Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van Westerveld over Samen naar School Klassen

Antwoord van Minister Paul (Primair en Voortgezet Onderwijs) (ontvangen 23 mei 2024).

Vraag 1

Kunt u een overzicht geven van het aantal Samen naar Schoolklassen dat in de afgelopen
jaren is opgericht per jaar voor primair- en voortgezet onderwijs en hoe is de bekostiging
van deze initiatieven geregeld? Is de bekostiging vanuit het Ministerie van OCW voldoende
om initiatieven te starten en de continuïteit te waarborgen?

Antwoord 1

Het aantal Samen naar Schoolklassen wordt niet centraal door het Ministerie van OCW
geregistreerd, dus deze zijn niet bekend. Wel weet ik uit gesprekken met de NSGK (Nederlandse
Stichting voor het Gehandicapte Kind) dat het aantal initiatieven inmiddels de 50
heeft gepasseerd. De bekostiging van de initiatieven is afhankelijk van de keuzes
die de initiatiefnemers zelf maken. Daarbij valt te denken aan of de klas binnen het
regulier of gespecialiseerd onderwijs is en hoe de verbinding met zorgverleners wordt
geregeld. Voor de bekostiging zijn er geen specifieke regels voor de Samen naar Schoolklassen.
Of de bekostiging afdoende is, hangt verder af van de keuzes die worden gemaakt voor
de Samen naar Schoolklas.

Vraag 2

Is ook bekend hoeveel trajecten uiteindelijk toch zijn gestrand en om welke redenen?

Antwoord 2

Hierover worden geen gegevens bijgehouden.

Vraag 3

Hoe wordt in uw beleid de oprichting van nieuwe Samen naar Schoolklassen aangemoedigd?

Antwoord 3

De Samen naar Schoolklassen zijn een belangrijk initiatief om leerlingen met een ernstige
beperking toch naar school te laten gaan en zich te laten ontwikkelen. Daarom heb
ik in samenwerking met onder andere de NSGK en vertegenwoordigers van schoolbesturen
en samenwerkingsverbanden een handreiking opgesteld om het oprichten van een Samen
naar Schoolklas te vergemakkelijken. Daarnaast biedt mijn ministerie financiële ondersteuning
aan onder andere de NSGK om initiatieven te ondersteunen wanneer daar behoefte aan
is.

Vraag 4

Bent u het ermee eens dat de leeftijdsgrens voor leerlingen die een beperking hebben,
minder strikt zou moeten worden gehanteerd, juist omdat zij soms een ontwikkelingsachterstand
hebben en bent u bereid wet- en regelgeving hierop aan te passen zodat het in uitzonderlijke
situaties bijvoorbeeld langer mogelijk is om een kind op het basisonderwijs ingeschreven
te houden?

Antwoord 4

Het is ook op dit moment, op basis van artikel 39, vierde lid van de Wet op het Primair
Onderwijs al mogelijk om leerlingen langer op het basisonderwijs te houden als dat
passend is. Dat geldt tot het einde van het schooljaar waarin zij de leeftijd van
14 jaar hebben bereikt. Het is belangrijk dat er daarna een goede plek is voor hen
in het voortgezet onderwijs, bijvoorbeeld in het voortgezet speciaal onderwijs.

Vraag 5

Hoe verklaart u het dat de huidige wet- en regelgeving het nog steeds niet mogelijk
maakt dat leerlingen die naar Samen naar Schoolklassen gaan, ingeschreven kunnen worden
op het voortgezet onderwijs?

Antwoord 5

Het voortgezet onderwijs is gericht op het kunnen behalen van vastgestelde eisen in
de vorm van een landelijk erkend diploma. Voor leerlingen die in een Samen naar Schoolklas
zitten is dat vaak niet mogelijk omdat zij niet kunnen voldoen aan de landelijk vastgestelde
eisen. Daarom is het lastiger om deze initiatieven vorm te geven in het voortgezet
onderwijs dan in het primair onderwijs. Tegelijkertijd is het belangrijk dat de landelijke
vastgestelde eisen blijven gelden om de waarde van een diploma in het voortgezet onderwijs
te borgen en leerlingen zo goed mogelijk voor te bereiden op het vervolg na hun opleiding.
Ik ben in gesprek met onder andere de NSGK om te bezien welke knelpunten hier zijn
en wat hierin wel mogelijk gemaakt kan worden.

Vraag 6

Wat vindt u ervan dat de KanZ-Klas in Heerhugowaard mede om deze reden vanaf schooljaar
2024–2025 stopt met de inclusief Voortgezet Onderwijs klas. Was u op de hoogte van
deze problemen? Zo ja, is geprobeerd dit met de betrokkenen op te lossen?

Antwoord 6

Er is door de KanZ-Klas recent contact opgenomen met mijn ambtenaren, mede naar aanleiding
van contact met de NSGK hierover. Er vindt binnenkort een gesprek plaats over de situatie.

Vraag 7

Waarom kon Stichting KanZ niet meedoen met de experimenteerregeling die juist is bedoeld
om te kunnen afwijken van kaders in regelgeving om ruimte te maken voor mooie initiatieven?

Antwoord 7

Stichting KanZ heeft een aanvraag ingediend voor deelname aan het Experiment Onderwijszorgarrangementen.
Voorwaarde voor een aanvraag en selectie voor het experiment was een samenwerkingsovereenkomst
met betrokken partners, zoals een schoolbestuur, het samenwerkingsverband, gemeente
en zorgpartijen. De aanvraag van KanZ was incompleet op het gebied van deze genoemde
voorwaarde en het bleek niet mogelijk om dit binnen de aanvraagperiode voldoende aan
te vullen. Hierover zijn mijn ambtenaren het gesprek aangegaan met Stichting KanZ
om de mogelijkheden te bespreken om deelname aan deze regeling wel te doen slagen.

Vraag 8

Hoe verklaart u het dat initiatieven richting inclusief onderwijs nog steeds worden
belemmerd door bureaucratie en tekortkomingen in wet- en regelgeving en wat is er
concreet gebeurd sinds de Kamer begin 2020 de motie Westerveld-Kwint aannam die vroeg
om de oprichting van samen naar Schoolklassen te stimuleren en hen formeel te erkennen
als onderwijsvorm om problemen in de bekostiging te voorkomen?1

Antwoord 8

Sinds het aannemen van de motie heb ik samen met partijen uit het veld onderzocht
wat er nodig was om Samen naar Schoolklassen een stevige basis te geven binnen het
onderwijsstelsel. Daarvoor is de eerder genoemde handreiking opgesteld om het opstarten
van initiatieven te vergemakkelijken. Ook worden de huidige initiatieven ondersteund
via onder andere de NSGK. De volgende stap is het verkennen hoe Samen naar Schoolklassen
ook binnen het stelsel van het voortgezet onderwijs een plek kunnen krijgen.

In algemene zin zie ik dat initiatieven die nu al aan de slag willen met inclusief
onderwijs maximaal de ruimte zoeken om hier invulling aan te geven. Tegelijkertijd
zie ik dat ze hierbij soms ook tegen de grenzen van de huidige wet- en regelgeving
aan lopen. Zoals gemeld in de brief over passend onderwijs van 10 mei 2024 zal de
komende periode de ambitie voor inclusief onderwijs verder worden uitgewerkt, waarbij
ook wordt gekeken naar welke wet- en regelgeving aangepast moet worden om die te realiseren.2

Vraag 9

Kunt u uitleggen waarom u in de 3e Voortgangsrapportage Verbeteraanpak Passend onderwijs
die op 10 mei jongstleden verscheen, de motie Westerveld-Kwint de status «uitgevoerd»
geeft terwijl blijkt dat er nog volop werk in uitvoering is bij de ondersteuning en
erkenning van Samen naar Schoolklassen?3

Antwoord 9

Ik deel dat er ook de komende periode nog verder moet worden ingezet op de groei van
het aantal Samen naar Schoolklassen. Met de eerder genoemde handreiking en de ondersteuning
die wordt geleverd op basis van subsidie van het Ministerie van OCW, wordt hier ook
de komende periode op ingezet. Hiermee is het onderdeel geworden van het vaste beleid
van mijn ministerie.

Vraag 10

Bent u het ermee eens dat deze problemen laten zien dat aanpassing van wet- en regelgeving
noodzakelijk is? Zo nee, wat gaat u dan doen om deze wens van de Kamer uit te voeren?
Zo ja, wanneer kan de Kamer voorstellen verwachten?

Antwoord 10

Het opzetten van een Samen naar Schoolklas binnen het primair onderwijs is op dit
moment al mogelijk, en vergt daarom geen wijziging van wet- en regelgeving. Voor het
voortgezet onderwijs zal de komende periode worden verkend hoe deze mogelijk gemaakt
kunnen worden, waarbij ook wordt bezien of wijziging van wet- en regelgeving nodig
is.

Vraag 11

Kunt u proberen deze vragen voor het commissiedebat over passend onderwijs op 29 mei
2024 te beantwoorden?

Antwoord 11

Ja.