Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Postma, Holman en Six Dijkstra over (cofinancierings-)aanvraag AI-fabriek en aangeven interesse AI-gigafabriek

Antwoord van Minister Karremans (Economische Zaken) (ontvangen 19 juni 2025).

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de mogelijkheid om voor aanstaande vrijdag 17 uur interesse
aan te geven bij de Europese Unie voor een AI-gigafabriek?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Bent u voornemens om uw interesse voor een AI-gigafabriek tijdig kenbaar te maken
aan de EU?

Antwoord 2

Het demissionair kabinet ziet het belang om in de Europese Unie (EU) publiek en privaat
te investeren in AI-infrastructuur, waarbij de AI-Gigafabrieken een belangrijk initiatief
is. Het Ministerie van Economische Zaken heeft daarom samen met het Ministerie van
Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en de RVO een Nederlandse interessepeiling en bijeenkomst
georganiseerd. Hieruit blijkt Nederlandse interesse. De Nederlandse bedrijven met
een hoofdkantoor in de EU en andere organisaties kunnen zelfstandig reageren op de
Europese Call for Expression of Interest die 20 juni sluit. Het gaat hier om een eerste
uitvraag naar mogelijke interesse in Europa. Via een brief aan de Europese Commissie
zal het Ministerie van Economische Zaken vervolgens op korte termijn het belang van
AI-Gigafabrieken en de Nederlandse interesse ondersteunen. In deze brief zal worden
verwezen naar de meest concrete initiatieven die bekend zijn bij het ministerie. Het
demissionaire kabinet reageert daarmee niet zelf op de formele Call for Expression
of Interest, maar ondersteunt wel de Nederlandse interesse. De Europese Commissie
zal de reacties gebruiken voor verdere gesprekken in de komende maanden om te komen
tot kansrijke initiatieven. De officiële call voor AI-Gigafabrieken wordt eind dit
jaar verwacht. Ik blijf in gesprek met de Europese Commissie en de EuroHPC Joint Undertaking
over de verdere uitwerking van dit initiatief en de Nederlandse belangen daarin.

Vraag 3

Ervan uitgaande dat het gaat om een cofinancieringstraject met de EU, zijn daar middelen
voor beschikbaar, (ook) vanuit Nij Begun (mits een dergelijke fabriek in Groningen
zou kunnen komen)?

Antwoord 3

Voor een AI-Gigafabriek zijn momenteel geen financiële middelen gereserveerd in de
begroting. Voor de AI-faciliteit in Groningen (geen AI-Gigafabriek) wordt op dit moment
nog gewerkt aan het verkrijgen van een Rijksbijdrage, aanvullend op de regionale bijdrage
vanuit Nij Begun, zodat uiterlijk 30 juni een voorstel kan worden ingediend voor Europese
cofinanciering.

Vraag 4

Wat is de stand van zaken van de (cofinancierings-)aanvraag voor een «gewone» AI-fabriek
voor Groningen, met (een bijdrage uit) de middelen voor Nij Begun? Klopt het dat deze
aanvraag uiterlijk eind juni gedaan moet zijn, vergezeld van een reservering van de
benodigde nationale middelen? Bent u voornemens deze aanvraag te doen, of heeft u
deze aanvraag gedaan?

Antwoord 4

Het klopt dat uiterlijk 30 juni een voorstel ingediend moet worden om aanspraak te
maken op Europese cofinanciering. Een voorwaarde voor indiening is dat de benodigde
nationale middelen zijn gereserveerd. Er wordt onderzocht of er door herprioritering
ruimte beschikbaar gemaakt kan worden binnen de begrotingen van betrokken departementen
om een voorstel in te dienen.

Vraag 5

Kunt u deze vragen uiterlijk donderdag 19 juni 2025 beantwoorden (gezien de deadline
van aanstaande vrijdag 17.00 uur)?

Antwoord 5

Ja.