Memorie van toelichting : Memorie van toelichting
36 613 IX Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Financiën (IXB) en de begrotingsstaat van Nationale Schuld (IXA) voor het jaar 2024 (wijziging samenhangende met Miljoenennota)
Nr. 2
MEMORIE VAN TOELICHTING
A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL
Wetsartikelen 1 en 2
De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van
artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld
en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar
2024 wijzigingen aan te brengen in:
de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Financiën (IXB);
de begrotingsstaat inzake de Nationale Schuld (IXA).
De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van
deze memorie van toelichting toegelicht (de zogenaamde begrotingstoelichting).
De Minister van Financiën,
E. Heinen
B. BEGROTINGSTOELICHTING
1 Leeswijzer
De voorliggende suppletoire begroting bevat de voorgestelde wijzigingen ten opzichte
van de eerste suppletoire begroting 2024 (inclusief nota van wijziging1) van het Ministerie van Financiën (IXB) en Nationale Schuld (IXA).
Hoofdstuk 2 en hoofdstuk 3 bevatten per beleidsartikel een budgettaire tabel. Conform
de Rijksbegrotingsvoorschriften (RBV) worden per artikel de mutaties die groter of
gelijk zijn aan de ondergrenzen in de onderstaande (tabel 1) toegelicht. Vanwege de
staffel kan de som van de toegelichte mutaties afwijken van de totale mutaties op
het artikel.
Tabel 1 Ondergrenzen conform RBV
Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen
Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen)
Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)
< 50
1
2
=> 50 en < 200
2
4
=> 200 en < 1.000
5
10
=> 1.000
10
20
De toelichting op de mutatie van de belastingontvangsten is in de Miljoenennota opgenomen.
2 Beleidsartikelen Ministerie van Financiën (IXB)
Artikel 1 Belastingen
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 2 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 1 Belastingen (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
Vastgestelde begroting
(incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)
Mutaties suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
4.386.964
451.639
4.838.603
Uitgaven (1) + (2)
3.602.111
451.639
4.053.750
Apparaatsuitgaven (1)
3.374.028
217.199
3.591.227
Personele uitgaven
2.883.906
243.307
3.127.213
Eigen personeel
2.448.246
136.599
2.584.845
Inhuur externen
427.247
88.218
515.465
Overig personeel
8.413
18.490
26.903
Materiële uitgaven
490.122
– 26.108
464.014
ICT
31.808
8.028
39.836
Bijdrage aan SSO's
363.450
– 36.992
326.458
Overig materieel
94.864
2.856
97.720
Programma-uitgaven (2)
228.083
234.440
462.523
Garanties
181
0
181
Garantie procesrisico's
181
0
181
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
14.366
967
15.333
Waarderingskamer
2.489
0
2.489
Kadaster
2.933
0
2.933
Kamer van Koophandel
341
0
341
Overige bijdrage ZBO's/RWT's
8.603
967
9.570
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
2.787
0
2.787
Internationale Douaneraad
0
0
0
Overige internationale organisaties
2.787
0
2.787
Opdrachten
381.094
29.055
410.149
ICT opdrachten
320.044
25.625
345.669
Overige opdrachten
61.050
3.430
64.480
Bijdrage aan agentschappen
12.889
0
12.889
Bijdrage Logius
4.287
0
4.287
Bijdrage overige agentschappen
8.602
0
8.602
(Schade)vergoeding
29.205
1.418
30.623
(Schade)vergoedingen
25.813
1.418
27.231
Vergoeding proceskosten
3.392
0
3.392
Rente
221.316
203.000
424.316
Belasting- en invorderingsrente
221.316
203.000
424.316
Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken
– 433.755
0
– 433.755
Toerekening uitgaven aan Douane
– 215.786
0
– 215.786
Toerekening uitgaven aan Toeslagen
– 217.969
0
– 217.969
Ontvangsten (3) + (4)
210.273.153
7.523.032
217.796.185
Programma-ontvangsten (3)
210.165.685
7.523.242
217.688.927
waarvan: Belastingontvangsten
208.662.155
7.523.242
216.185.397
Bekostiging
230.864
0
230.864
Doorbelasten kosten vervolging
230.864
0
230.864
Rente
1.034.025
0
1.034.025
Belasting- en invorderingsrente
1.034.025
0
1.034.025
Boetes en schikkingen
238.641
0
238.641
Ontvangsten boetes en schikkingen
238.641
0
238.641
Apparaatsontvangsten (4)
107.468
– 210
107.258
Tabel 3 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting
(incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)
Mutaties suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
4.386.964
451.639
4.838.603
waarvan garantieverplichtingen
336
0
336
Garantie procesrisico's
336
0
336
waarvan overige verplichtingen
4.386.628
451.639
4.838.267
Toelichting
Uitgaven en verplichtingen
Personele uitgaven
De personele uitgaven worden in 2024 € 243 mln. hoger geraamd. Dit is met name het
gevolg van de nieuwe cao en stijgende kosten voor externe inhuur (samen € 192 mln.
in 2024). Hiervoor is loonbijstelling overgeheveld naar de Belastingdienst. Binnen
de personele uitgaven heeft een herschikking van € 18 mln. plaatsgevonden van eigen
personeel naar overig personeel vanwege de uitgaven aan de Regeling Vervroegde Uittreding
(RVU). Daarnaast heeft er een herschikking van € 39 mln. plaatsgevonden van materiële
uitgaven naar personele uitgaven vanwege diverse fte-gebonden uitgaven (zoals thuiswerkvergoeding,
opleidings- en reiskosten) die zijn gestegen door een hogere bezetting. Dit budget
(overhead) stond geraamd onder «Bijdrage aan SSO's».
Materiële uitgaven
De materiële uitgaven worden in 2024 € 26 mln. lager geraamd. Dit is het saldo van
positieve en negatieve bijstellingen. Zoals in het kopje hierboven toegelicht vindt
er een herschikking van € 39 mln. overheadsbudget plaats van materiële naar personele
uitgaven. Daarnaast ontvangt dit instrument prijsbijstelling (€ 15 mln. In 2024) om
stijgende prijzen te compenseren.
Opdrachten
De uitgaven onder opdrachten worden € 29 mln. hoger geraamd. Dit is met name het gevolg
van stijgende prijzen waarvoor prijsbijstelling is ontvangen (€ 12 mln.) en budgetoverhevelingen
vanuit Toeslagen en Douane voor (ict-)kosten die de Belastingdienst in opdracht van
Douane en Toeslagen maakt (samen € 12 mln.).
Rente
Naar aanleiding van het Hoge Raad arrest op 14 juni, waarin de Hoge Raad heeft bepaald
dat een Duits fonds (Immobielen-Sondervermögen) geen buitenlands belastingplichtige
is in Nederland, dient betaalde VPB inclusief rente terugbetaald te worden. Het betreft
hier invorderingsrente uit de jaren 1998–2011. Voor de belastingjaren vanaf 2012 wordt
geen rente uitgekeerd.
Ontvangsten
Belastingontvangsten
In de Miljoenennota 2025 worden de mutaties van de Belastingontvangsten in het lopende
begrotingsjaar 2024 toegelicht (zie hoofdstuk 2.7 – Horizontale ontwikkeling inkomsten
en lasten en bijlage 4 – De belasting- en premieontvangsten. De aansluiting met de
Miljoenennota en de bedragen in de begrotingstoelichting (artikel 1 Belastingen, tabel
budgettaire gevolgen van beleid) ziet er als volgt uit.
Tabel 4 Belastingontvangsten (bedragen x 1.000)
Vastgestelde begroting (incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)
Mutaties suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Totaal belastingontvangsten
279.279.850
7.140.961
286.420.811
– /– Afdracht Gemeentefonds
43.338.691
498.273
43.836.964
– /– Afdracht Provinciefonds
3.610.996
259.139
3.870.135
– /– Afdracht BES-fonds
82.840
10.933
93.773
– /– Belastingontvangsten artikel 6 Btw-compensatiefonds
4.104.182
144.454
4.248.636
– /– Belastingontvangsten artikel 9 Douane
19.480.986
– 1.295.080
18.185.906
Belastingontvangsten artikel 1 Belastingen
208.662.155
7.523.242
216.185.397
Artikel 2 Financiële markten
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 5 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 2 Financiële markten (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
Vastgestelde begroting
(incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)
Mutaties suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
– 4.130.301
3.442
– 4.126.859
Uitgaven
31.937
3.442
35.379
Bekostiging
7.793
2
7.795
Accountantskamer
1.544
0
1.544
Muntcirculatie
4.567
0
4.567
IMVO convenanten
30
2
32
Overig
1.652
0
1.652
Opdrachten
11.140
313
11.453
Wijzer in geldzaken
1.634
230
1.864
Vakbekwaamheid
5.543
0
5.543
Uitvoeringskosten SRH
0
0
0
Schadeloosstelling SRH
2.200
0
2.200
Convertibiliteit Oekraïense hryvnia
0
0
0
Uitvoeringskosten omwisselen Oekraïense hryvnia
0
0
0
Overig
1.763
83
1.846
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
11.788
3.127
14.915
Bijdrage AFM BES-toezicht
705
32
737
Bijdrage DNB toezicht en DGS BES
2.020
92
2.112
Bijdrage toezicht en handhaving MIF
0
28
28
Bijdrage PSD II
0
34
34
Bijdrage FEC
4.503
692
5.195
Overig
4.560
2.249
6.809
Storting/onttrekking begrotingsreserve
625
0
625
Dotatie begrotingsreserve DGS BES
0
0
0
Dotatie begrotingsreserve NHT
625
0
625
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
591
0
591
IASB
441
0
441
(Caribean) Financial Action Task Force
150
0
150
Ontvangsten
10.209
2.100
12.309
Bekostiging
2.000
0
2.000
Ontvangsten muntwezen
2.000
0
2.000
Opdrachten
1.455
0
1.455
Wijzer in geldzaken
1.455
0
1.455
Ontvangsten
6.754
2.100
8.854
Overig
6.754
2.100
8.854
Tabel 6 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting
(incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)
Mutaties suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
– 4.130.301
3.442
– 4.126.859
waarvan garantieverplichtingen
– 4.163.500
0
– 4.163.500
Garantie SRF
– 4.163.500
0
– 4.163.500
Garantie WAKO (kernongevallen)
0
0
0
Garantie DGS BES
1.262
0
1.262
Garantie Stichting Waarborgfonds Motorverkeer
0
0
0
waarvan overige verplichtingen
33.199
3.442
36.641
Muntcirculatie
4.567
0
4.567
Vakbekwaamheid
5.543
0
5.543
Schadeloosstelling SRH
2.200
0
2.200
Uitvoeringskosten omwisselen Oekraïense hryvnia
0
0
0
Bijdrage DNB toezicht en DGS BES
2.020
92
2.112
Bijdrage FEC
4.503
692
5.195
Overige betalingsverplichtingen
14.366
2.658
17.024
Toelichting
Verplichtingen en uitgaven
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
Voor het project Ongewenste Buitenlandse Financiering van het Financieel Expertise
Centrum (FEC) ontvangt het Ministerie van Financiën bijdrages van in totaal € 0,5
mln. van het Ministerie van Buitenlandse Zaken, Justitie en Veiligheid en Sociale
Zaken en Werkgelegenheid.
Voor het Ultimate Beneficial Owner (UBO) register werden extra kosten van € 2,1 mln.
verwacht. De UBO-registers worden geleidelijk ontsloten. Dit is juridisch en technisch
complex, en kost daardoor meer tijd dan gedacht. Door gedeeltelijke ontsluiting van
het register komen inmiddels wel weer inkomsten binnen, die de kosten deels kunnen
opvangen.
Ontvangsten
Overige ontvangsten
Zie toelichting onder uitgaven.
Artikel 3 Financieringsactiviteiten publiek-private sector
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 7 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 3 Financieringsactiviteiten publiek-private
sector (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
Vastgestelde begroting
(incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)
Mutaties suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
25.917.897
303
25.918.200
Uitgaven
13.759.965
303
13.760.268
Garanties
20
0
20
Regeling Bijzondere Financieringen
20
0
20
Leningen
13.100.000
0
13.100.000
Lening TenneT
13.100.000
0
13.100.000
Opdrachten
5.012
230
5.242
Uitvoeringskosten staatsdeelnemingen
5.012
230
5.242
Opstart Invest International
0
0
0
Vermogensverschaffing/-onttrekking
649.837
0
649.837
Kapitaalinjectie TenneT
0
0
0
Afdrachten Staatsloterij
100.000
0
100.000
Kapitaalinjectie Invest-NL
330.000
0
330.000
Kapitaalinjectie Invest International
219.837
0
219.837
Kapitaalinjectie regionale netbeheerders
0
0
0
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
5.096
73
5.169
NLFI
5.096
73
5.169
Ontvangsten
3.793.201
– 1.140.525
2.652.676
Garanties
1.000
0
1.000
Premieontvangsten garantie KLM
0
0
0
Premieontvangsten Gasunie
0
0
0
Premieontvangsten garantie FMO
1.000
0
1.000
Leningen
258.701
17.722
276.423
Renteontvangsten lening KLM
0
0
0
Aflossing lening KLM
0
0
0
Renteontvangsten lening TenneT
258.701
17.722
276.423
Vermogensverschaffing/-onttrekking
3.529.000
– 1.158.247
2.370.753
Aan-/verkoop vermogenstitels
460.000
443.753
903.753
Afdrachten Staatsloterij
100.000
0
100.000
Dividenden staatsdeelnemingen
2.969.000
– 1.602.000
1.367.000
Winstafdracht DNB
0
0
0
waarvan: Griekse inkomsten SMP
0
0
0
waarvan: rente-inkomsten ESM
0
0
0
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
4.500
0
4.500
NLFI
4.500
0
4.500
Tabel 8 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting
(incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)
Mutaties suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
25.917.897
303
25.918.200
waarvan garantieverplichtingen
269.134
0
269.134
Garanties en vrijwaringen staatsdeelnemingen
0
0
0
Garantie FMO
269.134
0
269.134
waarvan overige verplichtingen
25.648.763
303
25.649.066
Lening SRH
– 11.202
0
– 11.202
Lening TenneT
25.000.000
0
25.000.000
Kapitaalinjectie TenneT
0
0
0
Aan-/verkoop vermogenstitels
0
0
0
Afdrachten Staatsloterij
100.000
0
100.000
Kapitaalinjectie Invest-NL
330.000
0
330.000
Kapitaalinjectie Invest International
219.837
0
219.837
Kapitaalinjectie regionale netbeheerders
0
0
0
Overige betalingsverplichtingen
10.128
303
10.431
Ontvangsten
Leningen
De Staat ontvangt een marktconforme rente met additionele vergoedingen over de verstrekte
lening aan TenneT. De renteontvangsten worden naar boven bijgesteld.
Vermogensverschaffing/ -onttrekking
De ontvangsten nemen in 2024 met ten minste € 443 mln. toe. Dit komt door de verkoop
van aandelen ABN AMRO door de Staat via de beurs en de inkoop van aandelen door ABN
AMRO. De ontvangsten betreffen de verkoopopbrengst tot en met juli 2024.
De Duitse staat heeft laten weten dat het op dit moment geen volledige aankoop van
TenneT Duitsland kan realiseren. Dit betekent dat er geen terugontvangst is van het
kapitaal dat vorig jaar door de Staat in TenneT is gestort (€ 1,602 mld.). Deze ontvangst
was in 2024 wel begroot.
Artikel 4 Internationale financiële betrekkingen
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 9 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 4 Internationale financiële betrekkingen
(bedragen x € 1.000)
Omschrijving
Vastgestelde begroting
(incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)
Mutaties suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
81.827
2.515.394
2.597.221
Uitgaven
520.648
0
520.648
Garanties
17.794
0
17.794
EIB pan-Europees garantiefonds
17.794
0
17.794
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
500.685
0
500.685
Multilaterale ontwikkelingsbanken en fondsen
1.519
0
1.519
Rentecompensatie ESM
0
0
0
Wereldbank
364.730
0
364.730
EBRD
100.000
0
100.000
Kapitaalinleg ESM
0
0
0
Bijdrage EU voor rente Oekraïne
34.436
0
34.436
Leningen
0
0
0
Teruggave winsten
0
0
0
Lening aan Oekraïne
0
0
0
Opdrachten
2.169
0
2.169
Technische assistentie
2.069
0
2.069
Overige opdrachten
100
0
100
Ontvangsten
113.854
6.855
120.709
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
20.942
0
20.942
Ontvangsten IFI's
20.942
0
20.942
Ontvangsten ESM Kapitaal
0
0
0
Leningen
92.912
6.855
99.767
Aflossing lening Griekenland
0
0
0
Renteontvangsten lening Griekenland
92.912
6.855
99.767
Aflossing lening Oekraïne
0
0
0
Renteontvangsten lening Oekraïne
0
0
0
Tabel 10 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting
(incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)
Mutaties suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
81.827
2.515.394
2.597.221
waarvan garantieverplichtingen
– 81.856
2.515.394
2.433.538
Kredieten EU-betalingsbalanssteun
0
94.089
94.089
Garantie aan DNB inzake IMF
– 2.141.800
2.034.859
– 106.941
ESM
0
0
0
EFSM
0
254.899
254.899
AIIB
13.877
0
13.877
Wereldbank
99.067
0
99.067
SURE
0
– 159.636
– 159.636
EIB – pan-Europees garantiefonds
0
– 320.323
– 320.323
NGEU
0
584.260
584.260
MFB
0
0
0
MFB Headroomgarantie
0
27.246
27.246
Oekraïne faciliteit
1.947.000
0
1.947.000
waarvan overige verplichtingen
163.683
0
163.683
Multilaterale ontwikkelingsbanken en fondsen
1
0
1
Rentecompensatie ESM
0
0
0
Wereldbank
68.513
0
68.513
EBRD
100.000
0
100.000
Kapitaalinleg ESM
0
0
0
Bijdrage EU voor rente Oekraïne
– 7.000
0
– 7.000
Teruggave winsten SMP/ANFA
0
0
0
Lening aan Oekraïne
0
0
0
Technische assistentie kiesgroeplanden
2.069
0
2.069
Overige betalingsverplichtingen
100
0
100
Toelichting
Verplichtingen
Garantieverplichtingen
Kredieten EU-betalingsbalanssteun (BoP-faciliteit)
De BoP-faciliteit is bedoeld voor niet-eurolanden met feitelijke of ernstig dreigende
moeilijkheden in de betalingsbalans. De mutatie is het gevolg van verbeteringen in
het ramingsmodel ten aanzien van het bni-aandeel evenals de actualisatie van het bni-aandeel.
Garantie aan DNB inzake IMF
Tijdens de voorjaarsvergadering van het IMF is een ophoging van SDR-onlending (Special
Drawing Rights) van maximaal SDR 1,7 mld. (ongeveer € 2,1 mld.) aan de RST (Resilience
and Sustainability Trust) van het IMF toegezegd, onder voorbehoud van parlementaire
goedkeuring. De uiteindelijke ophoging komt o.b.v. de wisselkoers van 1 maart 2024
uit op SDR 1,66 mld. (€ 2,03 mld.).2
Actualisatie garantie EFSM
Nederland staat voor haar aandeel in het EU-bni inclusief het Verenigd Koninkrijk
garant voor de uitstaande leningen van het EFSM inclusief de bijbehorende renteverplichting.
De garantie wordt bijgesteld op basis van cijfers van de Europese Commissie. Daarnaast
zijn enkele verbeteringen doorgevoerd in het ramingsmodel. In het bni-aandeel is nu
het aandeel van het VK beter doorgerekend en zijn de bni-cijfers preciezer en meerjarig
opgenomen.
Actualisatie garantie SURE
Nederland staat voor haar aandeel in het EU-bni garant voor de uitstaande leningen
van SURE inclusief de bijbehorende renteverplichting. De mutatie is het gevolg van
verbeteringen in het ramingsmodel ten aanzien van het bni-aandeel evenals de actualisatie
van het bni-aandeel.
EIB – pan-Europees garantiefonds
De EIB heeft in 2020 het pan-Europees garantiefonds (EGF) opgericht om de negatieve
economische gevolgen van de coronacrisis te beperken. Nu de allocatieperiode voor
de producten in het fonds is afgelopen, zullen er geen nieuwe producten meer uitgegeven
worden, waardoor de EIB het maximum van de garantieomvang kan vaststellen. De maximale
garantstelling van Nederland ten opzichte van het Europees Garantiefonds (EGF) is
verlaagd met € 320 mln.
NGEU
De mutatie is het gevolg een actualisatie van de data over uitgegeven bonds en verstrekte
leningen aan lidstaten onder NGEU. Daarnaast zijn de rentecijfers geactualiseerd.
Ook zijn diverse verbeteringen in de ramingssystematiek doorgevoerd, waardoor een
preciezere inschatting gemaakt kan worden van de rentekosten.
Actualisatie MFB headroomgarantie
Via de macro-financiële bijstand (MFB) leent de Europese Commissie namens de Europese
Unie middelen bij financiële instellingen en op de kapitaalmarkt en leent deze middelen
door aan Oekraïne. Nederland staat voor haar aandeel in het EU-bni garant voor de
MFB. De mutatie is het gevolg van verbeteringen in het ramingsmodel ten aanzien van
het bni-aandeel, evenals de actualisatie van het bni-aandeel.
Ontvangsten
Leningen
De renteontvangsten voor de Greek Loan Facility (GLF) worden naar boven bijgesteld
op basis van de renterealisaties ontvangen van de Europese Commissie.
Artikel 5 Exportkredietverzekeringen, -garanties en investeringsverzekeringen
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 11 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 5 Exportkredietverzekeringen, -garanties
en investeringsverzekeringen (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
Vastgestelde begroting
(incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)
Mutaties suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
10.091.762
– 1.368
10.090.394
Uitgaven
168.762
– 1.368
167.394
Opdrachten
20.518
– 132
20.386
Kostenvergoeding Atradius DSB
19.283
0
19.283
Uitvoeringskosten herverzekering leverancierskredieten
1.000
0
1.000
Overige uitgaven
235
– 132
103
Garanties
78.000
– 5.000
73.000
Schade-uitkering EKV
77.000
– 5.000
72.000
Schade-uitkering herverzekering leverancierskredieten
1.000
0
1.000
Storting/onttrekking begrotingsreserve
70.244
3.764
74.008
Mutatie begrotingsreserve EKV
70.244
3.764
74.008
Ontvangsten
133.206
15.251
148.457
Garanties
109.174
15.000
124.174
Premies EKV
70.244
0
70.244
Premies herverzekering leverancierskredieten
0
0
0
Schaderestituties EKV voor 1999
28.834
0
28.834
Schaderestituties EKV vanaf 1999 tot 2019
0
3.764
3.764
Schaderestituties EKV na 2019
10.096
11.236
21.332
Schaderestituties herverzekering leverancierskredieten
0
0
0
Storting/onttrekking begrotingsreserve
24.032
251
24.283
Mutatie begrotingsreserve EKV
24.032
251
24.283
Tabel 12 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting
(incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)
Mutaties suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
10.091.762
– 1.368
10.090.394
waarvan garantieverplichtingen
10.000.000
– 5.000
9.995.000
Exportkredietverzekeringen
10.000.000
– 5.000
9.995.000
waarvan: aangegane garantieverplichtingen
10.000.000
– 5.000
9.995.000
waarvan: vervallen garantieverplichtingen
0
0
0
waarvan overige verplichtingen
91.762
3.632
95.394
Kostenvergoeding Atradius DSB
19.283
0
19.283
Uitvoeringskosten herverzekering leverancierskredieten
1.000
0
1.000
Schade-uitkering herverzekering leverancierskredieten
1.000
0
1.000
Storting begrotingsreserve EKV
70.244
3.764
74.008
Overige betalingsverplichtingen
235
– 132
103
Toelichting
Verplichtingen en uitgaven
Garanties
Schade-uitkering ekv
Naar aanleiding van een aangescherpte ekv-ramingssystematiek is besloten dat definitieve
schades niet langer aan de uitgavenkant geboekt worden. Er vindt wel een onttrekking
aan de begrotingsreserve plaats (alleen voor definitieve schadezaken na 2019) aan
de ontvangstenkant. Daarnaast wordt de openstaande vorderingstand verlaagd. Dit alles
leidt tot een neerwaartse bijstelling op de langlopende schadeuitkeringen van € 5
mln. meerjarig.
Storting/onttrekking begrotingsreserves
De raming van de begrotingsreserve wordt met € 3,76 mln. naar boven bijgesteld. Dit
is het resultaat van de aangescherpte ekv-ramingssystematiek, waarbij schaderestituties
van polissen vanaf 1999 tot 2019 in de begrotingsreserve worden gestort.
Ontvangsten
Garanties
Schaderestituties EKV
In verband met de aangescherpte ekv-ramingssystematiek is er een spliting gemaakt
tussen de schaderestituties in drie tijdslijnen, namelijk vóór 1999, van 1999 tot
2019 en ná 2019. De splitsing leidt tot een herschikking tussen de drie tijdslijnen
in verband met de boekingswijze per tijdslijn. Het bedrag van € 15 mln. bestaat uit
een gesaldeerd bedrag van € 3,76 mln. uit schaderestituties vanaf 1999 tot 2019 en
€ 11,24 mln. schaderestituties na 2019.
Artikel 6 Btw-compensatiefonds
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 13 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 6 Btw-compensatiefonds (bedragen
x € 1.000)
Omschrijving
Vastgestelde begroting
(incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)
Mutaties suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
4.104.182
144.454
4.248.636
Uitgaven
4.104.182
144.454
4.248.636
Bijdrage aan medeoverheden
4.104.182
144.454
4.248.636
Bijdragen aan gemeenten
3.599.528
211.508
3.811.036
Bijdragen aan provincies
504.654
– 67.054
437.600
Ontvangsten
4.104.182
144.454
4.248.636
Toelichting
Verplichtingen, uitgaven en ontvangsten
Bijdrage aan medeoverheden
Als gevolg van overhevelingen van budget van ministeries naar decentrale overheden
wordt er een bedrag in het gemeente of provinciefonds gestort. Het geraamde btw-deel
van dit bedrag wordt in het BCF gestort (circa € 48 mln. in 2024). Gemeentes en provincies
kunnen de betaalde btw in verband met de overhevelingen terugvragen bij het BCF. Deze
uitgaven worden gedekt vanuit de belastingontvangsten. Daarnaast vindt er een bijstelling
van de raming van het BCF plaats (€ 96 mln. in 2024) op basis van de beschikking van
het afgelopen jaar, betalingen van het vierde kwartaal van het afgelopen jaar en driemaal
het voorschot van het eerste kwartaal uit het lopende jaar.
Artikel 9 Douane
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 14 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 9 Douane (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
Vastgestelde begroting
(incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)
Mutaties suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
1.008.762
54.679
1.063.441
Uitgaven (1) + (2)
1.008.762
54.679
1.063.441
Apparaatsuitgaven (1)
543.906
35.363
579.269
Personele uitgaven
538.226
31.216
569.442
Eigen personeel
522.987
– 12.717
510.270
Inhuur externen
14.569
43.933
58.502
Overig personeel
670
0
670
Materiële uitgaven
5.680
4.147
9.827
ICT
1.489
685
2.174
Bijdrage aan SSO's
165
– 2
163
Overig materieel
4.026
3.464
7.490
Programma-uitgaven (2)
464.856
19.316
484.172
Bekostiging
0
0
0
Overige bekostiging
0
0
0
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
1.488
– 280
1.208
Overige bijdrage ZBO's/RWT's
1.488
– 280
1.208
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
199.596
20.076
219.672
Wereld Douane Organisatie
196
0
196
Bijdragen vertragingsrente EU
199.400
20.076
219.476
Bijdrage aan overige (inter)nationale organisaties
0
0
0
Opdrachten
41.417
– 321
41.096
ICT opdrachten
17.953
– 14.865
3.088
Overige opdrachten
23.464
14.544
38.008
Bijdrage aan agentschappen
3.514
– 104
3.410
Bijdrage overige agentschappen
3.514
– 104
3.410
(Schade)vergoeding
55
– 55
0
(Schade)vergoedingen
0
0
0
Vergoeding proceskosten
55
– 55
0
Rente
3.000
0
3.000
Belasting- en invorderingsrente
3.000
0
3.000
Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken
215.786
0
215.786
Toegerekende uitgaven van Belastingen
215.786
0
215.786
Ontvangsten (3) + (4)
19.491.691
– 1.295.080
18.196.611
Programmaontvangsten (3)
19.491.086
– 1.295.080
18.196.006
waarvan: Belastingontvangsten
19.480.986
– 1.295.080
18.185.906
Bekostiging
500
0
500
Doorbelasten kosten vervolging
500
0
500
Rente
5.600
0
5.600
Belasting- en invorderingsrente
5.600
0
5.600
Boetes en schikkingen
4.000
0
4.000
Ontvangsten boetes en schikkingen
4.000
0
4.000
Apparaatontvangsten (4)
605
0
605
Toelichting
Verplichtingen en uitgaven
Personele uitgaven
De belangrijkste mutaties ten opzichte van de vastgestelde begroting zijn:
– De tranche 2024 van de loon- en prijsbijstelling is bij de eerste suppletoire begroting
toegevoegd aan de begroting (artikel 10). Deze loon- en prijsbijstelling is nu naar
rato doorgezet naar de begroting van Douane (€ 42 mln.).
– Er is budget toegevoegd op eigen personeel vanuit het Ministerie van Buitenlandse
Zaken voor € 4,1 mln. voor het versterken van de grenstoezicht.
– Er heeft budgetherschikking plaatsgevonden van eigen personeel naar externe inhuur
(€ 36 mln.), voornamelijk vanwege de de krapte op de arbeidsmarkt en het niet in huis
hebben van specifieke kennis.
– Hiernaast is er budget overgeheveld van eigen personeel naar externe inhuur (€ 7,5
mln.) en opdrachten (€ 15 mln.) voor het realiseren van de digitale transformatie.
Met de digitale transformatie zet douane in op slimme handhaving door data gedreven
te werk te gaan. Hierbij is IV-capaciteit noodzakelijk.
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
Vertragingsrente: er zijn nabetalingen gedaan over de Traditionele Eigen Middelen
(TEM). De Nederlandse douaneautoriteiten voeren een zelfanalyse uit op casussen waarvan
de invoerrechten nog niet met zekerheid zijn vastgesteld of nog niet door de lidstaat
zijn geïnd. Als gevolg van de zelfanalyses heeft Nederland de aansprakelijkheid op
een aantal dossiers geaccepteerd. Dit heeft geleid tot circa € 20,5 mln. aan TEM nabetalingen
via de begroting van Buitenlandse Zaken. De corresponderende vertragingsrente op de
nabetalingen bedraagt circa € 20 mln. en wordt door Douane verantwoord op Artikel
9 van de begroting Financiën.
Ontvangsten
Belastingontvangsten
Op artikel 9 Douane worden de belastingontvangsten begroot die geheven en geïnd worden
via de Douanesystemen. Het gaat om invoerrechten, accijnzen, verbruiksbelasting, een
deel van de omzetbelasting.
In de Miljoenennota 2025 worden de mutaties van de Belastingontvangsten in het lopende
begrotingsjaar 2024 toegelicht (zie hoofdstuk 2.4 – Horizontale ontwikkeling inkomsten
en lasten en bijlage 4 – De belasting- en premieontvangsten). De aansluiting van de
belastingontvangsten met de Miljoenennota is te vinden onder tabel 4.
Artikel 13 Toeslagen
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 15 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 13 Toeslagen (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
Vastgestelde begroting
(incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)
Mutaties suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
2.381.677
– 522.936
1.858.741
Uitgaven (1) + (2)
2.425.100
– 526.936
1.898.164
Apparaatsuitgaven (1)
603.102
– 5.418
597.684
Personele uitgaven
582.734
– 3.614
579.120
Eigen personeel
199.589
15.996
215.585
Inhuur externen
382.715
– 20.416
362.299
Overig personeel
430
806
1.236
Materiële uitgaven
20.368
– 1.804
18.564
ICT
275
0
275
Bijdrage aan SSO's
0
0
0
Overige materiële uitgaven
20.093
– 1.804
18.289
Programma-uitgaven (2)
1.821.998
– 521.518
1.300.480
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
106
0
106
Bijdrage overige ZBO's/RWT's
106
0
106
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
6.901
– 2.000
4.901
Bijdrage aan (inter)nationale organisaties
6.901
– 2.000
4.901
Opdrachten
67.255
2.552
69.807
ICT opdrachten
27
2.000
2.027
Overige opdrachten
67.228
552
67.780
Bijdrage aan medeoverheden
95.344
29.532
124.876
Bijdrage aan medeoverheden
95.344
29.532
124.876
(Schade)vergoeding
1.432.423
– 551.602
880.821
Compensatie toeslagengedupeerden
869.900
– 299.272
570.628
Kwijtschelden private schulden
141.764
– 55.000
86.764
Herstelprogramma voor kinderen
230.093
– 112.493
117.600
Herstelregeling voor ex-partners
123.399
– 82.820
40.579
Herstelregeling voor gedupeerden andere toeslagen
23.040
– 23.040
0
Overige (schade)vergoedingen
44.227
21.023
65.250
Subsidies
2.000
0
2.000
Subsidie toeslagen herstel
2.000
0
2.000
Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken
217.969
0
217.969
Toegerekende uitgaven van Belastingen
217.969
0
217.969
Ontvangsten
0
0
0
Apparaatsontvangsten
0
0
0
Programma-ontvangsten
0
0
0
Toelichting
Verplichtingen en uitgaven
Bijdrage aan medeoverheden
Er wordt € 27 mln. budget voor de Regeling specifieke uitkering gemeentelijke hulp
aan gedupeerden kinderopvangtoeslagproblematiek (SPUK) van 2025 naar 2024 verschoven
in verband met verwachte declaraties vanuit gemeenten. Daarnaast wordt er circa € 2,5
mln. prijsbijstelling uitgekeerd vanuit artikel 10 Nog onverdeeld.
(Schade)vergoeding
Er wordt van het (schade)vergoeding budget in 2024 circa € 279 mln. naar latere jaren
geschoven. Dit vindt voornamelijk plaats om de budgetten voor de kindregeling aan
te laten sluiten bij het moment van uitbetaling, de budgetten voor de ex-partnerregeling
en de HZK-regeling in lijn te brengen met het verwachte moment van uitvoering en de
budgetten van private schulden meerjarig te verschuiven in afwachting van te ontvangen
schuldenlijsten. Daarnaast wordt er € 275 mln. aan middelen voor aanvullende schade
naar latere jaren verschoven in lijn met de uitvoering van de VSO-route door de Stichting
Gelijkwaardig Herstel en de prognose van de andere routes voor aanvullende schade.
3 Beleidsartikelen Nationale Schuld (IXA)
Artikel 11 Financiering staatsschuld
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 16 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 11 Financiering staatsschuld (bedragen
x € 1 mln.)
Omschrijving
Vastgestelde begroting
(incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)
Mutaties suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
39.235
4.392
43.627
Uitgaven
39.235
4.392
43.627
Opdrachten
21
0
21
Overige kosten
21
0
21
Rente
6.496
– 444
6.052
Rente vaste schuld
5.164
– 213
4.951
Rente vlottende schuld
1.309
– 291
1.018
Voortijdige beëindiging schuld
0
0
0
Rente derivaten lang
23
60
83
Rente derivaten kort
0
0
0
Voortijdige beëindiging derivaten
0
0
0
Leningen
32.718
4.836
37.554
Aflossing vaste schuld
32.718
4.836
37.554
Mutatie vlottende schuld
0
0
0
Ontvangsten
64.163
– 8.820
55.343
Rente
22
214
236
Rente vlottende schuld
30
0
30
Rente derivaten lang
0
0
0
Voortijdige beëindiging derivaten
– 8
214
206
Leningen
64.141
– 9.034
55.107
Uitgifte vaste schuld
40.001
0
40.001
Mutatie vlottende schuld
24.140
– 9.034
15.106
Toelichting
Verplichtingen en uitgaven
Rente
Rente vaste schuld
Voor de nog uit te geven schuld is het rentepercentage naar verwachting hoger dan
eerder geraamd door het CPB. Daarmee stijgen de rentelasten van de vaste schuld. Bij
de al gerealiseerde uitgifte van nieuwe schuld zijn de rentetarieven vastgelegd die
lager zijn dan eerder geraamd. Daarmee vallen de verwachte rentelasten per saldo met
€ 213 mln. lager uit in 2024.
Rente vlottende schuld
De raming van de rentelasten vlottende schuld valt lager uit als gevolg van wijzigingen
in de omvang van de kortlopende schuld. Voor 2024 wordt een lager kastekort verwacht
dan eerder geraamd. Hierdoor neemt de omvang van de vlottende schuld af. Als gevolg
hiervan dalen ook de verwachte rentelasten met € 291 mln. in 2024.
Rente derivaten
De rentelasten op de langlopende derivaten zijn naar verwachting € 60 mln. hoger in
2024 ten opzichte van de 1e suppletoire begroting 2024 als gevolg van de gerealiseerde rentepercentages van deze
derivaten.
Leningen
Aflossing vaste schuld
De aflossing van de vaste schuld stijgt naar verwachting met € 4,8 mld. in 2024 als
gevolg van de inkoop van een deel van de schuld.
Ontvangsten
Rente
Voortijdige beëindiging derivaten
In 2024 zijn enkele langlopende rentederivaten voortijdig beëindigd, hetgeen leidt
tot eenmalige ontvangsten van € 214 mln. Bij het voortijdig beëindigen van rentederivaten
wordt de marktwaarde tussen beide partijen verrekend. De meerjarig geraamde rente-ontvangsten
worden hierbij in een keer ontvangen.
Leningen
Mutatie vlottende schuld
De omvang van de vlottende schuld daalt naar verwachting met € 9,0 mld. in het lopende
jaar. Dit is het gevolg van een lagere financieringsbehoefte doordat het geraamde
kastekort voor het lopende begrotingsjaar is afgenomen. Schommelingen in de financieringsbehoefte
in een lopend begrotingsjaar worden zoveel mogelijk opgevangen op de geldmarkt.
Artikel 12 Kasbeheer
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 17 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 12 Kasbeheer (bedragen x € 1 mln.)
Omschrijving
Vastgestelde begroting
(incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)
Mutaties suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
5.681
365
6.046
Uitgaven
5.681
365
6.046
Rente
2.981
365
3.346
Rente kasbeheer
2.981
365
3.346
Voortijdige beëindiging binnen kasbeheer
0
0
0
Leningen
2.700
0
2.700
Verstrekte leningen
2.700
0
2.700
Mutaties in rekening-courant en deposito's
0
0
0
Mutaties in rekening courant en deposito
0
0
0
Ontvangsten
17.158
1.337
18.495
Rente
139
6
145
Rente kasbeheer
139
6
145
Voortijdige beëindiging binnen kasbeheer
0
0
0
Leningen
1.160
41
1.202
Ontvangen aflossingen
1.160
41
1.202
Mutaties in rekening-courant en deposito's
15.859
1.289
17.148
Mutaties in rekening courant en deposito
15.859
1.289
17.148
Toelichting
Verplichtingen en uitgaven
Rente
Rente kasbeheer
De rentelasten kasbeheer vallen naar verwachting € 365 mln. hoger uit dan geraamd
bij de 1e suppletoire begroting 2024. Dit is het gevolg van het bijwerken van de realisaties
en de nieuwe (hogere) rentestanden die volgen uit de raming van het CPB.
Ontvangsten
Rente
Rente kasbeheer
De raming van de rentebaten kasbeheer is hoger dan geraamd bij de 1e suppletoire begroting 2024. Dit is het gevolg van het bijwerken van de realisaties
en de nieuwe (hogere) rentestanden die volgen uit de raming van het CPB.
Leningen
Op basis van de actuele inzichten is de verwachting dat de aflossingen op de leningen
hoger uitvallen dan eerder geraamd. In het kader van schatkistbankieren kunnen agentschappen
en rechtspersonen met een wettelijke taak (RWT's) leningen afsluiten.
Mutaties rekening-courant en deposito
De wijziging in de mutatie van het saldo op de rekeningen-courant en deposito’s van
de deelnemers van schatkistbankieren is het gevolg van het actualiseren van de geraamde
uitgaven en inkomsten van RWT’s (€ 2,0 mld.) en sociale fondsen (€ -0,7 mld.). De
mutaties in rekeningen-courant en deposito’s worden veroorzaakt door de uitgaven en
ontvangsten van de deelnemers van het schatkistbankieren.
4 Niet-beleidsartikelen
Artikel 8 Apparaat
Tabel 18 Apparaatsuitgaven (Bedragen x € 1.000)
Omschrijving
Vastgestelde begroting
(incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)
Mutaties suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
425.865
24.236
450.101
Uitgaven
425.893
24.241
450.134
Personele uitgaven
275.466
19.485
294.951
Eigen personeel
250.971
19.830
270.801
Inhuur externen
22.643
– 402
22.241
Overig personeel
1.852
57
1.909
Materiële uitgaven
150.427
4.756
155.183
ICT
21.097
1.546
22.643
Bijdrage aan SSO's
50.424
209
50.633
Overig materieel
78.906
3.001
81.907
Ontvangsten
61.964
47
62.011
Apparaatsontvangsten
61.964
47
62.011
Toelichting
Verplichtingen en uitgaven
Personele uitgaven
De mutatie op personele uitgaven van € 19,5 mln. zijn met name het resultaat van toevoeging
van de loonbijstelling voor stijgende personeelsuitgaven uit hoofde van de nieuwe
cao Rijk (€ 18,1 mln. in 2024) en de incidentele cao-uitkeringen in 2024 die onderdeel
uitmaken van de nieuwe cao (€ 1,7 mln. in 2024) vanuit artikel 10.
Artikel 10 Nog onverdeeld
Tabel 19 Nog onderdeeld (Bedragen x € 1.000)
Omschrijving
Vastgestelde begroting
(incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)
Mutaties suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
387.279
– 333.167
54.112
Uitgaven
387.279
– 333.167
54.112
Nog te verdelen
387.279
– 333.167
54.112
Loonbijstelling programma
0
0
0
Loonbijstelling apparaat
248.562
– 235.811
12.751
Prijsbijstelling apparaat
60.586
– 42.006
18.580
Onvoorzien programma
1.757
– 716
1.041
Onvoorzien apparaat
76.374
– 54.634
21.740
Ontvangsten
0
0
0
Toelichting
Verplichtingen en uitgaven
Nog te verdelen
Het budget is met € 333 mln. verlaagd ten opzichte van de laatst vastgestelde begroting.
De loon- en prijsbijstelling is naar rato doorverdeeld over de beleidsartikelen en
het apparaatsartikel (€ 278 mln.). Daarnaast bevatte artikel 10 in 2024 een reservering
voor extra incidentele uitgaven voortkomend uit de nieuwe cao, zoals eenmalige uitkeringen.
Hiervan is in totaal € 54 mln. overgeheveld naar de beleidsartikelen en het apparaatsartikel.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
E. Heinen, minister van Financiën
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.