklaring van de Rechten van
de Mens? Zo ja, bent u het dan eens dat Nederland de plicht heeft zich hier internationaal
voor in te zetten?

Antwoord 4

Nederland erkent de universaliteit van de mensenrechten, zoals vastgelegd in de Universele
Verklaring van de Rechten van de Mens. Vrijheid van religie en levensovertuiging is
een fundamenteel mensenrecht dat voor iedereen geldt, ongeacht achtergrond of overtuiging.
Nederland zet zich hier actief voor in, onder andere via het Mensenrechtenfonds, bilaterale
diplomatie en in multilaterale gremia en initiatieven. Daarbij wordt opgekomen voor
de rechten van alle religieuze groepen, onder wie christenen en moslims.

Vraag 5

Bent u bekend met de status quo in Jeruzalem en Bethlehem die als politieke en religieuze
afspraak bestaat sinds 1852 en die de toegang van gelovigen tot heilige plaatsen garandeert?

Antwoord 5

Ja.

Vraag 6

Bent u het eens dat het belang van het behoud van de status quo extra onderschreven
dient te worden in de richting van Israël nu christenen en moslims te maken krijgen
met toenemende bedreigingen van hun vrijheid van godsdienst en beweging en daarnaast
met een toename van geweld?

Antwoord 6

Het kabinet acht de handhaving van de status quo van de heilige plaatsen essentieel
en roept alle partijen op om daartoe hun verantwoordelijkheid te nemen. Nederland
spreekt hierover bijvoorbeeld geregeld met Jordanië aangezien dit land een significante
rol speelt in Jeruzalem. Het Jordaanse koningshuis is namelijk in de zogenaamde status
quo afspraken aangewezen als hoeder (custodian) van de religieuze gebieden Haram al-Sharif/Tempelberg. Het kabinet benadrukt het
belang van de handhaving van de status quo ook bij de Israëlische autoriteiten. Ook
heeft Nederland dit op 17 juni jl. nog benoemd in de inbreng bij de interactieve dialoog
met «the Commission of Inquiry on the Occupied Palestinian Territory, including East Jerusalem
and in Israel» tijdens de 59ste Mensenrechtenraad. Nederland steunt daarnaast verschillende projecten gericht op
de bevordering van vrijheid van religie in Israël en de Palestijnse Gebieden.

Vraag 7

Bent u bereid om zich in te zetten om de status quo in Jeruzalem te behouden zodat
daarmee de vrijheid van godsdienst en beweging kan worden gegarandeerd voor christenen
en moslims in Jeruzalem? Zo ja, welke stappen bent u van plan te zetten?

Antwoord 7

Zie antwoord op vraag 6. Nederland zet zich actief in om de vrijheid van religie en
levensovertuiging te waarborgen, onder andere via het Mensenrechtenfonds, bilaterale
diplomatie en in multilaterale gremia en initiatieven. Via deze wegen blijft Nederland
zich ook inzetten voor het behoud van de status quo.

Vraag 8

Bent u op de hoogte van het statement van de Europese Unie (EU) aangaande de incidenten
rondom de Paasvieringen in Jeruzalem van dit jaar?3

Antwoord 8

Ja.

Vraag 9

Bent u het eens dat in navolging van dit EU-statement ook vervolgstappen ondernomen
moeten worden? Zo ja, bent u dan bereid om zich hiervoor in te zetten in EU-verband?

Antwoord 9

Ja, zie de antwoorden op vragen 4 en 6.