Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Dassen en Koekkoek over het artikel `Organisatie meldt dat Israëlische marine zeilboot Greta Thunberg heeft geënterd’
Vragen van de leden Dassen en Koekkoek (beiden Volt) aan de Minister van Buitenlandse Zaken over het artikel «Organisatie meldt dat Israelische marine zeilboot Greta Thunberg heeft geënterd» (ingezonden 10 juni 2025).
Antwoord van Minister Veldkamp (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 16 juni 2025)
Vraag 1
Bent u bekend met het artikel «Organisatie meldt dat Israëlische marine zeilboot Greta
Thunberg heeft geënterd»?1
Antwoord 1
Ja.
Vraag 2
Bent u op de hoogte van de actuele situatie van de Madleen en de opvarenden? Zo nee,
wat doet u op dit moment om daarachter te komen? Zo ja, kunt u deze delen?
Antwoord 2
Ja. De Madleen is op maandag 9 juni door Israël onderschept en naar de Israëlische haven van Ashdod
gebracht. Aan de Nederlandse burger aan boord van de Madleenis prompt consulaire bijstand verleend zodra deze daarom heeft verzocht. Vanwege de
privacy van betrokkene kan het kabinet op dit moment niet verder ingaan op de inhoud
van de zaak. In het kader van consulaire bijstand staat de ambassade in Tel Aviv in
contact met de Israëlische autoriteiten over de precieze omstandigheden van de onderschepping
van de Madleen.
Vraag 3
Bent u bekend met het bericht dat de Madleen was omsingeld door drones, die het schip
«bespuiten met een witte, verfachtige substantie»? Zo ja, hoe beoordeelt u dit, en
kunt u uitleggen hoe u tot uw oordeel komt?
Antwoord 3
Ja, het kabinet is bekend met dit bericht. Het interfereren met de normale navigatie
van een schip in internationale wateren is niet toegestaan zonder geldige internationale
rechtsgrond. Het kabinet beschikt niet over voldoende informatie ten aanzien van de
omstandigheden van dit specifieke incident om hier verdere uitspraken over te doen.
Vraag 4
Bent u bekend met het bericht dat Israëlische militairen de zeilboot hebben geënterd?
Antwoord 4
Ja.
Vraag 5
Bent u het eens dat dit een schending van het internationale recht is, en een schending
van het recht op vrije doorgang op zee? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 5
Op dit moment is onvoldoende bekend over de onderschepping van het schip om tot een
definitief oordeel te komen. Onderzoek door met name de vlaggenstaat, het Verenigd
Koninkrijk, zou meer gegevens moeten opleveren.
Vraag 6
Welke strafbare feiten zou de Madleen volgens u plegen die rechtvaardigen dat Israëlische
militairen de Madleen enteren? Indien geen, ben u het eens dat er geen rechtvaardiging
is? Kunt u dit uitleggen?
Antwoord 6
Het schip bevond zich in internationale wateren in het kader van de uitoefening van
de vrijheid van navigatie. Gelet op de exclusieve rechtsmacht van de vlaggenstaat,
het Verenigd Koninkrijk, geldt aan boord van het schip alleen het strafrecht van het
Verenigd Koninkrijk. Het kabinet heeft geen kennis van eventuele strafbare feiten
die zouden kunnen zijn begaan aan boord van het schip. Eventueel nader onderzoek door
het Verenigd Koninkrijk zou dat moeten uitwijzen, indien nodig gevolgd door passende
vervolgmaatregelen.
Vraag 7
Welke acties heeft u ondernomen om te voorkomen dat Israëlische militairen de zeilboot
zouden enteren?
Antwoord 7
Nadat de Madleen was vertrokken, heeft het Ministerie van Buitenlandse Zaken de Israëlische autoriteiten
geïnformeerd over de aanwezigheid van een Nederlands staatsburger aan boord en Israël
opgeroepen geen geweld te gebruiken tegen het schip en zijn opvarenden.
Vraag 8
Welke acties heeft u ondernomen nadat Israëlische militairen de Madleen hebben geënterd?
Antwoord 8
Het Ministerie van Buitenlandse Zaken heeft prompt consulaire bijstand verleend aan
de Nederlander die aan boord zat van de Madleenzodra deze daarom heeft verzocht. Vanwege de privacy van de betrokkene kan het kabinet
op dit moment niet verder ingaan op de inhoud van de zaak.
Vraag 9
Bent u bereid om de acties van het Israëlische leger ten strengste te veroordelen?
Zo nee, waarom niet?
Antwoord 9
Op dit moment is het te vroeg hier definitieve uitspraken over te doen. In het kader
van consulaire bijstand staat de ambassade in Tel Aviv in contact met de Israëlische
autoriteiten over de precieze omstandigheden van de onderschepping van de Madleen.
Vraag 10
Bent u voornemens om de ambassadeur van Israël te ontbieden over deze schending van
het internationaal recht en al het mogelijke te doen om ervoor te zorgen dat de opvarenden
worden vrijgelaten? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 10
Gelet op het feit dat onder internationaal recht een schip, zijn bemanning en alle
personen aan boord als een eenheid kan worden beschouwd, ligt het in de eerste plaats
voor de hand dat het Verenigd Koninkrijk, als vlaggenstaat van de Madleen, opkomt voor mogelijke schendingen van het internationaal recht. Aangezien zich aan
boord van het schip ook een Nederlander bevond, kan Nederland diplomatieke bescherming
uitoefenen in overeenstemming met het internationaal recht en naleving daarvan door
Israël eisen. Het kabinet is op dit moment niet voornemens de Israëlische ambassadeur
hiervoor te ontbieden.
Vraag 11
Bent u met uw Europese collega’s in contact om maximale druk uit te oefenen op de
Israëlische regering en sancties in te stellen? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 11
Zoals eerder aan uw Kamer gemeld heeft het kabinet zorgen over de huidige koers van
de regering-Netanyahu, specifiek ten aanzien van het optreden in de Gazastrook. Het
kabinet weegt continu af op welke wijze het beste invloed uitgeoefend kan worden om
de situatie op de grond te verbeteren. Over de vaart van de Madleen is tijdig contact geweest met voornamelijk Frankrijk, Duitsland en Zweden, die ook
staatsburgers aan boord hadden.
Vraag 12
Kunt u deze vragen één voor één en binnen twaalf uur beantwoorden?
Antwoord 12
Er is getracht te voldoen aan een zo spoedig mogelijke beantwoording.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
C.C.J. Veldkamp, minister van Buitenlandse Zaken
Bijlagen
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.