Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Boswijk over luchtverdediging voor Oekraïne

Antwoord van Minister Ollongren (Defensie), mede namens de Minister van Buitenlandse
Zaken (ontvangen 27 juni 2024).

Vraag 1

Wat is uw reactie op het verzoek van de Minister van Buitenlandse Zaken van Oekraïne
om meer luchtverdedigingssystemen te leveren?1

Antwoord 1

Nederland heeft het voortouw genomen om een internationale coalitie bijeen te brengen
voor de levering van aanvullende Patriot capaciteit aan Oekraïne. Inmiddels zijn de
benodigde onderdelen voor een volledig Patriotsysteem verzameld. Nederland stelt zelf
drie lanceerinstallaties en een radar beschikbaar, de overige benodigde kerncomponenten
worden door een bondgenoot geleverd. Oekraïne heeft een urgente behoefte aan luchtverdedigingssystemen
en munitie. Het leveren van luchtverdedigingssystemen blijft één van de prioriteiten
ten aanzien van de internationale militaire steun aan Oekraïne. Nederland heeft tot
op heden Patriot lanceerinstellingen, raketten, mobiele luchtdoelkanonnen, Stingerraketten
en radars geleverd. Via de levering van F-16’s, als co-lead van de Air Force Capabilty Coalition, en als lid van de Integrated Air and Missile Defence (IAMD) Capability Coalition draagt Nederland bij aan de ontwikkeling van de huidige en toekomstige Oekraïense
geïntegreerde luchtverdediging. Nederland blijft ook de komende periode luchtverdedigingscapaciteiten
aan Oekraïne leveren, bijvoorbeeld door middel van een bijdrage van € 150 miljoen
aan het Duitse Immediate Action on Air Defense initiatief en € 60 miljoen ten behoeve van korte afstand luchtverdediging. Het kabinet
spoort haar internationale partners actief aan om dit ook te doen.

Vraag 2

Op welke wijze wordt uitvoering gegeven aan de afspraak in de bilaterale veiligheidsovereenkomst
dat er op korte termijn samen met andere partners met prioriteit wordt gewerkt aan
de verstrekking van luchtverdediging?2

Antwoord 2

Op het gebied van luchtverdediging worden de in de veiligheidsovereenkomst vastgelegde
afspraken op zowel korte als lange termijn geïmplementeerd via bilaterale en multilaterale
initiatieven zoals de Capability Coalitions IAMD- en Air Force en een door het Verenigd Koninkrijk geleid initiatief ten behoeve van luchtverdedigingsmiddelen.

Vraag 3

Klopt het dat Duitsland tijdens de NAVO-bijeenkomst van afgelopen week heeft aangegeven
onmiddellijk een analyse uit te gaan voeren van alle beschikbare patriotsystemen wereldwijd?
Zo ja, op welke wijze helpt Nederland hierbij?3

Antwoord 3

Duitsland heeft, als coördinator van de IAMD Capability Coalition, publiekelijk bondgenoten en internationale partners opgeroepen meer bij te dragen
aan luchtverdediging. Nederland heeft informatie aan Duitsland verstrekt en spoort,
waar mogelijk, actief internationale partners aan om meer middelen te leveren.

Vraag 4 en 5

Kan Nederland, net als eerder bij de levering van houwitsers, tanks en de F-16’s,
opnieuw het voortouw nemen in het leveren van luchtverdediging waaronder patriotssystemen,
al dan niet samen met bijvoorbeeld Duitsland?

Bent u bereid om ook te bekijken of en wat Nederland aan patriotssystemen nog zou
kunnen leveren, wel met het oog op het getraind kunnen houden van onze eigen eenheden?

Antwoord 4 en 5

Het Patriot-systeem is een schaarse capaciteit voor Nederland en binnen de NAVO. Desalniettemin
stelt Nederland zelf drie lanceerinstallaties en een radar beschikbaar, de overige
benodigde kerncomponenten worden door een bondgenoot geleverd. Verder onderzoekt Nederland
momenteel wat de uitspraken van de SG van de NAVO over de NAVO capaciteitsdoelstellingen
betekenen voor de Nederlandse militaire steun aan Oekraïne. Hierbij wordt in de afweging
kritisch gekeken naar de gevolgen op de operationele gereedheid, internationale verplichtingen,
en de mogelijkheid om Nederlandse militairen te blijven trainen. Het kabinet acht
het belang van luchtverdedigingssteun dermate belangrijk dat het een actieve rol voor
zich ziet in het overtuigen van andere partners van het leveren van materieel. Het
kabinet kaart dit aan in bilateraal verband, tijdens de Raad Buitenlandse Zaken van
de EU en in NAVO-bijeenkomsten.