Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Erkens, Vermeer, Bontenbal, Postma en Beckerman over de misleidende praktijken van energieleverancier Hollandse Energie Maatschappij (HEM)

Antwoord van Minister Hermans (Klimaat en Groene Groei) (ontvangen 20 december 2024).
Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2024–2025, nr. 674.

Vraag 1

Bent u bekend met de misleidende praktijken van energieleverancier HEM, zoals vastgelegd
in de uitzendingen van onder meer Radar?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u de ernst van de situatie waarin consumenten worden geïntimideerd
met ongegronde claims, en dreigementen om goederen in beslag te nemen?

Antwoord 2

De bescherming van afnemers van elektriciteit en gas is onmiskenbaar van zeer groot
belang. Daarom is in de Energiewet een stevig en uitgebreid consumentenbeschermingsregime
opgenomen.

Vraag 3

Wat vindt u ervan dat consumenten geen duidelijke uitleg krijgen over kosten en vaak
zelfs worden geïntimideerd? Hoe classificeert u dit gedrag?

Antwoord 3

Het kabinet vindt het van belang dat het voor alle betrokken partijen, maar in het
bijzonder voor consumenten, duidelijk is wat de contractvoorwaarden betekenen. In
de Energiewet staat dat de ACM de mogelijkheid krijgt om een wervingsstop op te leggen
wanneer een leverancier zich niet aan de regels van oneerlijke handelspraktijken houdt,
zodat een leverancier geen nieuwe klanten kan aannemen zolang zij de zaken niet op
orde hebben. Ook regelt de Energiewet dat de ACM de mogelijkheid krijgt om de vergunning
in te trekken bij herhaaldelijk schuldig maken aan oneerlijke handelspraktijken (misleiding/agressieve
verkoop).

Vraag 4

Welke maatregelen treft u om consumenten op korte termijn te beschermen tegen deze
wanpraktijken?

Antwoord 4

De onafhankelijke toezichthouder ACM houdt toezicht en grijpt in wanneer zij dit nodig
acht. Zij weegt haar besluit zorgvuldig en doet er alles aan om de klanten van deze
partij niet in de kou te laten staan. In de Energiewet worden enerzijds de eisen voor
het verkrijgen van een vergunning aangescherpt (zo krijgt de ACM de bevoegdheid om
via de Wet Bibob de betrouwbaarheid en integriteit van energieleveranciers te toetsen)
en krijgt anderzijds de ACM de mogelijkheid om in te grijpen als een leverancier die
actief is op de energiemarkt zich niet aan de regels houdt. Zie ook de beantwoording
van vraag 6.

Vraag 5

Bent u het ermee eens dat dit soort bedrijven structurele misleiding geen recht meer
zouden moeten hebben op een vergunning om energie te leveren?

Antwoord 5

Ik deel de mening dat agressieve handelspraktijken hard aangepakt moeten worden. In
de Energiewet krijgt de ACM voldoende nieuwe handvatten om stevig op te treden als
zij dat nodig acht. Zie ook het antwoord op vraag 3.

Vraag 6

Hoe zorgt de nieuwe Energiewet voor voldoende bevoegdheden voor de Autoriteit Consument
& Markt (ACM) op hierop scherper te handhaven? Is het mogelijk om bepaalde onderdelen
van deze wet al eerder te laten ingaan?

Antwoord 6

Voor de toekomst scherpt de Energiewet de eisen aan voor leveranciers om op de Nederlandse
markt elektriciteit of gas te mogen leveren aan consumenten. Ook krijgt de ACM voldoende
nieuwe handvatten om stevig op te treden wanneer dat nodig is. Zo kan de ACM straks
scherper vooraf toetsen om malafide ondernemers te kunnen weren en kan zij ook tijdens
de rit ingrijpen in het geval van oneerlijke handelspraktijken of het niet voldoen
aan een jaarlijkse financiële stresstest – en de ACM kan als ultieme sanctie de vergunning
intrekken.

Vraag 7

Kleine ondernemers die in 2022 klant zijn geworden bij HEM melden soortgelijke klachten;
bent u ook van mening dat kleine ondernemers ook dezelfde mate van consumentenbescherming
zouden moeten genieten? Staat dat nu voldoende in de Energiewet?

Antwoord 7

Het wetsvoorstel ziet op kleinverbruikers, daaronder vallen alle aansluitingen met
een doorlaatwaarde kleiner dan of gelijk aan 3 x 80 Ampère voor elektriciteit of 40 m3(n) per uur voor gas. Kleinverbruikers genieten extra bescherming ten opzichte van
grootverbruikers via energiewetgeving maar ook via het Burgerlijk Wetboek (oneerlijke
handelspraktijken), omdat het om huishoudens/consumenten/kleinzakelijke klanten gaat.

Vraag 8

Zijn er andere toezichthouders onder andere ministeries die mogelijk ook ingezet kunnen
worden om de praktijken van HEM een halt toe te roepen gezien hun schandalige praktijken?

Antwoord 8

In de berichtgeving gaat het onder andere over vermeende dreiging met het sturen van
een gerechtsdeurwaarder. Het beroep gerechtsdeurwaarder is een beschermd of gereglementeerd
beroep. De bevoegde personen moeten zijn opgenomen in een openbaar register, zodat
altijd geverifieerd kan worden of iemand terecht de titel voert. Iemand die niet bevoegd
is mag deze titel niet voeren, dat is strafbaar. De beroepsgroep gerechtsdeurwaarders
staat onder toezicht van het Bureau Financieel Toezicht. Uiteraard kan de consument
daarnaast net als nu naar de rechter stappen, maar met de Energiewet wordt voor consumenten
ook gegarandeerd dat zij op een toegankelijke wijze hun recht kunnen halen, doordat
het voor vergunninghoudende leveranciers verplicht wordt om aangesloten te zijn bij
een buitengerechtelijke instantie voor geschilbeslechting.

Vraag 9

Hoe kijkt u naar de mogelijkheden voor een beroepsverbod voor dit soort foute types?
Kan dat al volgens u met de nieuwe Energiewet? Zo nee, bent u bereid dit uit te werken
voor de volgende nota van wijziging van de Energiewet?

Antwoord 9

In de Energiewet wordt de lat voor het verkrijgen en behouden van een vergunning voor
leveren aan consumenten op de Nederlandse markt verhoogd. Daarnaast maakt het vragen
van een VOG en toepassing van de wet Bibob het mogelijk dat de integriteit van de
aanvrager van een vergunning wordt getoetst. Zo kan de ACM straks beter toetsen aan
de poort en eventuele kwaadwillende partijen tegenhouden. Tevens kan zij ingrijpen
in het geval van oneerlijke handelspraktijken of het niet voldoen aan een jaarlijkse
financiële stresstest- en als ultieme sanctie de vergunning intrekken.

Vraag 10

Kunt u deze vragen één voor één beantwoorden?

Antwoord 10

Ja.