Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Vondeling over het bericht ‘Onlogische, lange en onnodige ritten: misbruik taxivervoer asielzoekers blootgelegd´

Antwoord van Minister Faber-van de Klashorst (Asiel en Migratie) (ontvangen 23 april
2025). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2024–2025, nr. 1602.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Onlogische, lange en onnodige ritten: misbruik taxivervoer
asielzoekers blootgelegd»?1

Antwoord 1

Ja

Vraag 2

Hoeveel taxi’s zijn er in het afgelopen jaar ingezet voor het vervoer van asielzoekers
en hoeveel Nederlands belastinggeld heeft dit gekost?

Antwoord 2

In 2023 heeft de Gezondheidszorg Asielzoekers (GZA) voor zittend ziekenvervoer 72.527
ritten (dit is inclusief de retour ritten van de zorginstelling naar het azc) geboekt
voor de bewoners met een medische indicatie. De totale kosten hiervan bedroegen € 4.710.433.
In 2024 heeft de GZA voor zittend ziekenvervoer 72.257 ritten geboekt, de totale kosten
hiervan bedroegen € 4.941.716. Voor schadejaar 2024 betreft dit een voorlopig resultaat,
nog niet alle kosten zijn namelijk gedeclareerd.

Het COA heeft daarnaast 94.848 taxiritten geboekt in 2023 en 126.756 taxiritten in
2024, een stijging die verklaarbaar is gezien de stijging van het aantal bewoners.
Een deel van deze ritten (ongeveer 21.000 in 2024) is gebruikt als zorgvervoer.

Als het openbaar vervoer niet mogelijk is dan worden taxiritten uitgevoerd door een
contractpartij van het COA. COA geeft aan dat het de huidige kosten hiervan, vanwege
bedrijfsvertrouwelijke informatie, niet kan delen.

Vraag 3

Hoe is het mogelijk dat het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) zelfs taxi’s
bestelt voor nepafspraken van asielzoekers? Waarom is er nul controle vanuit het COA
op de besteding van Nederlands belastinggeld?

Antwoord 3

Het uitgangspunt bij alle ritten zittend ziekenvoer is een medische indicatie. Bij
het boeken van een taxirit naar een zorginstelling controleert de Praktijklijn Gezondheidszorg
Asielzoekers (GZA) altijd op de aanwezigheid van een geldige medische indicatie. De
GZA is immers, anders dan het COA, voldoende geëquipeerd om de medische beoordeling
te kunnen doen. De lijst met de indicaties voor zittend ziekenvervoer is onderdeel
van de Regeling Medische zorg Asielzoekers (RMA), de volledige lijst is hier te vinden.

In sommige gevallen, zoals op de centrale ontvangstlocaties en de Handhavings en Toezichtlocatie
(HTL) waar geen medische indicatie vereist is of op locaties waar het openbaar vervoer
slechts beperkt beschikbaar is, boekt het COA (in plaats van GZA) een taxi voor een
asielzoeker die niet zelfstandig kan reizen voor vervoer naar een zorginstelling.
Dit is naar inzicht van de locatie zelf, waarbij de asielzoeker wel informatie over
de medische afspraak overhandigt aan het COA.

Bij vermoeden van fraude wordt dit onderzocht. GZA heeft naar aanleiding van signalen
van fraude met de zorgtaxi’s onderzoek laten doen. Voor de accountants van GZA en
COA is dit onderzoek echter nog niet voldoende. Zij hebben aangegeven in onzekerheid
te zijn of er sprake is van onregelmatigheden en dus is er aanleiding voor een vervolgonderzoek
dat de komende tijd wordt uitgevoerd.

Vraag 4

Waarom worden asielzoekers überhaupt rondgereden in taxi’s en gebruiken zij niet zoals
alle andere Nederlanders de fiets of het openbaar vervoer? Gaat u per direct een einde
maken aan deze bizarre praktijk?

Antwoord 4

Het uitgangspunt bij alle ritten zittend ziekenvoer is een medische indicatie die
wordt verstrekt door het GZA. Voor overige taxiritten was tot nu toe het uitgangspunt
dat hier terughoudend mee wordt omgegaan. Bewoners konden om diverse redenen gebruik
maken van regulier taxivervoer, bijvoorbeeld bij afspraken inzake de asielprocedure
of vervoer naar een zorgverlener zonder medische indicatie.

Ik ga snoeien in de reguliere taxiritten. Daarom start het COA per 1 juni met de standaard
dat bij ritten om niet medische redenen uitsluitend gereisd kan worden met het openbaar
vervoer, tenzij het onmogelijk is om door middel van openbaar vervoer op de gewenste
tijd op de betreffende plaats te verschijnen. De uitzondering geldt alleen voor ritten
naar de IND. Taxivervoer kan ook noodzakelijk zijn in het kader van terugkeer en vertrek
en in acute spoedsituaties. Ik merk hierbij nadrukkelijk op dat deze ritten afzonderlijk
worden gewogen.

Vraag 5

Gaat u er ook voor zorgen dat asielzoekers die frauderen of andere strafbare feiten
plegen direct uit de asielprocedure worden gezet? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 5

In mijn brief van 18 december 2024 heb ik u een overzicht gegeven van de geldende
wet- en regelgeving en het beleid inzake het weigeren en intrekken van een verblijfsvergunning
asiel op grond van openbare orde. Daarin heb ik aangegeven dat op grond van de Kwalificatierichtlijn
in het geval van een verdragsvluchteling sprake moet zijn van een onherroepelijke
veroordeling wegens een «bijzonder ernstig misdrijf» en in het geval van subsidiaire
bescherming een veroordeling wegens een «ernstig misdrijf». Indien hiervan sprake
is zal de IND in beginsel de verblijfsvergunning niet verlenen, dan wel intrekken.