Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Houwelingen over de KNMG-gedragscode voor artsen

Antwoord van Minister Dijkstra (Medische Zorg) (ontvangen 13 februari 2024).

Vraag 1

Is het correct dat op pagina 42 van de KNMG-gedragscode voor artsen, die de titel
heeft: «Als arts ben je je bewust van de relatie tussen gezondheid, klimaat en milieu.
Je zet je in voor een duurzame zorgsector en gezonde leefwereld», het volgende staat:
«Klimaat, milieu en gezondheid beïnvloeden elkaar. Klimaatverandering en milieuvervuiling
leveren gezondheidsproblemen op, zowel nu als in de toekomst» alsmede: «Bovendien
is de CO2-uitstoot van de zorgsector groot en is de afvalstroom van de zorgsector is vaak niet-circulair.
Al deze zaken leveren een gevaar op voor de leefomgeving, het milieu, het ecosysteem
en het klimaat. Daarom is het belangrijk dat de zorgsector zich inzet voor duurzaamheid»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Kan hieruit geconcludeerd worden dat een arts, die publiekelijk te kennen geeft dat
hij of zij van mening is dat bijvoorbeeld klimaat(verandering) geen relatie met gezondheid(sproblemen)
heeft of dat CO2-uitstoot niet schadelijk is voor de volksgezondheid, dus handelt in strijd met de
KNMG-gedragscode? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 2

Artsen genieten een hoog vertrouwen bij burgers met betrekking tot medische onderwerpen.
Zij dienen zich, net als andere beroepsvormen, te houden aan wetgeving, beroepsnormen
en -richtlijnen. Regels in de gedragscode zijn leidend voor het professioneel handelen.
Voor uitingen door artsen zowel binnen als buiten de spreekkamer is in de KNMG-gedragscode
een kader gegeven2. In algemene zin mogen artsen en andere zorgverleners geen verkeerde informatie geven
rondom ziekte en gezondheid. Niet aan hun patiënten en niet op sociale media. Echter,
artsen hebben ook vrijheid van meningsuiting. Er kunnen omstandigheden zijn waarin
een arts zich niet volledig aan een gedragsregel kan houden, als de ene gedragsregel
botst met een andere regel. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij dilemma’s rondom
het beroepsgeheim3. Uitgangspunt is dat door artsen verstrekte informatie juist, feitelijk, begrijpelijk
en makkelijk te controleren moet zijn.

Vraag 3

Zo ja, betekent dit dan ook dat de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) gaat optreden
tegen dergelijke artsen? Met andere woorden, kunnen artsen die in het openbaar kenbaar
maken dat ze van mening zijn dat er geen klimaatcrisis is of dat CO2-uitstoot niet schadelijk is voor de volksgezondheid, door de IGJ bijvoorbeeld worden
beboet of uit hun beroep gezet?

Antwoord 3

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (hierna: IGJ) onderneemt actie als een arts
uitspraken doet die een gevaar voor de volksgezondheid opleveren.

Welke actie of maatregel gepast is, hangt af van de omstandigheden van het geval.
Op de website van de IGJ is te lezen hoe zij interventies inzet en welke maatregelen
zij kan nemen4. Het is overigens niet aan de IGJ om een arts uit het beroep te zetten. Zij kan een
tuchtprocedure inzetten, echter het oordeel hierover is aan het tuchtcollege voor
de gezondheidszorg.