Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden de Aukje de vries en Erkens over de financiering van kernenergieprojecten

Antwoord van Minister Hermans (Klimaat en Groene Groei), mede namens de Minister van
Financiën (ontvangen 5 november 2024). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar
2024–2025, nr. 324.

Vraag 1 en 2

Hoe beoordeelt u de belofte van internationale banken om kernenergie te ondersteunen
in de context van de Nederlandse plannen voor de bouw van nieuwe kerncentrales?

Welke stappen onderneemt u om ervoor te zorgen dat deze internationale banken mogelijk
Nederlandse kernenergieprojecten financieel gaan ondersteunen?

Antwoord 1 en 2

Het kabinet heeft kennisgenomen van de aankondiging van meerdere internationale financiële
instellingen om hun steun voor kernenergie de komende jaren te vergroten. Op dit moment
is nog onduidelijk wat de uitwerking zal zijn van deze aankondiging. Het kabinet volgt
deze ontwikkelingen en hun relatie tot de Nederlandse context met grote interesse.

Voor de Nederlandse context voert het kabinet een marktconsultatie uit. De marktconsultatie
is recent afgerond en momenteel bestudeert het kabinet de uitkomsten. Binnen een aantal
weken zal het kabinet de Kamer informeren over de resultaten van de marktconsultatie,
een kabinetsappreciatie daarvan en het vervolgproces.

Deze marktconsultatie behelst twee verschillende trajecten – een consultatie met de
markt van drie technologieleveranciers en een studie naar de mogelijkheden van, en
voorwaarden voor, private financiering. Beide trajecten peilen onder meer de interesse
van de markt voor eventuele deelname bij de nieuwbouw van kerncentrales in Nederland.
Daarin zijn ook voor- en nadelen van verschillende publieke en private financieringsmodellen
onderzocht en is gekeken hoe andere landen financiële steun hebben ingezet om een
kernenergieproject te financieren.

De consultatie gaat ook in op mogelijke steuninstrumenten die de overheid kan bieden
voor de financiering van nieuwe kerncentrales. Er is nog geen definitieve keuze over
de rol van de overheid in de financieringsstructuur. Het is belangrijk op te merken
dat aan deze definitieve keuze, naast financiële overwegingen, ook andere (publieke)
overwegingen ten grondslag liggen. Het kabinet werkt gedurende 2025 de opties uit
voor de rol van de overheid en de markt in de financieringsstructuur.

Het kabinet vindt het belangrijk om voortdurend rekening te houden met nieuwe inzichten
en maatschappelijke vraagstukken rondom kernenergie, en ook om de technologieleveranciers
en private financiers hierbij te betrekken. Daarmee zal het kabinet voortbouwen op
de lijn die is ingezet door de marktconsultatie en bijhorende verkennende gesprekken
met de technologieleveranciers en private financiers. Vervolgens zal het kabinet nadere
besluitvorming over de financiering van de kerncentrales vormgeven.

Vraag 3

Gaat u zelf ook proactief op de COP dit najaar aan de slag met het betrekken van financiële
sector bij de kerncentralebouw in Nederland? Zo ja, hoe?

Antwoord 3

Tijdens vorige COP is afgesproken om de ontwikkeling van bepaalde technologieën, waaronder
ook kernenergie, te versnellen. Ik zal me inzetten dat die afspraken in het algemeen,
maar daarmee ook die van de versnelling van kernenergie, opnieuw bevestigd worden
en daarmee ook een duidelijk signaal afgeven aan de markt en de financiële sector.
Het kabinet kan hiermee invulling geven aan de motie Erkens1, die onder andere het kabinet oproept actief tijdens de COP29 aandacht te vragen
voor het betrekken van de financiële sector bij kerncentralebouw in Nederland.

In de voorbereidingen voor COP29 heeft het kabinet aandacht voor kernenergie en volgt
het in ieder geval mogelijke evenementen en initiatieven rondom het betrekken van
de financiële sector bij kernenergieprojecten met interesse. Voorafgaand aan de start
van COP29 ontvangt de Kamer een brief met daarin een overzicht van de brede inzet
en verwachtingen voor COP29, inclusief de initiatieven die door het voorzitterschap
van COP29 worden gelanceerd.

Vraag 4

Welke stappen zult u nemen om Nederlandse banken aan te sporen zich aan te sluiten
bij de internationale trend van financiering van kernenergie? Gaat u de banken oproepen
deze pledge te omarmen dit jaar?

Antwoord 4

Het is primair aan de Nederlandse financiële sector om over deze aankondiging zelf
een standpunt in te nemen. Uiteraard vindt het kabinet het positief dat meerdere internationale
financiële instellingen hun steun voor kernenergie uitspreken.

Tijdens de marktconsultatie heeft het kabinet reeds verkennende gesprekken met financiële
instellingen gevoerd over hun positie ten aanzien van kernenergie en de mogelijke
kapitaalmarktrisico’s van de financiering hiervan. De komende tijd zal het kabinet
deze gesprekken met Nederlandse financiële instellingen voortzetten, onder meer via
het Klimaatcommitment financiële sector.

In die gesprekken met de Nederlandse sector zal ook deze aankondiging besproken worden.
Hiermee kan het kabinet ook invulling geven aan de motie van het lid Erkens2 hierover.

Vraag 5

Hoe zult u samenwerken met banken om ervoor te zorgen dat kernenergieprojecten op
verantwoorde wijze worden gefinancierd?

Antwoord 5

Zie de antwoorden op vraag 1 en 4.

Vraag 6

Hoe zult u samenwerken om ervoor te zorgen dat Nederland kan profiteren van deze internationale
ontwikkeling in de nucleaire sector?

Antwoord 6

Zie de antwoorden op vraag 1 en 4.

Vraag 7

Hoe gaat u ervoor zorgen dat de financiële sector gaswinning op de Noordzee blijft
faciliteren gezien het belang van meer eigen energieproductie?

Antwoord 7

Het is ook hierin aan de financiële instellingen zelf om eigenstandig afwegingen te
maken in hun financieringsbeslissingen. Tegelijkertijd vindt het kabinet het wel belangrijk
dat financiële instellingen de transitie naar een klimaatneutrale economie meewegen
in hun financieringsbeslissingen, zowel vanuit risicomanagementoogpunt als vanuit
hun inspanning om een actieve bijdrage te leveren aan het Akkoord van Parijs. Wat
betreft het belang van de gaswinning op de Noordzee heb ik reeds in mijn beantwoording
op de Kamervragen van het lid Erkens (VVD) van 3 oktober jl. aangegeven, dat het kabinet
gezamenlijk met de sector naar een sectorakkoord toewerkt. Dit akkoord heeft als doel
de investeringen op de Noordzee te optimaliseren en zo de gaswinning zo op peil te
houden de komende jaren. Op dit moment blijven deze investeringen om verschillende
redenen achter. Om er voor te zorgen dat de exploratie & productie (E&P) sector blijft
investeren op de Noordzee is er een stabiel investeringsklimaat nodig. Investeerders
willen immers zekerheid hebben dat zij de gemaakte investeringen kunnen terugverdienen.
In het sectorakkoord zal het kabinet met de sector afspraken maken en maatregelen
aankondigen om de risico’s van projecten te verkleinen.