Mededeling (uitstel antwoord) : uitstel beantwoording vragen van de leden Paternotte en Rooderkerk over onverwachte bezuinigingen van een half miljard euro extra op onderwijs in de Voorjaarsnota.

Mededeling van Minister Bruins (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) (ontvangen 16 mei
2025).

Vraag 1

Waarom wordt er bijna een half miljard extra bezuinigd op onderwijs, terwijl recente
cijfers aantonen dat basisvaardigheden zoals lezen, schrijven en rekenen al onder
druk staan? Deelt u de mening dat dit zeer onverstandig is?

Vraag 2

Wat zijn economische effecten op de lange termijn van deze bezuinigingen?

Vraag 3

Wat zijn de effecten van de volledige afschaffing van de onderwijskansenregeling van
bijna 180 miljoen euro per jaar op de meest kwetsbare leerlingen, waar deze regeling
voor bedoeld is?

Vraag 4

Hoeveel scholen ontvangen de onderwijskansenregeling? Om hoeveel leerlingen op welke
onderwijsniveaus gaat dat?

Vraag 5

Hoeveel geld lopen middelbare scholen gemiddeld mis door uw extra bezuinigingen op
de kansen van leerlingen? Hoeveel voltijdsleraren zou het onderwijs in totaal kunnen
aannemen voor dit bedrag?

Vraag 6

Hoe verwacht u dat scholen de kwaliteit van onderwijs op peil houden, nu extra taallessen,
kleinere klassen en individuele begeleiding komen te vervallen voor kwetsbare leerlingen?

Vraag 7

Klopt het dat het overgrote deel van de onderwijskansenregeling naar leerlingen op
het vmbo gaat? Hoe rijmt u deze bezuiniging met de constatering van de Onderwijsinspectie
dat 65% van de tweedejaars vmbo-b/k-leerlingen onder het basisschoolniveau voor lezen
zit?

Vraag 8

Welke alternatieven zijn overwogen voordat tot deze forse bezuinigingen op basisvaardigheden
en onderwijskansen is besloten?

Vraag 9

Hoe veel geld krijgen scholen (reëel) minder dankzij de extra bezuiniging op basisvaardigheden
van 50 miljoen euro per jaar?

Vraag 10

Waarom kiest u ervoor de bekostiging van het hoger onderwijs te verlagen met 59 miljoen
terwijl hoger onderwijsinstellingen al geconfronteerd worden met een stapeling van
bezuinigingen?

Vraag 11

Wat zijn de gevolgen van deze bezuiniging, die boven op de bezuinigingen in het hoofdlijnenakkoord,
de taakstelling internationale studenten en de demografische ontwikkelingen komt?
Hoe voorkomt u dat instellingen (in de regio) gaan omvallen na deze extra bezuiniging?
Waar komen deze bezuinigingen concreet terecht?

Vraag 12

Kunt u een impactanalyse delen van de extra bezuiniging van meer dan 100 miljoen euro
per jaar op de bekostiging van het vervolgonderwijs? Zo nee, waarom niet?

Vraag 13

Wat zijn de gevolgen van de bezuiniging van 20 miljoen euro op praktijkleren in het
mbo voor de beschikbaarheid van stageplekken en aansluiting op de arbeidsmarkt? Waar
komt deze bezuiniging terecht? Wat zijn de effecten op de tekortsectoren van deze
bezuiniging op het mbo?

Vraag 14

Hoe verhoudt de bezuiniging op praktijkleren van 20 miljoen euro zich tot het amendement
van het lid Bontenbal c.s.1 waarin juist 12 miljoen euro wordt geïnvesteerd in praktijkleren?

Vraag 15

Hoeveel studenten, leerlingen en stageplekken worden geraakt door deze bezuiniging
op praktijkleren? Wat is het effect op bedrijven die gebruik maken van deze regeling?

Vraag 16

Hoe verhoudt de bezuiniging van bijna 180 miljoen euro per jaar op kansengelijkheid
zich tot het amendement van het lid Bontenbal c.s. waarin juist 40 miljoen euro wordt
geïnvesteerd in kansengelijkheid?

Vraag 17

Hoe verhoudt de bezuiniging van bijna 60 miljoen euro per jaar om de bekostiging van
het hoger onderwijs te verminderen zich tot het amendement van het lid Bontenbal c.s.
waarin juist 125 miljoen euro structureel wordt geïnvesteerd in de bekostiging van
het hoger onderwijs, met name in de regio?

Vraag 18

Denkt u dat deze begroting politiek draagvlak heeft in de Eerste en Tweede Kamer,
nadat er eerst een deal is gesloten om 750 miljoen euro aan bezuinigingen te voorkomen
en u nu toch weer 500 miljoen euro extra bezuinigt?

Vraag 19

Kunt u deze vragen elk afzonderlijk en voor de behandeling van de voorjaarsnota beantwoorden?

Mededeling

Op 13 mei 2025 hebben de leden Paternotte en Rooderkerk (beiden D66) schriftelijke
vragen gesteld over Onverwachte bezuinigingen van een half miljard euro extra op onderwijs
in de voorjaarsnota.

Tot mijn spijt is beantwoording binnen de gestelde termijn niet mogelijk, omdat de
benodigde afstemming meer tijd vraagt. Ik zal de vragen voorafgaand aan het debat
over de Voorjaarsnota beantwoorden.