Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Weverling, Remco Dijkstra en Aukje de Vries over de berichten '5G knokt om bandbreedte met levensreddend satellietstation voor schepen' en 'Reders bezorgd over ontmantelen Burum'

Antwoord van Minister Adriaansens (Economische Zaken en Klimaat), mede namens de Minister
van Infrastructuur en Waterstaat (ontvangen 25 april 2024). Zie ook Aanhangsel Handelingen,
vergaderjaar 2020–2021, nr. 2313.

Inleiding

Hierbij zend ik uw Kamer, mede namens de Minister van Infrastructuur en Waterstaat,
de antwoorden op de vragen van de leden Weverling, Remco Dijkstra en Aukje de Vries
(allen VVD) over de berichten «5G knokt om bandbreedte met levensreddend satellietstation
voor schepen» en «Reders bezorgd over ontmantelen Burum» (ingezonden 22 maart 2021).
Op 14 april 2021 heeft mijn ambtsvoorganger de Tweede Kamer laten weten dat, doordat
er door Inmarsat een juridische procedure was aangespannen m.b.t. de voorgenomen wijziging
van het Nationaal Frequentie Plan 2014 inzake de 3,5 GHz-band verdeling, er geen termijn
kon worden verbonden aan het beantwoorden van de gestelde vragen. In oktober 2023
is overeenstemming bereikt met Inmarsat over vrijwillige migratie van het nood-, spoed-
en veiligheidsverkeer naar Griekenland1, waardoor beantwoording van de gestelde vragen alsnog kan plaatsvinden. Per abuis
heeft de beantwoording na oktober 2023 langer op zich laten wachten dan standaard
gebruikelijk is.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «5G knokt om bandbreedte met levensreddend satellietstation
voor schepen» en «Reders bezorgd over ontmantelen Burum»? Wat vindt u van de berichten?2 3

Antwoord 1

Ja, ik heb kennis genomen van deze berichten. Door vertraging in beantwoording van
deze vragen zijn deze vragen door de tijd ingehaald. In oktober 2023 is er namelijk
tussen de Minister van Economische Zaken en Klimaat en Inmarsat overeenstemming bereikt
over het vrijwillig migreren van de communicatiediensten ten behoeve van het nood-,
spoed- en veiligheidsverkeer naar Griekenland uiterlijk 1 februari 20244.

Vraag 2

Welk overleg heeft u, als bewindspersonen van Economische Zaken en Klimaat en Infrastructuur
en Waterstaat, over deze problematiek? Wat is daaruit gekomen?

Antwoord 2

Tussen de Minister van Infrastructuur en Waterstaat en de Minister van Economische
Zaken en Klimaat heeft regelmatig afstemming plaatsgevonden over de genoemde problematiek.

Vraag 3

Klopt het dat de International Maritime Satellite Organisation (IMSO) zijn zorgen
heeft geuit over het Nederlandse voornemen in het National Frequentie Plan bij de
International Maritime Organisation? Hebben deze zorgen u ook bereikt en wat heeft
u daarmee gedaan?

Antwoord 3

Het klopt inderdaad dat IMSO zorgen heeft geuit die mij en mijn ambtsvoorganger hebben
bereikt. Ambtenaren van mijn ministerie en van het Ministerie van Infrastructuur en
Waterstaat hebben meerdere malen contact gehad met IMSO over deze kwestie. IMSO is
verheugd dat er inmiddels een oplossing is gevonden voor de afwikkeling van het nood-,
spoed- en veiligheidsverkeer. De zorgen die IMSO schriftelijk heeft geuit zijn ook
beantwoord.

Vraag 4

U heeft in het schriftelijk overleg d.d. 1 maart 2021 aangegeven dat nog niet duidelijk
is of Nederland de verplichtingen voor de veiligheid op zee onder de internationale
verdragen nog voldoende kan uitvoeren, indien Inmarsat haar activiteiten dient te
beëindigen, en dat dit complex is en nadere bestudering vraagt. Wanneer is dit gereed
en kan de Kamer daarover geïnformeerd worden?5

Antwoord 4

Door de overeenstemming met Inmarsat is het nood-, spoed- en veiligheidsverkeer geborgd
en zijn er geen twijfels meer over de vraag of Nederland de verplichtingen voor de
veiligheid op zee onder de internationale verdragen voldoende kan uitvoeren.

Vraag 5

Deelt u de mening dat Inmarsat in Burum een sleutelrol vervult voor de (veiligheid
van de) scheepvaart en andere sectoren zoals de luchtvaart? Zo nee, waarom niet? Wat
zijn de gevolgen voor de veiligheid voor onder meer de scheepvaart en luchtvaart op
het moment dat er niet tijdig een goede oplossing voor Inmarsat beschikbaar is?

Antwoord 5

Ik deel deze mening.

Vraag 6

Welk overleg heeft u tot nu toe gehad met het Britse telecombedrijf Inmarsat over
Burum en wat is daar tot nu toe uit gekomen? Welk overleg heeft er tot nu toe plaatsgevonden
met de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reders (KNVR) over dit dossier en wat
is daar tot nu toe uit gekomen?

Antwoord 6

Door de jaren heen hebben mijn ambtsvoorganger en ik – evenals mijn ambtenaren – veelvuldig
contact gehad met Inmarsat. Dat heeft geresulteerd in de hiervoor genoemde overeenstemming
over migratie van de afwikkeling van het nood-, spoed- en veiligheidsverkeer naar
Griekenland. Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat had en heeft sowieso
veelvuldig contact met de KNVR, ook over dit onderwerp.

Vraag 7

In hoeverre kan noodcommunicatie voor schepen en vliegtuigen technisch gezien over
de huidige 3,5 GHz-frequentie plaats vinden? Welke andere oplossingen zijn er mogelijk
om te zorgen dat Inmarsat gewoon haar taak kan blijven uitvoeren? Welke andere oplossingen
zijn er onderzocht en waarom zouden die wel of niet kunnen?

Antwoord 7

Met de overeenstemming over migratie naar Griekenland hebben Inmarsat en ik een oplossing
gevonden voor de communicatiediensten die Inmarsat afwikkelt ten behoeve van het nood-,
spoed- en veiligheidsverkeer.

Vraag 8

Heeft er overleg plaatsgevonden met de provincie Fryslân en de gemeente Noard-East
Fryslân, het gaat bij Inmarsat in Burum om directe werkgelegenheid van 45 personen?
Zo ja, wat is daaruit gekomen? Zo nee, waarom heeft er geen overleg plaatsgevonden?

Antwoord 8

Er heeft geen overleg plaatsgevonden met de provincie Fryslân of met de gemeente Noord-East
Fryslân. Deze organisaties hebben mij noch mijn voorgangers om overleg gevraagd. Overigens
heeft Inmarsat aangegeven dat de migratie van de afwikkeling van het nood-, spoed-
en veiligheidsverkeer naar Griekenland weinig tot geen gevolgen heeft voor het personeelsbestand
van Inmarsat in Burum. Dit omdat de operationele aansturing van het satellietgrondstation
in Griekenland vanuit Burum plaatsvindt.

Vraag 9

In hoeverre is er eventueel een nieuwe locatie voor Inmarsat beschikbaar, zodat onder
meer de veiligheid op zee in ieder geval gewaarborgd kan blijven? Welk overleg vindt
hierover plaats of heeft hierover plaatsgevonden? Bent u bereid om daarbij een meer
actieve rol te vervullen? Zo ja, hoe? Zo nee, waarom niet? Waarom is Inmarsat nog
niet ingegaan op uw aanbod voor ondersteuning bij het zoeken van een alternatieve
locatie?

Antwoord 9

Er is met Inmarsat overeenstemming bereikt over vrijwillige migratie naar Griekenland
zoals ik met mijn brief van 28 november 2023 aan de Tweede Kamer heb laten weten6. Inmarsat heeft inmiddels haar dienstverlening in de 3,5 GHz-band ten behoeve van
het nood-, spoed- en veiligheidsverkeer verhuisd naar Thermopylae in Griekenland.

Vraag 10

U heeft aangegeven dat het belang van maritieme nood-, spoed- en veiligheidsverkeer
niet ter discussie staat, en dat van Inmarsat vraagt om bereidheid om constructief
mee te werken aan een oplossing, geldt dat aan de andere kant ook niet voor de rijksoverheid?

Antwoord 10

Uiteraard vraagt een oplossing ook aan de kant van de rijksoverheid bereidheid om
constructief mee te werken. Bij brief van 16 augustus 20237 heb ik de Tweede Kamer geïnformeerd over de veelvuldige gesprekken die hebben plaatsgevonden
door mijn ministerie met de Griekse autoriteiten afgelopen jaar over dit onderwerp.
In vervolg hierop heeft de Griekse Minister van Digitale Zaken mij in oktober 2023
een brief gestuurd over de positie van Inmarsat in Griekenland. Deze brief was aanleiding
voor Inmarsat en mij om de onderhandelingen over de migratie te hervatten met overeenstemming
over migratie van de dienstverlening ten behoeve van het nood-, spoed- en veiligheidsverkeer
naar Griekenland als gevolg.

Vraag 11

Wat is de tijdplanning rondom Burum en Inmarsat?

Antwoord 11

Inmarsat heeft inmiddels haar dienstverlening ten behoeve van het nood-, spoed- en
veiligheidsverkeer in de 3,5 GHz-band verhuisd naar Griekenland.

Vraag 12

Kunt u de voorgaande vragen één voor één en dus afzonderlijk beantwoorden?

Antwoord 12

Ja.