Schriftelijke vragen : Het rapport ‘Takers, not makers’

Vraag 1

Bent u bekend met het recente rapport «Takers, not makers», waaruit blijkt dat het
vermogen van miljardairs in 2024 drie keer sneller is gestegen dan het jaar ervoor?1

Vraag 2

Hoe beoordeelt u de conclusie uit het rapport dat een meerderheid van de nieuwe miljardairs
onder de 30 jaar hun rijkdom aan erfenissen dankt in plaats van aan eigen ondernemerschap?

Vraag 3

Deelt u de mening dat een systeem waarbij vermogen meer loont dan arbeid bijdraagt
aan toenemende ongelijkheid en een gebrek aan sociale rechtvaardigheid? Zo nee, waarom
niet?

Vraag 4

In hoeverre is er in Nederland wat u betreft op dit moment sprake van een dergelijke
situatie?

Vraag 5

Hoe verklaart u dat de rijkste één procent van de Nederlandse huishoudens bijna een
kwart van het totale vermogen bezit? Welke beleidsmaatregelen zijn momenteel in werking
of worden door u ontwikkeld om deze ongelijkheid te verminderen?

Vraag 6

Wat is uw reactie op de constatering dat in Nederland bijna de helft van de rijksten
op de Quote 500-lijst hun vermogen (deels) geërfd hebben? Welk effect heeft dit op
de ongelijkheid in Nederland? Welke stappen bent u bereid te nemen om zulke disproportioneel
grote erfelijke vermogensconcentraties van miljoenen en miljarden in te perken?

Vraag 7

Kunt u kwantificeren hoeveel geld de Nederlandse overheid jaarlijks misloopt door
belastingontwijking van multinationals en superrijken? Hoeveel geld lopen overheden
hierdoor wereldwijd mis?

Vraag 8

Welke concrete stappen heeft het kabinet sinds de start van deze kabinetsperiode genomen
om belastingontwijking tegen te gaan? Welke stappen is het kabinet nog van plan te
nemen?

Vraag 9

Is het kabinet bereid om het belastingstelsel grondig te herzien, zodat vermogen ten
minste even zwaar wordt belast als arbeid, zoals 72% van de Nederlanders volgens recente
peilingen wenst? Zo ja, op welke termijn? Zo nee, waarom niet?

Vraag 10

Overweegt u om het tarief op miljoenenerfenissen te verhogen, zoals in het rapport
wordt voorgesteld? Zo nee, waarom niet? Wat is uw mening over de adviezen in het rapport
Internationaal Beleidsonderzoek (IBO) Vermogensverdeling op dit gebied?2

Vraag 11

Hoe verklaart u dat rijke, westerse bedrijven nog altijd jaarlijks miljarden dollars
aan waarde onttrekken aan landen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika door middel van
onder andere onrechtvaardige contracten, handelsrelaties en uitbuiting? Welke rol
ziet Nederland voor zichzelf om deze mondiale ongelijkheid te bestrijden?

Vraag 12

Hoe verhoudt deze onttrekking zich tot de opstelling van Nederland ten aanzien van
de nieuwe internationale doelstelling voor klimaatfinanciering van 300 miljard, wat
volgens experts zelfs nog veel te laag is gelet op de mondiale opgave en ongelijkheid
tussen de verschillende landen?

Vraag 13

Deelt u de mening dat de groeiende economische ongelijkheid een politieke keuze is
en dat beleidsmaatregelen zoals hogere belastingen op vermogen en winst en het tegengaan
van belastingontwijking eerlijk en noodzakelijk zijn?

Vraag 14

Deelt u de mening dat in een democratie het hebben van veel vermogen je niet extra
macht en invloed zou mogen geven? Zo ja, welke aanvullende maatregelen overweegt u
om de invloed van extreem vermogende individuen op het politieke en maatschappelijke
proces te beperken?

Vraag 15

Bent u bereid een onderzoek te laten uitvoeren naar de invoering van een vermogensbelasting
en andere bewezen effectieve en innovatieve manieren om extreme vermogensconcentratie
tegen te gaan?

Vraag 16

Op welke wijze is het kabinet van plan gehoor te geven aan de oproep in het rapport
om economische ongelijkheid structureel te verminderen en de belastingdruk eerlijker
te verdelen?3