Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Pool over het nieuws dat Nederlandse koopvaardijschepen worden bedreigd op de Rode Zee

Antwoord van Minister Ollongren (Defensie), mede namens de Minister van Buitenlandse
Zaken (ontvangen 30 januari 2024).

Vraag 1

Bent u bekend met het nieuws dat Nederlandse koopvaardijschepen momenteel de Rode
Zee mijden, waar Houthi-rebellen uit Jemen de laatste dagen schijnbaar willekeurige
schepen beschieten met raketten en drones?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Kunt u aangeven in welke gevallen deze dreiging Nederlandse koopvaardijschepen betrof
en of er concrete aanvallen op Nederlandse koopvaardijschepen zijn uitgevoerd?

Antwoord 2

Er zijn geen specifieke dreigingen geweest tegen Nederlands gevlagde schepen en deze
zijn tot op heden niet specifiek aangevallen. De dreiging richting Westerse schepen,
vooralsnog met name die van de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk, is echter
wel toegenomen. Het kabinet volgt de situatie rondom de Rode Zee nauwlettend. Voorts
wordt nauw contact met de Nederlandse rederijen onderhouden.

Vraag 3, 4 en 5

Kunt u een reactie geven op het verzoek van de Koninklijke Vereniging van Nederlandse
Reders (KVNR), die samen met zijn internationale branchegenoten pleit voor militaire
escortes op de Rode Zee?

Deelt u de mening dat dit verzoek serieus overwogen dient te worden? Zo nee, waarom
niet?

Zo ja, welke stappen heeft u genomen of bent u bereid te nemen om Nederlandse koopvaardijschepen
van militaire escortes op de Rode Zee te voorzien?

Antwoord 3, 4 en 5

Het bevorderen van maritieme veiligheid en het ongehinderd transport van goederen
over zee is nadrukkelijk in het Nederlandse economisch en veiligheidsbelang. Zoals
gemeld in het schriftelijk overleg over de geannoteerde agenda voor de Raad Buitenlandse
Zaken van 11 december 2023 (Kamerstuk 21 501-02, nr. 2790), blijft het kabinet zich inzetten voor maritieme veiligheid in deze regio. Recente
ontwikkelingen in de Rode Zee tonen onverminderd de kwetsbaarheid van maritieme veiligheid
en transport en de relevantie van internationale militaire maritieme presentie aan.

Nederland draagt daarom sinds 2020 bij aan het Europees geleide ad-hoc coalitieverband
European Maritime Awareness in the Strait of Hormuz (EMASoH), sinds 2009 aan de missie EU Naval Forces (EUNAVFOR) Operatie Atalanta en sinds eind 2023 aan de door de Verenigde Staten geleide
operatie Prosperity Guardian. Aanvullend onderzoekt het kabinet de wenselijkheid en mogelijkheid om een aanvullende
bijdrage te leveren aan het waarborgen van de maritieme veiligheid in de Golfregio
(Kamerstuk 2023D51582, d.d. 22 december 2023). Hiervoor kijkt het kabinet naar de verschillende initiatieven
in de regio, waaronder ook de mogelijke nieuwe EU-missie in de Rode Zee.

Het kabinet staat in nauw contact met de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reders
(KVNR), zo bracht de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking
op 12 januari een bezoek aan de KVNR om te spreken over de effecten van de aanvallen
in de Rode Zee op Nederlandse rederijen.

Tot slot is uw Kamer op 12 januari jl. geïnformeerd over het gewapend opgetreden door
de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk tegen de militaire infrastructuur van
de Houthi’s, met als overkoepelend doel de-escalatie en het herstel van het recht
van vrije doorvaart in de Rode Zee. Nederland heeft naast politieke steun, op verzoek
van de VS, ook niet-operationele militaire steun aan deze operatie gegeven door middel
van de inzet van één stafofficier (Kamerstuk BZDOC-930207437-22). Op 19 januari jl.
bent u geïnformeerd dat het kabinet voornemens is de huidige steun te continueren.
Het kabinet zal daarbij voortdurend monitoren of de operatie blijft passen binnen
de bestaande rechtsbasis en voorwaarden. Zodra het kabinet vaststelt dat er niet langer
hieraan wordt voldaan, wordt de Kamer hierover nader geïnformeerd (Kamerstuk 2024Z00714).