Schriftelijke vragen : Onderwijs in justitiële jeugdinrichtingen

Vraag 1

Bent u bekend met het advies1 van de Onderwijsraad over onderwijs in Justitiële Jeugdinrichtingen (JJI's)?

Vraag 2

De Onderwijsraad spreekt van «aanhoudende zorgen» over het onderwijs in JJI’s en stelt
dat zowel de wettelijke inbedding als de praktijk tekort schieten; deelt u deze zorg?
Deelt u de mening, ook met de Onderwijsraad, dat ook deze jongvolwassenen recht op
onderwijs hebben?

Vraag 3

Kunt u aangeven hoe u aankijkt tegen de constatering van de Onderwijsraad dat het
onderwijs binnen JJI's structureel in de knel komt en onvoldoende gewaarborgd is?
Welke concrete stappen heeft het kabinet tot op heden gezet om deze structurele problemen
aan te pakken?

Vraag 4

Wat is er concreet ondernomen na het rapport «Pedagogisch uitgangspunt onder druk»2 van september 2024 waarin de Inspectie Justitie en Veiligheid (Inspectie JenV) constateerde
dat jongeren die worden verdacht van een strafbaar feit vaak lang moeten wachten op
hun straf, en dit de ontwikkeling van jongeren onder druk zet?

Vraag 5

Deelt u de mening dat beide rapporten samen een somber beeld laten zien van de manier
waarop de overheid zorg draagt voor het recht op onderwijs en de kansen voor deze
jongeren en jongvolwassenen? Ziet u ook dat dit niet alleen voor de betrokkenen zelf,
maar ook voor de samenleving nadelig uitpakt, omdat de kans op recidive groter is
bij mensen die weinig perspectief hebben?

Vraag 6

De Onderwijsraad stelt dat het onderwijsbeleid onvoldoende is afgestemd op de praktijk
binnen de JJI’s, bent u bereid de aanbeveling van de raad over te nemen om de regels
en systemen van betrokken ministeries beter op elkaar af te stemmen en een gedeelde
visie te ontwikkelen op onderwijs in JJI’s? Zo nee, waarom niet?

Vraag 7

De Onderwijsraad pleit voor een herziening van de onderwijswetgeving, zodat JJI-scholen
een specifieke plek krijgen binnen een sectorwet en examens gemakkelijker kunnen worden
afgenomen, bent u bereid hier werk van te maken? Zo ja, op welke termijn? Zo nee,
waarom niet?

Vraag 8

Hoe gaat u ervoor zorgen dat jongeren in JJI's daadwerkelijk de kans krijgen hun onderwijs
te voltooien en een diploma, certificaat of getuigschrift te behalen? Kunt u daarbij
specifiek ingaan op de wettelijke belemmeringen die JJI-scholen momenteel ervaren
bij examinering en het aanbod van beroepsonderwijs, zoals de juridische beperkingen
in de Wet op de expertisecentra (Wec) en de noodzaak van extraneusconstructies voor
mbo-examens?

Vraag 9

Acht u het aanvaardbaar dat jongeren door deze belemmeringen worden gehinderd in hun
onderwijs en toekomstperspectief? Bent u bereid deze knelpunten per direct aan te
pakken en zo ja, welke concrete stappen gaat u op korte termijn zetten?

Vraag 10

De Onderwijsraad stelt dat de samenwerking tussen JJI-scholen en andere onderwijsinstellingen
versterkt moet worden, zodat de overgang tussen onderwijs binnen en buiten JJI’s soepeler
verloopt; op welke manier gaat u deze samenwerking structureel verbeteren?

Vraag 11

De Onderwijsraad signaleert dat het personeelstekort binnen JJI’s ook het onderwijs
raakt en adviseert om personeelsbeleid mogelijk te maken dat aansluit op de specifieke
behoeften van JJI-scholen; hoe beoordeelt u deze aanbeveling en welke maatregelen
treft u om de tekorten aan te pakken?

Vraag 12

Bent u bereid om – in lijn met de aanbevelingen van de Onderwijsraad – onderwijsgerelateerde
overwegingen een explicietere rol te geven bij beslissingen over jongeren binnen JJI’s,
naast justitiële en behandelperspectieven? Zo nee, waarom niet?

Vraag 13

Kunt u toezeggen dat het kabinet op korte termijn met een concreet plan komt om de
knelpunten in het JJI-onderwijs structureel op te lossen, en kunt u de Kamer hierover
informeren vóór het zomerreces? Bent u bereid om in deze analyse ook in te gaan op
het rapport «Pedagogisch uitgangspunt onder druk»?

Vraag 14

In de motie-Lahlah (Kamerstuk 24 587, nr. 957) heeft de Kamer uitgesproken dat jongeren die door capaciteitstekorten in volwassenendetentie
worden geplaatst, het recht moeten behouden om onderwijs te volgen, kunt u aangeven
welke stappen u sinds het aannemen van deze motie heeft gezet om dit te realiseren?
Wat voor onderwijs krijgen deze jongeren nu?

Vraag 15

Kunt u specifiek ingaan op de mogelijkheden die momenteel worden onderzocht om jongeren
in volwassenendetentie toch onderwijs te laten volgen?