Mededeling (uitstel antwoord) : Uitstel beantwoording vragen van het lid Van Nispen over de fundamentele koerswijziging van het Openbaar Ministerie om veel meer strafzaken zelf af te gaan doen met OM-strafbeschikkingen

Mededeling van Minister Van Weel (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 13 maart 2025).

Vraag 1

Vanaf welk moment bent u op de hoogte geraakt van de fundamentele koerswijziging van
het Openbaar Ministerie (OM) om veel meer strafzaken zelf af te gaan doen met OM-strafbeschikkingen?1

Vraag 2

Klop het dat het OM zelf de ruimte heeft om deze koerswijziging in te zetten? Klopt
het ook dat dit reeds sinds 1 februari van kracht is? Waarom is er voor gekozen te
beginnen met alle vermogensdelicten?

Vraag 3

Wat vindt u er van dat het OM nagenoeg álle strafzaken waar een maximale gevangenisstraf
van zes jaar op staat in de nabije toekomst zelfstandig wil afhandelen, «totdat het
doel van zo min mogelijk dagvaardingen voor feiten met een strafmaximum van zes jaar
of minder is bereikt,» aldus het OM?

Vraag 4

Hoe verhoudt dit zich tot beloftes van deze regering om juist zwaarder te gaan straffen?
Kunt u dit uitgebreid toelichten?

Vraag 5

Verdient deze koerswijziging volgens u geen fundamenteel debat, ook vanwege de principiële
kant van de zaak dat een rechter onafhankelijk kijkt naar de zaak?

Vraag 6

Waarom is de Kamer hier niet over geïnformeerd?

Vraag 7

Waarom is dit niet in goed overleg met alle ketenpartners, zoals in ieder geval de
rechtspraak, vormgegeven? Wat is uw reactie op de kritiek vanuit de rechtspraak die
ongelukkig is met dit nieuwe beleid?2

Vraag 8

Wat betekent deze nieuwe werkwijze voor de ontwikkelingen met betrekking tot wijkrechtspraak?

Vraag 9

Wat betekent deze nieuwe aanpak van het OM voor de ZSM-werkwijze?

Vraag 10

Hoe is volgens u de rechtsbescherming gewaarborgd in de praktijk van de OM-strafbeschikking,
nu de mogelijkheid van verzet maar kort open staat, daarna het oordeel onherroepelijk
is en een strafblad het gevolg kan zijn? Wordt dit niet problematischer als dit de
regel wordt in plaats van de uitzondering?

Vraag 11

Hoe is de rechtsbescherming van verdachten geregeld die geen gebruik maken van een
advocaat?

Vraag 12

Hoe is met alle belangen van slachtoffers rekening gehouden bij dit nieuwe beleid?

Vraag 13

Hoe weegt u het feit dat deze zaken die door het OM worden afgedaan niet openbaar
zijn en de beslissingen niet worden gepubliceerd, terwijl openbaarheid van rechtspraak
juist een groot goed is?

Vraag 14

Als het de uitzondering wordt om zaken van veelvoorkomende criminaliteit, en in de
toekomst alle zaken waar tot zes jaar gevangenisstraf op staat, voor de rechter te
brengen, is het dan geen groot gemis dat het brede pakket aan straffen en maatregelen
dat rechters ter beschikking hebben niet gebruikt kan worden? Hoe is dan maatwerk
verzekerd?

Vraag 15

Bent u bereid deze vragen op zo kort mogelijke termijn te beantwoorden?

Mededeling

Hierbij deel ik u mede dat de schriftelijke vragen van het lid Van Nispen (SP), van
uw Kamer aan de Minister van Justitie en Veiligheid over de fundamentele koerswijziging
van het Openbaar Ministerie om veel meer strafzaken zelf af te gaan doen met OM-strafbeschikkingen
(ingezonden 20 februari 2025) niet binnen de gebruikelijke termijn kunnen worden beantwoord,
aangezien nog niet alle benodigde informatie is ontvangen.

Ik streef ernaar de vragen zo spoedig mogelijk te beantwoorden.