Schriftelijke vragen : Het bericht ‘Vergoedingen voor faunaschade explosief gestegen’

Vraag 1

Bent u bekend met het nieuwsartikel op de website van Nieuwe Oogst van 23 juni 2025,
getiteld «Vergoedingen voor faunaschade explosief gestegen»?1

Vraag 2

Wat is uw reactie op de forse toename van het aantal schadeclaims als gevolg van schade
door beschermde diersoorten, met name ganzen, waarbij het schadebedrag in 10 jaar
tijd bijna verviervoudigd is naar bijna 75 miljoen euro tegen grofweg 20 miljoen euro
10 jaar geleden?

Vraag 3

Hoe verklaart u deze stijging en in hoeverre acht u dit een gevolg van het falende
faunabeheer en het ontbreken van structureel populatiebeheer?

Vraag 4

Erkent u dat het faunabeheer, en specifiek het ganzenbeleid, in veel regio’s onvoldoende
functioneert?

Vraag 5

Deelt u de analyse dat deze cijfers slechts het topje van de ijsberg zijn, omdat veel
boeren geen schade meer melden vanwege hoge drempels, zoals het eigen risico, de leges
of negatieve ervaringen bij eerdere meldingen?

Vraag 6

Kunt u een inschatting geven van de totale daadwerkelijk faunaschade in de landbouw
en ook in de natuurgebieden van de terreinbeherende organisaties (TBO's)?

Vraag 7

Acht u het wenselijk dat in een aantal provincies, waaronder Friesland en Gelderland,
leges worden geheven voor het aanvragen van een tegemoetkoming, terwijl andere provincies
(zoals Overijssel, Limburg en Zeeland) dit niet doen? Wat zijn hiervan de gevolgen
voor de volledigheid en representativiteit van het schadebeeld?

Vraag 8

Deelt u de zorg dat het huidige beleid wordt gebaseerd op onvolledige cijfers, omdat
boeren met kleinere schadebedragen door hoge leges en eigen risico’s worden ontmoedigd
om melding te doen en er eveneens een onvolledig beeld is over de faunaschade in de
natuurgebieden?

Vraag 9

Kunt u inzichtelijk maken hoeveel meldingen van faunaschade jaarlijks per provincie
worden afgewezen op basis van te lage schadebedragen ten opzichte van het eigen risico
of de leges?

Vraag 10

Bent u bereid om in kaart te brengen hoeveel schade niet wordt gemeld, bijvoorbeeld
via een enquête onder boeren of via rapportages van schadetaxateurs, om de werkelijke
schadeomvang beter in beeld te krijgen?

Vraag 11

Deelt u de opvatting dat het heffen van leges onwenselijk is als het faunabeheer tekortschiet
en boeren steeds minder mogelijkheden hebben om schade te voorkomen?

Vraag 12

Bent u bereid met provincies in gesprek te gaan over het afschaffen van leges bij
faunaschade en het verlagen of afschaffen van het eigen risico, met als doel om meldingen
te stimuleren en het schadebeeld vollediger te maken?

Vraag 13

Bent u bekend met de uitspraak van de rechtbank Noord-Nederland (Rechtbank Noord-Nederland,
13 maart 2020, ECLI:NL:RBNNE:2020:1151), waarin is geoordeeld dat het gestandaardiseerde
eigen risico van 20 procent bij ganzenschade onvoldoende onderbouwd was en dat dit
in sommige gevallen niet billijk is?

Vraag 14

Erkent u dat, mede gezien deze uitspraak, de toepassing van een standaard eigen risico
bij faunaschade juridisch kwetsbaar is als dit niet deugdelijk wordt gemotiveerd per
geval?

Vraag 15

Acht u het wenselijk dat in Friesland nog steeds een standaard eigen risico van 20
procent wordt gehanteerd, terwijl de rechter heeft geoordeeld dat dit onvoldoende
is onderbouwd en boeren vaak onvoldoende mogelijkheden hebben om schade te voorkomen?

Vraag 16

Bent u bereid in gesprek te gaan met de provincie Friesland en andere provincies over
een herziening van het eigen risico bij ganzenschade, mede in het licht van de genoemde
uitspraak?

Vraag 17

Erkent u dat de populaties van vrijwel alle schadeveroorzakende dieren sterk toenemen,
zoals ook blijkt uit de cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek?2

Vraag 18

Welke mogelijkheden ziet u om structureel in te grijpen in overpopulaties van (beschermde)
soorten zoals de gans, bijvoorbeeld via ruimere afschotmogelijkheden, eieren schudden
of andere beheermaatregelen? Wat is de staat van instandhouding van deze soorten?

Vraag 19

Ziet u mogelijkheden om TBO's in samenwerking met WildBeheerEenheden of andere gespecialiseerde
organisaties te faciliteren om de ongebreidelde toename van schadeveroorzakende dieren
te beteugelen?