Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Dijk over het bericht dat de rechter huisartsen gelijk geeft in zaak over tarieven

Antwoord van Minister Dijkstra (Medische Zorg) (ontvangen 5 februari 2024). Zie ook
Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2023–2024, nr. 762.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat de rechter huisartsen gelijk geeft in zaak over
tarieven?1

Antwoord 1

Het is een wettelijke taak van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) om prestaties en
tarieven vast te stellen voor de zorg. Deze tarieven moeten gemiddeld kostendekkend
zijn. Voor onder andere de huisartsenzorg voeren zij daartoe periodiek een kostprijsonderzoek
uit. De NZa baseert de tarieven onder andere op informatie over de kosten, productie
en omzet, die gedurende een kostprijsonderzoek wordt uitgevraagd bij een representatieve
steekproef van zorgaanbieders. In de tussenliggende perioden worden tarieven jaarlijks
geïndexeerd, om zo een goede aansluiting te houden bij recente prijs- en loonstijgingen.

«De Bevlogen Huisartsen», Landelijke huisartsenvereniging (LHV) en de Vereniging Praktijkhoudende
Huisartsen (VPH) hebben beroep aangetekend bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven
(CBb), tegen de door de NZa vastgestelde tarieven voor 2023 en 2024. Zij vonden dat
deze tarieven de huisartsen onvoldoende compenseren voor de recente ontwikkelingen,
met name in de sterk gestegen kosten voor personeel en huisvesting. De rechter heeft
geoordeeld dat de NZa bij het vaststellen van de tarieven voor 2023 en 2024 had moeten
onderzoeken of deze nog kostendekkend zijn. Dat had de NZa een paar jaar uitgesteld,
voornamelijk omdat de gegevens van zorgaanbieders uit de «coronajaren» 2020 en 2021
niet representatief waren voor een kostprijsonderzoek. De NZa zal de tarieven voor
2023 en 2024 opnieuw moeten vaststellen en ik vertrouw erop dat de NZa dit ten uitvoering
zal brengen.

Vraag 2

Op welke termijn komt er voor de huisartsen duidelijkheid over de tarieven voor 2023
en 2024?

Antwoord 2

Binnenkort worden de resultaten van het nu lopende kostprijsonderzoek verwacht, voor
de herijking van de tarieven per 1 januari 2025. In het onderzoek worden de gegevens
van zorgaanbieders uit 2022 gebruikt. Deze kunnen worden gebruikt om te toetsen of
de tarieven voor 2023 en 2024 gemiddeld kostendekkend waren. Ik vertrouw erop dat
de NZa voor de zomer van 2024 duidelijkheid kan geven over de tarieven van 2023 en
2024.

Vraag 3

Op welke termijn worden de tarieven daadwerkelijk verhoogd voor de huisartsen?

Antwoord 3

De tarieven in de huisartsenzorg worden per 1 januari 2025 herijkt. Deze nieuwe tarieven
worden gebaseerd op de resultaten van het nu lopende kostprijsonderzoek, dat de NZa
binnenkort verwacht af te ronden. Het is daarom nu nog niet zeker of de tarieven daadwerkelijk
zullen worden verhoogd.

Omdat de uitkomst van het kostprijsonderzoek ook wordt gebruikt om te toetsen of de
tarieven van 2023 en 2024 gemiddeld kostendekkend waren, geldt voor deze twee jaren
dezelfde redenering. Voor de duidelijkheid: De rechter heeft niet geoordeeld dat de
tarieven niet kostendekkend zijn, maar dat de NZa had moeten onderzoeken of de tarieven
nog kostendekkend zijn. Zie ook het antwoord op vraag 2.

Vraag 4

Waarom moesten de huisartsen een rechtszaak aanspannen om een onderzoek naar kostendekkende
tarieven af te dwingen? Was het gezien de enorme druk op de huisartsenzorg niet logisch
geweest als de Nederlande Zorgautoriteit (NZa) de huisartsen hierin vrijwillig tegemoet
was gekomen?

Antwoord 4

Het voorgaande kostprijsonderzoek in de huisartsenzorg werd uitgevoerd in 2016/2017,
over uitgevraagde gegevens van zorgaanbieders uit 2015, wat vervolgens heeft geleid
tot herijkte tarieven per 1 januari 2018. Gedurende de «coronajaren» 2020 en 2021
was de benodigde informatie over de kosten, productie en omzet van zorgaanbieders
zo sterk vertekend dat deze niet representatief waren voor een nieuw kostprijsonderzoek.
De gegevens uit 2019 zouden een te verouderd beeld geven. De NZa heeft aangegeven
dat een representatief kostprijsonderzoek dus niet eerder kon worden uitgevoerd. Dit
hebben zij vastgesteld in samenspraak met betrokken partijen waaronder de LHV en VPH.
De NZa heeft daarom besloten om het kostprijsonderzoek uit te stellen en deze uit
te voeren over de gegevens van 2022. De tarieven zijn overigens in de afgelopen jaren
wel geïndexeerd, om zo aansluiting te houden bij recente prijs- en loonstijgingen.