Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Tielen over npo-radio1-uitzending van Argos van zaterdag 3 februari jl. en het bericht ‘Negens en tienen voor artsen die dat niet verdienen’

Antwoord van Minister Dijkstra (Medische Zorg) (ontvangen 28 maart 2024). Zie ook
Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2023–2024, nr. 1254.

Vraag 1

Bent u bekend met de radio-uitzending van Argos met de titel «Het raadsel van de Nederlandse
zorgkwaliteit»1 en het artikel in het FD «Negens en tienen voor artsen die dat niet verdienen»?2

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Bent u geschrokken van de in de uitzending genoemde enorme verschillen tussen zorgverleners
en de complicaties na prostaatoperaties? Deelt u de mening dat het onacceptabel is
dat er zorginstellingen zijn waar het complicatierisico 85% is, terwijl dat elders
15% is (en in bijvoorbeeld Duitsland zelfs minder dan 5%), zonder dat patiënten daarvan
op de hoogte kunnen zijn?

Antwoord 2

Ik vind het belangrijk dat patiënten inzicht hebben in uitkomsten van zorg. Dit helpt
patiënten in het kiezen van de best passende behandeling en zorgaanbieder. Het is
daarom schokkend dat verschillen in uitkomsten na prostaatoperaties zo groot zijn
en dat patiënten dat niet weten. Ondanks jaren van inspanning van partijen laten deze
bronnen een beeld zien dat wij op het gebied van transparantie voor de patiënt nog
te weinig zijn opgeschoten. Dat vind ik moeilijk uit te leggen.

Vraag 3

Onderschrijft u de noodzaak van de beschikbaarheid en transparantie van gegevens die
zorgvragers helpen om inzicht te krijgen in de kwaliteit van zorgverleners ten behoeve
van het kiezen van een passende zorgverlener en het vormen van realistische verwachtingen?
Zo ja, onderschrijft u de waarde van gedeelde patiëntenervaringen, zoals die worden
verzameld op Zorgkaart.nl?

Antwoord 3

Ik onderschrijf de noodzaak van de beschikbaarheid en transparantie van informatie
over kwaliteit en patiëntervaringen. Patiënten moeten keuzes kunnen maken op basis
van persoonlijke voorkeuren. Naast klinische en patiëntgerapporteerde informatie gaat
het ook om bijvoorbeeld bejegening. Het totaalplaatje is belangrijk om patiënten in
de positie te stellen om onderbouwde keuzes te kunnen maken (zie ook vraag3.

Vraag 4

Deelt u de mening dat naast patiëntervaringen ook andere kwaliteitsgegevens transparant
beschikbaar zouden moeten zijn, zoals de effectiviteit en duur van behandelingen,
het percentage complicaties, de overlevingscijfers, data over kwaliteit-van-leven-na-behandeling,
etc.? Zo ja, kunt u uitleggen hoe het komt dat ondanks de jarenlange vraag om dergelijke
kwaliteitsgegevens, het voor zorgvragers nog steeds niet mogelijk is om deze te kunnen
inzien?

Antwoord 4

Ik onderschrijf dat naast patiëntervaringen ook andere kwaliteitsgegevens transparant
beschikbaar moeten zijn voor patiënten. In het IZA zijn hier afspraken over gemaakt.

Het proces om tripartiet (patiënten, zorgverleners en zorgverzekeraars) tot afspraken
te komen over hoe en wanneer kwaliteit van zorg gemeten moet worden, kost tijd. Daarnaast
kan het ontbreken van een duiding van gegevens leiden tot verkeerde interpretaties
en komt er handwerk te pas bij het aanleveren van de data door missende automatische
koppelingen. Dit zorgt voor terughoudendheid tot transparantie bij zorgaanbieders
en zorgverleners.

Vraag 5

Wie is de eigenaar van data over de effectiviteit en duur van behandelingen, het percentage
complicaties, etc.? Wat is mogelijk en wat is nodig om deze gegevens gekoppeld aan
zorgorganisaties en behandelaars centraal te ontsluiten?

Antwoord 5

Er is niet één juridische eigenaar van de data over de effectiviteit en duur van behandelingen,
complicaties, etc. te noemen. Een belangrijke stap om gegevens gekoppeld aan zorgorganisaties
en behandelaars centraal te ontsluiten, is een wettelijke grondslag om deze gegevens
te mogen verwerken. Het Wetsvoorstel kwaliteitsregistraties zorg, dat dit wettelijk
regelt, is aangemeld voor behandeling in de Tweede Kamer.

Vraag 6

Welke stappen zijn, of worden op dit moment genomen om de informatiepositie van patiënten
te verbeteren en bent u bereid om de regie te nemen in overleg tussen de patiëntenfederatie,
de zorgverzekeraars, de wetenschappelijke verenigingen en de brancheverenigingen om
concrete afspraken te maken over het verzamelen van kwaliteitsgegevens en deze transparant
beschikbaar te maken? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 6

Er worden verschillende stappen gezet om de informatiepositie van patiënten te verbeteren.
In het programma Uitkomstgerichte zorg, dat onder de vlag van het IZA wordt uitgevoerd,
wordt gewerkt aan uitkomstinformatie voor de patiënt en er is ingestemd met een Uitvoeringsplan
kwaliteitstransparantie GGZ. Ook is de nationale Visie op het gezondheidsinformatiestelsel,
waarin we inzetten op het vergroten van de databeschikbaarheid, naar de Tweede Kamer
gestuurd.

Daarnaast is het Wetsvoorstel kwaliteitsregistraties nodig om stappen te zetten in
het beschikbaar en transparant maken van kwaliteitsgegevens (zie ook het antwoord
op vraag4. Deze ligt klaar voor behandeling in de Tweede Kamer.

Tot slot onderzoek ik samen met het Zorginstituut of haar kwaliteitstaken gemoderniseerd
kunnen worden, om bij te dragen aan het transparant maken van kwaliteitsgegevens.

Vraag 7

Bent u bereid om voor de zomer te komen met een concreet stappenplan centrale ontsluiting
van kwaliteitscijfers en nog dit kalenderjaar de eerste stappen te zetten? Zo nee,
wanneer dan wel?

Antwoord 7

Er wordt veel gedaan om transparantie te bevorderen, bijvoorbeeld in het programma
Uitkomstgerichte zorg. Dit heeft vooral impact op de (midden-)lange termijn. Ik onderzoek
komende periode met IZA partijen wat mogelijk is om patiënten op korte termijn van
meer informatie over kwaliteit van zorg te voorzien en spoor hen aan hier het optimale
in te doen. Ik zal uw Kamer hier rond de zomer over informeren.