Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Van Nispen, Piri en Podt over de (beveiligde) opvang van COA-bewoners en ongedocumenteerden met ernstige psychische problemen

Antwoord van Minister Faber – Van de Klashorst (Asiel en Migratie), mede namens de
Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid (ontvangen 17 december 2024). Zie ook
Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2024–2025, nr. 434.

Vraag 1

Erkent u dat u in een brief aan de Kamer op 8 oktober 2024, in reactie op de breed
gedeelde zorgen in de Kamer dat het Centrum voor Transculturele Psychiatrie (CTP)
Veldzicht zou gaan stoppen met het opnemen van COA-bewoners en ongedocumenteerden
met ernstige psychiatrische problematiek, de indruk wekt dat deze zorgen niet nodig
zijn, er geen besluiten zijn genomen en de vreemdelingen die ernstige psychiatrische
problematiek kennen, passende zorg en waar nodig beveiliging geboden kan blijven worden
en zij niet zomaar op straat worden gezet?1

Antwoord 1

Zoals aangegeven in de Kamerbrief op 8 oktober jl., zetten we ons ervoor in dat aan
vreemdelingen die ernstige psychiatrische problematiek kennen, passende zorg en waar
nodig beveiliging geboden kan blijven worden. In de periode van uw Kamervragen waren
er nog geen besluiten genomen over de samenwerkingsvorm tussen COA en DJI na afloop
van de huidige samenwerkingsovereenkomst per 1 december 2024. Inmiddels is hierover
een besluit genomen. Uw Kamer is middels de Kamerbrief «Samenwerkingsconvenant COA
en Veldzicht» (referentie 544779) geïnformeerd.

Vraag 2

Wanneer kan besluitvorming en nadere informatie verwacht worden voor de COA-doelgroep?
Welk gelijkwaardig alternatief, met adequate zorg- en beveiligingsbehoefte, is er
voor Veldzicht?

Antwoord 2

Uw Kamer is hierover vorige week geïnformeerd middels de Kamerbrief «Samenwerkingsconvenant
COA en Veldzicht» (referentie 544779).

Vraag 3

Waarom schrijft u dat het deel van de samenwerkingsafspraken dat ziet op de groep
uit de Landelijke Vreemdelingen Voorziening (LVV) vooralsnog niet wordt aangepast,
terwijl het feitelijk zo is dat Veldzicht inmiddels heeft laten weten dat deze doelgroep
van vreemdelingen die (vermoedelijk) lijden aan een psychische stoornis en/of gedragsstoornis
niet meer binnen de beveiligde omgeving van Veldzicht behandeld zal worden?

Antwoord 3

Uit de mediaberichten blijkt dat bij het lokaal bestuur de indruk is ontstaan dat
de gesprekken over aanpassing van de samenwerkingsafspraken ook zien op ongedocumenteerde
vreemdelingen. Die indruk is onjuist. De gereserveerde bedden in Veldzicht voor deze
groep blijven vooralsnog beschikbaar. Wel is het zo dat Veldzicht iedere aanvraag
afzonderlijk beoordeelt. In de beoordeling kunnen er contra-indicaties zijn op basis
waarvan Veldzicht geen passende behandelzorg kunnen realiseren. Er vinden gesprekken
plaats tussen betrokken partijen om te borgen dat duidelijk is onder welke criteria
en randvoorwaarden deze groep op de gereserveerde bedden in Veldzicht geplaatst kunnen
worden.

Vraag 4

Vindt u het alternatief, namelijk opvang binnen sociowoningen maar buiten die beveiligde
omgeving, voldoende passend voor de belangrijkste doelgroep, namelijk diegenen met
ernstige gedragsproblematiek voor wie een specialistische behandelsetting noodzakelijk
is vanwege het gevaar dat zij kunnen vormen? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 4

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Waar kunnen deze mensen met ernstige problematiek nu veilig en verantwoord geplaatst
worden?

Antwoord 5

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 6

Waarom is hier niet eerst over nagedacht en voor een alternatief gezorgd?

Antwoord 6

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 7

Beschouwt u zichzelf hier eigenlijk verantwoordelijk voor? Zo nee, van wie is deze
verantwoordelijkheid dan wel?

Antwoord 7

Het kabinet voelt een gezamenlijke verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat deze
groep vreemdelingen met psychiatrische problematiek met de juiste zorg geholpen wordt
en geen gevaar vormt voor de samenleving. De Minister van Asiel en Migratie is hierbij
verantwoordelijk voor de vreemdelingenketen, de Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid
is verantwoordelijk voor de zorg die geboden wordt aan vreemdelingen met een strafrechtelijke
titel en de Staatssecretaris Jeugd, Preventie en Sport is stelselverantwoordelijk
voor (het aanbod in) de reguliere ggz-zorg.

Vraag 8

Bent u bereid om opname binnen een beveiligde setting te garanderen en zeker geen
mensen die een gevaar kunnen vormen voor zichzelf of de samenleving op straat te zetten
of zonder opvang te laten, totdat het Kamerdebat hierover heeft plaatsgevonden?

Antwoord 8

Zoals bij vraag 7 aangegeven, doet het kabinet er alles aan om te bewerkstelligen
dat mensen met psychiatrische problematiek met de juiste zorg geholpen worden en geen
gevaar vormen voor de samenleving. U kunt ervan uitgaan dat de huidige populatie die
in CTP Veldzicht verblijft zonder passend alternatief in de GGZ niet zomaar op straat
wordt gezet. Voor de groep ongedocumenteerden blijft de samenwerkingsovereenkomst
voorlopig van kracht. Zie voor meer uitgebreide toelichting de Kamerbrief «Samenwerkingsconvenant
COA en Veldzicht» (referentie 544779).

Vraag 9

Kunt u deze vragen zo spoedig mogelijk beantwoorden?

Antwoord 9

We hebben met de beantwoording van deze vragen gewacht tot besluitvorming over de
samenwerkingsafspraken met de COA doelgroep heeft plaatsgevonden. Hierover bent u
geïnformeerd met de Kamerbrief «Samenwerkingsconvenant COA en Veldzicht» (referentie
544779).