Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Chakor over deelname aan de Europese verkiezingen door EU-burgers uit een andere lidstaat die in Nederland wonen

Antwoord van Minister De Jonge (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) (ontvangen
21 mei 2024).

Vraag 1

Kent u het bericht «EU nationals: you have just seven days left to register to vote»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat EU-burgers uit een andere lidstaat die in Nederland wonen en
willen deelnemen aan de Europese verkiezingen adequaat en tijdig op de hoogte moeten
worden gesteld hoe zij hiervoor in aanmerking kunnen komen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 2

Het kabinet vindt het van belang dat EU-burgers uit een andere lidstaat, die in Nederland
wonen, hun stem voor de Europees Parlementsverkiezing (EP-verkiezing) in Nederland
uit kunnen brengen. Deelname aan deze verkiezing vormt een belangrijk onderdeel van
de rechten van het EU-burgerschap en van de Europese democratie. EU-burgers moeten
daarom de beschikking hebben over de benodigde informatie voor het uitoefenen van
hun kiesrecht. Op Rijksoverheid.nl is deze informatie in het Nederlands en het Engels
te vinden. Daarnaast worden inwoners door hun gemeente geïnformeerd, zie het antwoord
op vraag 3.

Vraag 3

Stellen alle gemeenten de genoemde EU-burgers in hun gemeente op de hoogte van de
formaliteiten waaronder het Y32 formulier en de termijn waarop dat ingeleverd moet
worden? Zo nee, hoeveel gemeenten doen dat niet en waarom niet?

Antwoord 3

Niet-Nederlandse EU-burgers kunnen zich in Nederland registreren bij de gemeente met
een Y 32-formulier dat is vastgesteld in de Kiesregeling2. De gemeente registreert deze personen dan in de BRP als kiezers voor de EP-verkiezing
en zij ontvangen een stempas. Een verzoek tot registratie moest voor de EP-verkiezing
van donderdag 6 juni aanstaande op 23 april binnen zijn. De verantwoordelijkheid voor
het informeren van niet-Nederlandse EU-burgers over hun kiesrecht ligt bij gemeenten.
Gemeenten zijn via de circulaire Europees Parlementsverkiezing 2024 en via nieuwsbrieven
aan projectleiders verkiezingen geadviseerd kiezers actief aan te schrijven in aanloop
naar deze verkiezing.3

Uit de contacten van het Ministerie van BZK met gemeenten blijkt dat gemeenten de
betreffende kiezers hebben aangeschreven om hen te informeren over hun kiesrecht.
Het ministerie beschikt niet over informatie van alle 342 gemeenten over het informeren
van kiezers. Voor de evaluatie van de Europees Parlementsverkiezing laat de Kiesraad
een onderzoek onder gemeenteambtenaren uitvoeren. Hierin zullen gemeenten ook gevraagd
worden hoe zij niet-Nederlandse EU-burgers hebben geïnformeerd over hun kiesrecht.

Vraag 4

Deelt u de mening dat alle gemeenten op heldere wijze tijdig de genoemde EU-burgers
op de hoogte moeten stellen van het feit dat en hoe zij aan de Europese verkiezingen
kunnen deelnemen? Zo ja, hoe gaat u dit bewerkstelligen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 4

Ja, het is belangrijk dat gemeenten op heldere wijze tijdig niet-Nederlandse EU-burgers
informeren over hoe zij aan de EP-verkiezing kunnen deelnemen. Uit de Kieswet volgen
een aantal verplichtingen voor gemeenten met betrekking tot het informeren van kiezers.
Gemeenten zijn hierop gewezen in de circulaire Europees Parlementsverkiezing 2024
en verschillende nieuwsbrieven verkiezingen van het Ministerie van BZK. Daarnaast
zijn gemeenten geadviseerd kiezers actief aan te schrijven. Hiervoor zijn door het
ministerie ook een begeleidende brief en vertaling van het formulier beschikbaar gesteld,
in het Nederlands, Engels, Duits, Frans, Italiaans, Pools en Spaans.4 Tevens zijn een flyer en voorbeeld-webteksten beschikbaar gesteld voor gemeenten.5