Memorie van toelichting : Memorie van toelichting
36 725 IIB Wijziging van de begrotingsstaat van de overige Hoge Colleges van Staat, Kabinetten van de Gouverneurs en de Kiesraad (IIB) voor het jaar 2025 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota)
Nr. 2
MEMORIE VAN TOELICHTING
A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL
Wetsartikelen 1 tot en met 3
De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van
artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve
ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2025 wijzigingen
aan te brengen in de begrotingsstaat van de overige Hoge Colleges van Staat, Kabinetten
van de Gouverneurs en de Kiesraad.
De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze
memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).
De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,
J.J.M. Uitermark
B. BEGROTINGSTOELICHTING
1. Leeswijzer
Voor u ligt de eerste suppletoire begroting van de overige Hoge Colleges van Staat,
Kabinetten van de Gouverneurs en de Kiesraad. De eerste suppletoire begroting geeft
een geactualiseerd beeld van de uitvoering van de begroting 2025 (Kamerstukken II
2024/25, 36 660 IIB, nr. 1). De stand van de eerste suppletoire begroting wordt vanaf de stand van de vastgestelde
begroting 2025 opgebouwd.
In deze eerste suppletoire begroting wordt in de tabel budgettaire gevolgen van beleid
de cijfers van zes begrotingsjaren weergegeven. In de kolom van begrotingsjaar 2030
zijn de middelen in verband met de extrapolatie gepresenteerd.
Uitgangspunt bij de toelichting op de tabel is dat per artikel de beleidsmatige en
technische mutaties toegelicht worden, die groter dan of gelijk zijn aan de ondergrens
zoals deze in de Rijksbegrotingsvoorschriften (RBV) zijn opgenomen, de zogenaamde
staffel, te weten:
Tabel 1 Ondergrenzen conform RBV
Begrotingsartikel
Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € mln.)
Technische mutaties (ondergrens in € mln.)
1. Raad van State
Verplichting/Uitgaven 2 mln.
Ontvangsten 1 mln.
Verplichting/Uitgaven 4 mln.
Ontvangsten 2 mln.
2. Algemene Rekenkamer
Verplichting/Uitgaven 1 mln.
Ontvangsten 1 mln.
Verplichting/Uitgaven 2 mln.
Ontvangsten 2 mln.
3. De Nationale ombudsman
Verplichting/Uitgaven 1 mln.
Ontvangsten 1 mln.
Verplichting/Uitgaven 2 mln.
Ontvangsten 2 mln.
4. Kanselarij der Nederlandse Orden
Verplichting/Uitgaven 1 mln.
Ontvangsten 1 mln.
Verplichting/Uitgaven 2 mln.
Ontvangsten 2 mln.
6. Kabinet van de Gouverneur van Aruba
Verplichting/Uitgaven 1 mln.
Ontvangsten 1 mln.
Verplichting/Uitgaven 2 mln.
Ontvangsten 1 mln.
7. Kabinet van de Gouverneur van Curaçao
Verplichting/Uitgaven 1 mln.
Ontvangsten 1 mln.
Verplichting/Uitgaven 2 mln.
Ontvangsten 2 mln.
8. Kabinet van de Gouverneur van Sint Maarten
Verplichting/Uitgaven 1 mln.
Ontvangsten 1 mln.
Verplichting/Uitgaven 2 mln.
Ontvangsten 2 mln.
9. Kiesraad
Verplichting/Uitgaven 1 mln.
Ontvangsten 1 mln.
Verplichting/Uitgaven 2 mln.
Ontvangsten 2 mln.
10. Nog onverdeeld
Verplichting/Uitgaven 1 mln.
Ontvangsten 1 mln.
Verplichting/Uitgaven 2 mln.
Ontvangsten 2 mln.
2. Beleidsartikelen
2.1. Artikel 1. Raad van State
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 2 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 1. Raad van State (bedragen x € 1.000)
Ontwerpbegroting t (1)
Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)
Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)
Mutaties 1e suppletoire begroting (4)
Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)
Mutatie 2026
Mutatie 2027
Mutatie 2028
Mutatie 2029
Mutatie 2030
Art.
Verplichtingen
89.537
0
89.537
6.552
96.089
19.456
10.540
12.010
12.010
95.326
Uitgaven
89.537
0
89.537
6.552
96.089
19.456
10.540
12.010
12.010
95.326
1.0
Raad van State
89.537
0
89.537
6.552
96.089
19.456
10.540
12.010
12.010
95.326
Institutionele inrichting
89.537
0
89.537
6.552
96.089
19.456
10.540
12.010
12.010
95.326
Advisering
7.876
0
7.876
0
7.876
0
0
0
0
7.876
Bestuursrechtspraak
42.478
0
42.478
5.700
48.178
19.456
10.540
12.010
12.010
47.827
Raad van State gemeenschappelijke diensten
39.183
0
39.183
852
40.035
0
0
0
0
39.623
Ontvangsten
1.950
0
1.950
0
1.950
0
0
0
0
1.950
Toelichting
Institutionele inrichting
Bestuursrechtspraak
De Vreemdelingenkamer binnen de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State
is sinds 2001 belast met de behandeling van Hoger Beroep Vreemdelingenzaken. Deze
kamer wordt gefinancierd door middel van outputfinanciering. Het budget is tot en
met 2025 vastgesteld. Voor 2026 is de raming met € 10,9 mln. naar boven bijgesteld,
gezien het aantal zaken dat de Raad van State zal afdoen.
De Raad van State heeft een normtijdonderzoek laten uitvoeren. Dit onderzoek toont
aan dat een aantal ontwikkelingen, zoals Europeanisering van het recht, toegenomen
complexiteit van zaken en beroepsschriften die uitgebreider gemotiveerd moeten worden,
leiden tot meer werk. Daarnaast verwacht de RvS de komende jaren een hogere instroom
van zaken. Met deze middelen kan de RvS stapsgewijs de hogere instroom van zaken verwerken.
2.2 Artikel 2. Algemene Rekenkamer
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 3 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 2. Algemene Rekenkamer (bedragen x
€ 1.000)
Ontwerpbegroting t (1)
Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)
Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)
Mutaties 1e suppletoire begroting (4)
Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)
Mutatie 2026
Mutatie 2027
Mutatie 2028
Mutatie 2029
Mutatie 2030
Art.
Verplichtingen
48.868
0
48.868
– 430
48.438
1.500
0
0
0
44.595
Uitgaven
48.868
0
48.868
– 430
48.438
1.500
0
0
0
44.595
2.0
Algemene Rekenkamer
48.868
0
48.868
– 430
48.438
1.500
0
0
0
44.595
Institutionele inrichting
48.868
0
48.868
– 430
48.438
1.500
0
0
0
44.595
Recht- en doelmatigheidsbevordering
48.868
0
48.868
– 430
48.438
1.500
0
0
0
44.595
Ontvangsten
1.017
0
1.017
0
1.017
0
0
0
0
1.017
Toelichting
Institutionele inrichting
Recht- en doelmatigheidsbevordering
Het pand van de Algemene Rekenkamer aan het Lange Voorhout wordt de komende jaren
gerenoveerd. Daartoe is het nodig dat de Algemene Rekenkamer tijdelijk andere huisvesting
betrekt. Op basis van de technische gebouwinformatie van de tijdelijke locatie met
bijbehorende planning is besloten te koersen op verhuizing voor de zomer van 2026
(na het verantwoordingsonderzoek). Tegen deze achtergrond is een kasschuif nodig van
€ 1,5 mln. naar begrotingsjaar 2026 om zo de middelen in het juiste kasrimte te zetten.
Daarnaast betreft het een overboeking van hoofdlijnenakkoord middelen (€ 1 mln.) voor
de staatscommissie rechtstaat om een dialoog tussen de staatsmachten te organiseren.
2.3. Artikel 3. de Nationale ombudsman
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 4 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 3. De Nationale ombudsman (bedragen
x € 1.000)
Ontwerpbegroting t (1)
Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)
Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)
Mutaties 1e suppletoire begroting (4)
Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)
Mutatie 2026
Mutatie 2027
Mutatie 2028
Mutatie 2029
Mutatie 2030
Art.
Verplichtingen
28.985
0
28.985
1.273
30.258
986
986
986
986
29.711
Uitgaven
28.985
0
28.985
1.273
30.258
986
986
986
986
29.711
3.0
De Nationale ombudsman
28.985
0
28.985
1.273
30.258
986
986
986
986
29.711
Institutionele inrichting
26.462
0
26.462
287
26.749
0
0
0
0
26.202
Taakuitoefening Nationale ombudsman
26.462
0
26.462
287
26.749
0
0
0
0
26.202
Materiële uitgaven
2.523
0
2.523
986
3.509
986
986
986
986
3.509
Taakuitoefening medeoverheden
2.523
0
2.523
986
3.509
986
986
986
986
3.509
Ontvangsten
2.539
0
2.539
986
3.525
986
986
986
986
3.525
Toelichting
Materiële uitgaven
Taakuitoefening medeoverheden
De Nationale ombudsman ontvangt op grond van het vergoedingenbesluit Wet Nationale
ombudsman 2006 financiering voor de taakuitoefening medeoverheden. De bedragen worden
jaarlijks bij ministeriële regeling aangepast. Hiervoor wordt het prijsindexcijfer
van het CBS gebruikt. Het bedrag op de ontwerpbegroting is door de jaren heen niet
verhoogd terwijl meer gemeentes zich hebben aangesloten bij de Ombudsman tijdens die
jaren.
2.4. Artikel 4. Kanselarij der Nederlandse Orden
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 5 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 4. Kanselarij der Nederlandse Orden
(bedragen x € 1.000)
Ontwerpbegroting t (1)
Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)
Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)
Mutaties 1e suppletoire begroting (4)
Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)
Mutatie 2026
Mutatie 2027
Mutatie 2028
Mutatie 2029
Mutatie 2030
Art.
Verplichtingen
6.193
0
6.193
62
6.255
0
0
0
0
6.209
Uitgaven
6.193
0
6.193
62
6.255
0
0
0
0
6.209
4.0
Kanselarij der Nederlandse Orden
6.193
0
6.193
62
6.255
0
0
0
0
6.209
Institutionele inrichting
4.320
0
4.320
62
4.382
0
0
0
0
4.323
Apparaat
4.320
0
4.320
62
4.382
0
0
0
0
4.323
Materiële uitgaven
1.873
0
1.873
0
1.873
0
0
0
0
1.886
Decoraties
1.868
0
1.868
0
1.868
0
0
0
0
1.881
Riddertoelagen
5
0
5
0
5
0
0
0
0
5
Ontvangsten
199
0
199
0
199
0
0
0
0
199
2.5. Artikel 6. Kabinet van de Gouverneur van Aruba
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 6 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 6. Kabinet van de Gouverneur van Aruba
(bedragen x € 1.000)
Ontwerpbegroting t (1)
Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)
Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)
Mutaties 1e suppletoire begroting (4)
Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)
Mutatie 2026
Mutatie 2027
Mutatie 2028
Mutatie 2029
Mutatie 2030
Art.
Verplichtingen
2.307
0
2.307
635
2.942
65
65
65
65
2.372
Uitgaven
2.307
0
2.307
635
2.942
65
65
65
65
2.372
6.0
Kabinet van de Gouverneur van Aruba
2.307
0
2.307
635
2.942
65
65
65
65
2.372
Institutionele inrichting
2.307
0
2.307
635
2.942
65
65
65
65
2.372
Kabinet Gouverneur Aruba
2.307
0
2.307
635
2.942
65
65
65
65
2.372
Ontvangsten
60
0
60
65
125
65
65
65
65
125
Toelichting
Institutionele inrichting
Kabinet Gouverneur Aruba
Gezien de vastgestelde wisselkoers voor 2025 wordt er een tekort voorzien op de begroting.
Met deze mutatie wordt, net als voorgaande jaren, compensatie geboekt voor de begrotingskoers.
2.6. Artikel 7. Kabinet van de Gouverneur van Curaçao
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 7 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 7. Kabinet van de Gouverneur van Curaçao
(bedragen x € 1.000)
Ontwerpbegroting t (1)
Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)
Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)
Mutaties 1e suppletoire begroting (4)
Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)
Mutatie 2026
Mutatie 2027
Mutatie 2028
Mutatie 2029
Mutatie 2030
Art.
Verplichtingen
3.489
0
3.489
9
3.498
– 25
– 25
– 25
– 25
3.464
Uitgaven
3.489
0
3.489
9
3.498
– 25
– 25
– 25
– 25
3.464
7.0
Kabinet van de Gouverneur van Curaçao
3.489
0
3.489
9
3.498
– 25
– 25
– 25
– 25
3.464
Institutionele inrichting
3.489
0
3.489
9
3.498
– 25
– 25
– 25
– 25
3.464
Kabinet Gouverneur Curaçao
3.489
0
3.489
9
3.498
– 25
– 25
– 25
– 25
3.464
Ontvangsten
200
0
200
– 25
175
– 25
– 25
– 25
– 25
175
2.7. Artikel 8. Kabinet van de Gouverneur van Sint Maarten
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 8 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 8. Kabinet van de Gouverneur van Sint
Maarten (bedragen x € 1.000)
Ontwerpbegroting t (1)
Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)
Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)
Mutaties 1e suppletoire begroting (4)
Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)
Mutatie 2026
Mutatie 2027
Mutatie 2028
Mutatie 2029
Mutatie 2030
Art.
Verplichtingen
2.536
0
2.536
718
3.254
0
0
0
0
2.536
Uitgaven
2.536
0
2.536
718
3.254
0
0
0
0
2.536
8.0
Kabinet van de Gouverneur van Sint Maarten
2.536
0
2.536
718
3.254
0
0
0
0
2.536
Institutionele inrichting
2.536
0
2.536
718
3.254
0
0
0
0
2.536
Kabinet Gouverneur Sint Maarten
2.536
0
2.536
718
3.254
0
0
0
0
2.536
Ontvangsten
75
0
75
0
75
0
0
0
0
75
Toelichting
Institutionele inrichting
Kabinet Gouverneur Sint Maarten
Gezien de vastgestelde wisselkoers voor 2025 wordt er een tekort voorzien op de begroting.
Met deze mutatie (€ 0,3 mln.) wordt, net als voorgaande jaren, compensatie geboekt
voor de begrotingskoers.
Daarnaast betreft dit detacheringskosten (€ 0,4 mln.) bij het kabinet van de Gouverneur
van Sint Maarten.
2.8. Artikel 9. Kiesraad
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 9 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 9. Kiesraad (bedragen x € 1.000)
Ontwerpbegroting t (1)
Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)
Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)
Mutaties 1e suppletoire begroting (4)
Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)
Mutatie 2026
Mutatie 2027
Mutatie 2028
Mutatie 2029
Mutatie 2030
Art.
Verplichtingen
9.102
0
9.102
2.102
11.204
0
0
0
0
6.948
Uitgaven
10.065
0
10.065
2.102
12.167
0
0
0
0
6.948
9.0
Kiesraad
10.065
0
10.065
2.102
12.167
0
0
0
0
6.948
Institutionele inrichting
10.065
0
10.065
2.102
12.167
0
0
0
0
6.948
Kiesraad
10.065
0
10.065
2.102
12.167
0
0
0
0
6.948
Ontvangsten
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Toelichting
Institutionele inrichting
Kiesraad
In overleg tussen het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en
de Kiesraad zijn afspraken gemaakt over de benodigde middelen voor de transitie van
de Kiesraad naar verkiezingsautoriteit. De afspraak is dat vanaf 2023 eerst incidenteel
per jaar € 2 mln. aan de begroting van de Kiesraad wordt toegevoegd en op het moment
dat het tweede wetsvoorstel, kwaliteitsbevordering uitvoering verkiezingsproces, in
werking treedt dit structureel wordt toegevoegd.
3. Niet-beleidsartikelen
3.1. Artikel 10. Nog onverdeeld
Tabel 10 Nog onverdeeld (bedragen x € 1.000)
Ontwerpbegroting t (1)
Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)
Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)
Mutaties 1e suppletoire begroting (4)
Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)
Mutatie 2026
Mutatie 2027
Mutatie 2028
Mutatie 2029
Mutatie 2030
Art.
Verplichtingen
0
0
0
8.240
8.240
7.686
8.029
7.650
7.547
7.617
Uitgaven
0
0
0
8.240
8.240
7.686
8.029
7.650
7.547
7.617
10.0
Nog onverdeeld
0
0
0
8.240
8.240
7.686
8.029
7.650
7.547
7.617
Nog te verdelen
0
0
0
8.240
8.240
7.686
8.029
7.650
7.547
7.617
Loonbijstelling
0
0
0
7.253
7.253
6.748
7.052
6.722
6.638
6.686
Prijsbijstelling
0
0
0
987
987
938
977
928
909
931
Ontvangsten
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Toelichting
Loonbijstelling
Dit betreft de loonbijstelling tranche 2025 voor de Hoge Colleges van Staat, Kabinetten
van de Gouverneurs en de Kiesraad. De loonbijstelling is niet volledig uitgekeerd.
Het kabinet heeft besloten om de loonbijstelling voor externe inhuur tranche 2025
in te houden. Dit wordt ingezet ter dekking van rijksbrede problematiek.
Prijsbijstelling
Dit betreft de prijsbijstelling tranche 2025 voor de Hoge Colleges van Staat, Kabinetten
van de Gouverneurs en de Kiesraad. De doorverdeling vindt later in 2025 plaats.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
J.J.M. Uitermark, minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.