Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Michon-Derkzen en Helder over storingen in C2000 en eOCS-systemen

Antwoord van Minister Van Weel (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 3 maart 2025).
Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2024–2025, nr. 1226.

Vraag 1

Bent u het ermee eens dat het essentieel is dat C2000 en aanverwante systemen optimaal
functioneren en adequaat beveiligd zijn, zeker tijdens de NAVO-top?

Antwoord 1

Ja, daarom werken er dagelijks vele betrokkenen aan het verbeteren van het bereik
van C2000 en het optimaliseren van de betrouwbaarheid en veiligheid van alle systemen
om de kans op verstoringen zo klein mogelijk te maken.

Vraag 2

Bent u het met de vragenstellers eens dat de noodknop niet mag gelden als terugvaloptie?

Antwoord 2

De noodknop geldt niet als terugvaloptie. De noodknop is bedoeld voor directe communicatie
tussen de meldkamer en een hulpverlener in acute nood. Het indrukken van de noodknop
zorgt ervoor dat er een spreek-/luisterverbinding tot stand komt tussen degene die
de noodknop indrukt en de centralist in de meldkamer. Er is op dat moment kortstondig
geen mogelijkheid voor andere hulpverleners in de gespreksgroep om te communiceren
met de centralist. De communicatie met de hulpverlener in nood krijgt voorrang boven
alle andere communicatie.

Vraag 3

Hoe waarborgt u dat zowel de communicatie tijdens deze top als de reguliere operaties
elders in het land zonder problemen kunnen verlopen? Kunt u aangeven welke acties
u concreet zult ondernemen om de urgente kwesties op te lossen en binnen welke termijn
dit gerealiseerd zal worden?

Antwoord 3

Op dit moment is de voorbereiding van de NAVO-top in volle gang. Er worden in multidisciplinair
verband voorbereidingen getroffen waarbij rekening gehouden wordt met diverse scenario’s.
Voor alle deelsystemen van C2000 is een fallbackvoorziening beschikbaar die gebruikt kan worden bij verstoringen of gebieden waar het bereik
ontoereikend is. Hierdoor is de communicatie tussen de meldkamer en de hulpverleners
en tussen de hulpverleners onderling zo goed mogelijk geborgd. Alle betrokkenen worden
hierop getraind om optimaal voorbereid te zijn, ook in bijzondere situaties zoals
de NAVO-top.

De storing die rondom de jaarwisseling plaatsvond in radiobediensysteem eOCS werd
veroorzaakt door drie technische oorzaken die direct zijn opgepakt en waarvoor maatregelen
worden getroffen. Daarmee is een herhaling van een dergelijke storing onwaarschijnlijk.
Ook wordt een second opinion onderzoek uitgevoerd naar oorzaken van en maatregelen
na de storing. Deze second opinion moet ruim voor de NAVO-top gereed zijn, zodat alle
oorzaken in beeld zijn en maatregelen worden genomen die redelijkerwijs mogelijk zijn
voor de NAVO-top. Daarnaast wordt er continu gewerkt om C2000 te verbeteren volgens
de vier actielijnen waar ik uw Kamer middels de verzamelbrieven brandweerzorg, crisisbeheersing
en meldkamers1 over heb geïnformeerd.

Vraag 4

Wat onderneemt u om te voorkomen dat een overbelasting van het eOCS-systeem, zoals
tijdens de afgelopen jaarwisseling, opnieuw kan plaatsvinden?

Antwoord 4

Zie het antwoord op vraag 9.

Vraag 5

Beschikt het huidige systeem over voldoende capaciteit om de datastromen van meldkamers
en operaties tijdens grote inzetten te verwerken?

Antwoord 5

Zie het antwoord op vraag 3. De maatregelen die worden getroffen naar aanleiding van
de eOCS-storing maken herhaling van een dergelijke storing onwaarschijnlijk. Dit wordt
ook meegenomen in het eerdergenoemde second opinion onderzoek.

Vraag 6 t/m 8

Deelt u de mening dat er een op maat gemaakt, goed functionerend back-upsysteem beschikbaar
moet zijn voor hulpverleners die solo werken, zoals motorrijders? Zo ja, wat gaat
u hieraan doen?

Bent u het ermee eens dat het back-upsysteem Push to Talk gebruiksvriendelijker moet
worden zodat het in de hectiek van de operatie een beter werkbaar systeem is?

Acht u het mogelijk om push to talk applicatie via portofoons te gebruiken in plaats
van uitsluitend via diensttelefoons? Zo nee, welke stappen onderneemt u om politiemedewerkers
uit te rusten met bijvoorbeeld een headset en spreeksleutel die compatibel zijn met
het back-upsysteem, of een extra grote accu voor diensttelefoons, zodat deze een gehele
dienst meegaan? Kunt u toezeggen dat deze aanpassingen voor de NAVO-top worden gerealiseerd?

Antwoord 6 t/m 8

Het gebruiksvriendelijker en toepasbaarder maken van communicatiesystemen is een doorlopend
proces. Dit geldt dus ook voor push to talk. Er lopen op dit moment meerdere onderzoeken en experimenten naar verbeteringen voor
alle gebruikers, die solo dan wel in groepsverband opereren. De uitkomsten daarvan
zijn nog niet beschikbaar. Bij positieve resultaten zullen de gebruikers ook eerst
getraind en geïnstrueerd moeten worden in het gebruik van een dergelijke toepassing.
Invoering voor de NAVO-top acht ik dan ook niet mogelijk. Ik zal uw Kamer middels
de verzamelbrieven brandweerzorg, crisisbeheersing en meldkamers informeren over de
uitkomsten van de onderzoeken en experimenten.

Op het moment worden maximale inspanningen verricht om alle politiemedewerkers ten
tijde van de NAVO-top optimaal te voorzien van de noodzakelijke uitrusting om zodoende
te zorgen voor een ongestoorde communicatie. Daarbij worden op voorhand geen maatregelen
uitgesloten.

Vraag 9

Kunt u inzicht geven in uw langetermijnstrategie om storingen in kritieke systemen
zoals C2000 en eOCS te voorkomen?

Antwoord 9

Zoals ik eerder aangaf is mijn ministerie intensief in gesprek met de leverancier
om de oorzaak van de storing tijdens de jaarwisseling te analyseren en maatregelen
te treffen. Samen met de leverancier voert de Landelijke Meldkamer Samenwerking ook
gesprekken met de meldkamercentralisten om te zorgen dat de ervaringen van de eindgebruikers
merkbaar worden meegenomen in de maatregelen. Zoals hierboven aangegeven heeft mijn
ministerie ook de opdracht gegeven tot een second opinion onderzoek om te beoordelen
of de leverancier de juiste oorzaken in beeld heeft en de juiste maatregelen heeft
genomen. Daarnaast geef ik opdracht voor een breder onderzoek om de kwaliteit, robuustheid
en kwaliteit van eOCS voor de langere termijn (extern) te beoordelen.

Zoals ook eerder beantwoord bij vraag 3, wordt er middels de vier actielijnen gewerkt
aan verbeteringen aan C2000. eOCS is hier onderdeel van. De realiteit is daarentegen
dat storingen nooit helemaal zijn te voorkomen en 100% dekking of werking van het
systeem valt nooit te garanderen. Daarom zijn er ook fallbackvoorzieningen ingericht waarbij alle medewerkers worden getraind om hiermee op een juiste manier
te kunnen werken.

Vraag 10

Is er een strategie hoe de aansturing en operatie van politie en hulpdiensten vorm
krijgt in het geval van volledige uitval van alle communicatiemiddelen?

Antwoord 10

Dit is onderdeel van de reguliere draaiboeken waarmee de verschillende hulpdiensten
op de meldkamer zich op verstoringen in brede zin voorbereiden.

Vraag 11

Bent u het ermee eens dat gezien de urgentie van deze problematiek creatieve en praktische
oplossingen nodig zijn? Welke mogelijkheden ziet u om, indien noodzakelijk, buiten
de reguliere Europese aanbestedingsprocedures te opereren, binnen de geldende wettelijke
kaders?

Antwoord 11

Ik wil benadrukken dat er continu gewerkt wordt aan het oplossen van problemen en
het voorkomen ervan rondom het C2000 netwerk. Ook worden diverse experimenten/pilots
uitgevoerd om te bezien of er maatregelen genomen kunnen worden op het gebied van
gebruiksvriendelijkheid, bereikbaarheid of betrouwbaarheid van de systemen. De Aanbestedingswet
kent algemene procedures voor het plaatsen van opdrachten, waaronder de meest «reguliere»
(niet-)openbare Europese aanbestedingsprocedure. Naast deze «reguliere» Europese aanbestedingsprocedures,
kent de Aanbestedingswet een aantal minder vaak voorkomende algemene procedures en
een aantal uitzonderingen. Tevens bestaat er een Aanbestedingswet op Defensie- en
Veiligheidsgebied.

In verband met het missie-kritische en vitale karakter van het C2000-netwerk, ligt
het voor de hand om te bezien in hoeverre eventueel benodigde oplossingen binnen de
reikwijdte van de Aanbestedingswet op Defensie- en Veiligheidsgebied en/of de minder
vaak voorkomende algemene procedures dan wel uitzonderingen binnen de reguliere Aanbestedingswet
zouden kunnen vallen. Op voorhand valt niet te zeggen welke van deze mogelijkheden
aan de orde zouden zijn, aangezien dit afhankelijk is van benodigde oplossingen. Ik
sluit dit dus nadrukkelijk niet uit indien nodig.