Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Koekkoek over het aankondigen van een optout bij de Europese Commissie

Antwoord van Minister Faber – Van de Klashorst (Asiel en Migratie), mede namens de
Minister van Buitenlandse Zaken (ontvangen 16 oktober 2024). Zie ook Aanhangsel Handelingen,
vergaderjaar 2024–2025, nr. 243.

Vraag 1

Deelt u de mening dat dit opt-out verzoek aan de Europese Commissie vergeefs is, aangezien
concrete verdragsverandering momenteel niet aan de orde is?

Antwoord 1

Op 18 september heb ik een brief verzonden aan de Europese Commissie over de opt-out
op het vlak van asiel en migratie1. In de brief geeft het kabinet aan dat Nederland bij verdragswijziging zal pleiten
dat de Europese asiel- en migratieregels niet meer op Nederland van toepassing zijn.
Het kabinet heeft in het Regeerprogramma immers opgenomen dat de omvang van migratie
naar Nederland zo snel mogelijk drastisch beperkt moet worden met een omvangrijk pakket
voor grip op migratie. Voor asielmigratie zet het kabinet nu concrete stappen naar
het strengste asielregime ooit. Het kenbaar maken van de wens voor een Nederlandse
opt-out van Europese asiel- en migratieregelgeving is hiervan een onderdeel. Een en
ander vloeit voort uit het Hoofdlijnenakkoord en Regeerprogramma, alsook uit de motie-Veldkamp
van 12 december jl.

Op dit moment is er onder de lidstaten geen steun voor het wijzigen van de EU-verdragen.
Door de brief aan de Commissie te richten, maakt het kabinet de Nederlandse wens voor
een opt-out bij verdragswijziging kenbaar in Brussel. Het nieuwe kabinet geeft het
heldere signaal af dat Nederland in de toekomst eigen migratieregels wil maken.

Vraag 2

Bent u met het kabinet van plan om verdragsverandering in Europees verband te bepleiten?

Antwoord 2

Op dit moment niet. Momenteel is er geen draagvlak voor verdragswijziging onder de
lidstaten. Wel breng ik de Nederlandse wens voor een opt-out onder de aandacht van
mijn Europese collega’s. Dit temeer daar een resolutie van het Europees Parlement
d.d. 22 november jl. pleitte voor vergaande verdragswijziging, inclusief uitbreiding
van EU-bevoegdheden.

Vraag 3

Welk signaal wilde u afgeven aan de Europese Commissie met betrekking tot de huidige
situatie en het naleven van de Europese asiel- en migratieregelgeving?

Antwoord 3

Het signaal dat Nederland in de toekomst eigen migratieregels wil maken. Zo lang Nederland
geen opt-out heeft, is de Europese asiel- en migratieregelgeving op Nederland van
toepassing, en zal het kabinet dit uitvoeren en naleven.

Vraag 4

Bent u van plan om de Europese asiel- en migratieregelgeving in Nederland strikt na
te leven?

Antwoord 4

Ja. Zie ook het antwoord op vraag 3. Zoals ook in het regeerprogramma is opgenomen
neemt het kabinet maatregelen die de asielinstroom beperken voor zover die maatregelen
in overeenstemming zijn met Europese regelgeving en internationale verdragen. Zolang
er voor Nederland geen opt-out geldt op migratiegebied, zet Nederland in op het EU
Asiel- en Migratiepact als essentieel voor versterken van Europese grip op migratie.
We zullen daarom prioriteit aan tenuitvoerlegging van het Pact blijven geven, naast
nationale maatregelen die binnen gegeven EU-kaders mogelijk zijn.

Vraag 5

Verwacht u dat de Europese Commissie inbreukprocedures zal starten indien deze regelgeving
geschonden wordt?

Antwoord 5

Zie het antwoord op vragen 3 en 4.

Het is aan de Commissie, als hoedster van de EU-Verdragen, om te beoordelen of Unierecht
wordt geschonden en, indien nodig, op te treden, bijvoorbeeld middels het starten
van een inbreukprocedure (cf. artikel 258 VWEU).