Schriftelijke vragen : Het bericht dat een van de Regionale Informatie en Expertisecentra (RIEC) jarenlang persoonsgegevens over nationaliteit en land van herkomst verzamelde

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel van Follow the Money waaruit duidelijk wordt dat het
RIEC jarenlang gegevens over de nationaliteit en het land van herkomst heeft geregistreerd?1

Vraag 2

Wat vindt u van uitspraken die worden gedaan in de conceptanalyse van de RIEC zoals
«Een Turk zal er alles aan doen om geen belasting te betalen» en dat Nederlandse Turken
«erg bedreven» zijn als het gaat om belastingfraude en toeslagenfraude?

Vraag 3

Wat vindt u ervan dat een samenwerkingsverband als het RIEC analyses maakt op basis
van aannames dat de Turkse gemeenschap bij voorbaat verdacht is als het gaat om de
aanpak van fraude en criminaliteit?

Vraag 4

Wat vindt u ervan dat het RIEC, zoals in Noord-Holland, hele buurten heeft aangemerkt
als knelpunt, en zo een grote hoeveelheid gegevens over personen heeft verzameld?
Klopt het dat mensen in de buurten als gevolg hiervan onder een vergrootglas liggen
en een grotere kans hebben gecontroleerd te worden of te maken krijgen met toezicht
en handhaving?

Vraag 5

Wat vindt u ervan dat een deel van de reden waarom buurten als knelpunt worden bestempeld
is omdat volgens het RIEC «een opvallend groot aandeel worden bewoond door Turkse
Nederlanders»?

Vraag 6

Kunt (data- en netwerk-) analyses en rapportages aanleveren waarin nationaliteit,
geboorteland, cultuur, of sociaal-economische klasse een rol heeft gespeeld? Zaten
hier ook analyses bij die zich focusten op een specifieke buurt of woonwijk? Kunt
u uitsluiten dat groepen mensen bijvoorbeeld op grond van nationaliteit, herkomst
of sociaal-economische klasse meer in beeld zijn gekomen?

Vraag 7

Deelt u de mening dat het bezwaarlijk is dat burgers amper inzicht kunnen krijgen
in hun gegevens omdat een samenwerkingsverband in dit opzicht een verwarrende status
heeft? Bij wie kunnen mensen terecht als ze willen weten welke persoonsgegevens over
hen zijn verzameld en gedeeld binnen het samenwerkingsverband? Hoe heeft het RIEC
dat ingericht?

Vraag 8

Ziet u, net als onderzoeker Gerwin van Schie van de Universiteit Utrecht, dat het
risico van deze werkwijze is dat mensen ten onrechte worden benadeeld maar ook dat
anderen juist het voordeel van de twijfel krijgen waar zij dit wellicht juist niet
verdienen?

Vraag 9

Deelt u de mening dat het bezwaarlijk is dat journalisten via een Wet open overheid
(Woo)- verzoek al jaren bezig zijn deze informatie te verzamelen en dat dit ook is
bemoeilijkt doordat het een samenwerkingsverband is met een aparte juridische status
op dit vlak?

Vraag 10

Hoe kan het dat de belastingdienst al in september 2021 het bijhouden van nationaliteit
had gezien bij het RIEC en een brandbrief had gestuurd maar dat pas acht maanden later
het Landelijk Informatie- en Expertisecentrum (LIEC) opdracht heeft gegeven hier officieel
mee te stoppen?

Vraag 11

Klopt het dat doordat deze opschoning niet direct heeft plaatsgevonden hiermee ook
de motie Marijnissen c.s. niet is opgevolgd omdat de motie wel degelijk impliceerde
dat het ook betrekking heeft op samenwerkingsverbanden?2 Hoe is het mogelijk dat de motie aldus is uitgelegd alsof deze enkel betrekking heeft
op overheidsinstellingen, en het RIEC geen overheidsinstelling is maar een samenwerkingsverband
van (voornamelijk) overheidsinstellingen? Wat vindt u hiervan?

Vraag 12

Bent u bereid statistisch onderzoek te doen naar aanwijzingen dat personen met een
niet-Nederlandse achtergrond of een lagere sociaaleconomische klasse veel vaker zijn
onderzocht door het RIEC dan mensen met een Nederlandse achtergrond of een hogere
sociaaleconomische klasse? Zo nee, waarom niet?3

Vraag 13

Bent u bereid om de Autoriteit Persoonsgegevens te vragen om onderzoek te doen naar
het handelen van de RIEC?