Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Hirsch over de situatie in Bangladesh

Antwoord van Minister Veldkamp (Buitenlandse Zaken) en van Minister Klever (Buitenlandse
Handel en Ontwikkelingshulp) (ontvangen 9 september 2024).

Vraag 1

Bent u bekend met de aankondiging dat er een nieuwe interim-regering zal worden gevormd
in Bangladesh, na het aftreden van premier Sheikh Hasina te midden van massale protesten
in het land?

Antwoord 1

Ja. De civiele interim-regering is inmiddels aangetreden op 8 augustus 2024 onder
leiding van dr. Mohammad Yunus.

Vraag 2

Gezien de handels- en ontwikkelingsrelatie tussen Nederland en Bangladesh, welke stappen
onderneemt Nederland nu om te helpen bij een ordentelijke en vreedzame overgang naar
een democratische regering in het land? Hoe kan Nederland erop helpen toezien dat
mensenrechten en democratische principes worden gerespecteerd?

Antwoord 2

De bescherming en bevordering van mensenrechten en de democratische rechtsstaat vormen
een belangrijk onderdeel van het Nederlandse beleid ten aanzien van Bangladesh. Nederland
heeft zowel bilateraal als in EU-verband de interim-regering opgeroepen om mensenrechten
en democratische principes te respecteren. Ook voor het aftreden van voormalig premier
Sheikh Hasina steunde Nederland verschillende mensenrechtenorganisaties en mensenrechtenverdedigers
in Bangladesh. Nederland is voornemens deze steun voort te zetten in deze belangrijke
tijd van transitie in Bangladesh. Daarnaast steunt Nederland het werk van het VN mensenrechtenkantoor
(Office of the High Commissioner for Human Rights – OHCHR) dat recent benaderd is door de interim-regering van Bangladesh om onderzoek
te doen naar mensenrechtenschendingen tijdens de recente protesten.

Vraag 3

Onderschrijft u het belang dat de mensenrechtenschendingen van de afgelopen drie weken
– die hebben geleid tot de dood van meer dan 300 mensen, duizenden gewonden en willekeurig
gearresteerden – moeten worden onderzocht en de daders ter verantwoording geroepen?

Antwoord 3

Het kabinet onderschrijft het belang van waarheidsvinding, verzoening en accountability,
zodat daders ter verantwoording kunnen worden geroepen. De Chief Advisor van de interim-regering heeft aangegeven dat dit een prioriteit is voor de interim-regering.
Nederland verwelkomt het verzoek van de interim-regering in Bangladesh aan de VN voor
steun aan het onderzoek naar mensenrechtenschendingen ten tijde van de protesten.
De VN heeft in reactie op dit verzoek aangegeven een scoping mission van OHCHR naar Bangladesh te zullen sturen.

Vraag 4

Ondersteunt Nederland op dit moment organisaties bij het monitoren en documenteren
van de mensenrechtenschendingen? Zo nee, bent u bereid dit te doen?

Antwoord 4

Ja. Nederland ondersteunt verschillende mensenrechtenverdedigers en mensenrechtenorganisaties
in Bangladesh die mensenrechtenschendingen monitoren en documenteren.

Vraag 5

Gezien de omvang van de kledingindustrie in Bangladesh, deelt dit kabinet de wens
dat textielarbeiders niet het gelag moeten betalen voor de politieke gebeurtenissen
van de afgelopen weken? Hoe kan dit kabinet zich ervoor inzetten dat belanghebbenden
in de kledingindustrie, zoals Europese ondernemers, ervoor zorgen dat de rechten van
kledingarbeiders worden beschermd, dat zij betaald krijgen voor de tijd dat hun fabrieken
onder dwang sloten, en dat bij heropening buitensporig overwerk en druk op de arbeiders
wordt voorkomen?

Antwoord 5

Het kabinet deelt de zorg over de politieke situatie in Bangladesh en de mogelijke
gevolgen daarvan voor de textielarbeiders in Bangladesh. Nederland zal, samen met
gelijkgestemde donoren, het belang van verbetering van arbeidsomstandigheden in de
textielindustrie onder de aandacht blijven brengen in gesprekken met de autoriteiten
in Bangladesh. Nederland werkt samen met de International Labour Organisation, de International Finance Corporation, en gelijkgestemde donoren aan het verbeteren van arbeidsomstandigheden en -rechten
van fabrieksarbeiders wereldwijd, waaronder in de textielsector in Bangladesh. Ook
werkt Nederland via strategische partners als Fair Wear, IDH, Solidaridad, FNV en
CNV aan het bevorderen van internationale standaarden van arbeidsrecht, het versterken
van sociaal overleg, sociale zekerheid en milieu, in onder meer de textielsector in
Bangladesh. Hiermee investeert Nederland in verantwoorde productie en stabiele handel
met landen die die goederen produceren die belangrijk zijn voor de Nederlandse en
Europese markt, en worden Nederlandse bedrijven en hun ketenpartners geholpen te voldoen
aan Europese IMVO wetgeving. De recente gebeurtenissen in Bangladesh en het mitigeren
van de gevolgen ervan staan binnen deze samenwerkingsverbanden hoog op de agenda.
Het kabinet zal zich hiervoor in blijven zetten en verwacht dat de Nederlandse textielsector,
ook na de recente onrust in het land, haar verantwoordelijkheid blijft nemen voor
het mitigeren van risico’s in de productieketen, conform de OESO-richtlijnen voor
multinationale ondernemingen.