Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Sjoerdsma en Paternotte over het onderzoek naar het overlijden van een Nederlandse staatsburger in Gaza

Antwoord van Minister Bruins Slot (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 21 december 2023).

Vraag 1

Hoeveel weken is het inmiddels geleden dat premier Rutte de Israëlische regering vroeg
om opheldering over de dood van de 33-jarige Nederlandse Islam al-Ashqar uit Doorn
in Gaza door Israëlisch militair optreden?

Antwoord 1

Op 22 oktober jl. bereikte ons het verdrietige nieuws dat de Nederlandse Islam al-Ashqar
in Gaza om het leven was gekomen in Gaza. Vanaf dat moment hebben wij het overlijden
van Islam al-Ashqar herhaaldelijk opgebracht bij de Israëlische autoriteiten. Bijvoorbeeld
tijdens het bezoek van demissionair Minister-President Rutte aan Israël en de Palestijnse
Gebieden op 23 oktober, inmiddels zeven weken geleden. Diezelfde dag vroeg ook ik
opheldering aan mijn Israëlische counterpart. In mijn contact met de Israëlische Minister
van Buitenlandse Zaken, Eli Cohen, op 12 december jl. heb ik gevraagd of er al meer
duidelijkheid is.

Vraag 2

Hebt u inmiddels uitleg ontvangen van de Israëlische regering? Zo nee, waarom niet
en hoe kwalificeert u het uitblijven van die uitleg?

Antwoord 2

De Israëlische autoriteiten hebben toegezegd alle beschikbare inlichtingen die in
relatie staan tot deze verdrietige gebeurtenis aan ons te overhandigen. Op dit moment
zijn deze nog niet ontvangen. Ik begrijp en deel uw behoefte aan meer duidelijkheid
in deze zaak. Het kabinet blijft hierop aandringen bij Israël.

Vraag 3

Hoe vaak, wanneer en op welk niveau hebt u inmiddels bij de Israëlische regering aangedrongen
op uitleg?

Antwoord 3

Ik kan u verzekeren dat het overlijden van Islam al-Ashqar veelvuldig en tot het hoogste
niveau is opgebracht bij de Israëlische autoriteiten, zowel op politiek als (hoog)ambtelijk
en diplomatiek niveau. Het kabinet zal dit blijven doen totdat er meer duidelijkheid
is.

Vraag 4

Klopt het dat de Israëlische krijgsmacht bij bombardementen die het uitvoert vooraf
een (schriftelijke) inschatting maakt van doelwitkeuze en te verwachten nevenschade
en dat na inzet een (schriftelijke) vorm van een battle damage assessment wordt opsteld?
Zo ja, waarom is de Israëlische regering dan niet in staat de door de premier gevraagde
opheldering te geven?

Antwoord 4

Voor zover bekend is de besluitvorming over de doelwitkeuze tijdens militaire operaties
door de Israëlische krijgsmacht onderhevig aan interne juridische toetsing, gebaseerd
op de informatie die beschikbaar is onder de omstandigheden van dat moment. Daarnaast
stelt Israël na afloop van militaire operaties naar verluidt «battle damage assessments»
op. Deze stukken zijn echter vertrouwelijk en worden niet met andere landen gedeeld.
Zoals aangegeven blijft het kabinet bij de Israëlische regering aandringen op opheldering
over de dood van Islam al-Ashqar.

Vraag 5

Is er meer duidelijkheid over het aantal Nederlanders (en Nederlandse ingezetenen)
die zich nog in Gaza bevinden?

Antwoord 5

De afgelopen tijd hebben meerdere Nederlanders de Gazastrook kunnen verlaten. Buitenlandse
Zaken heeft samen met collega’s van het Ministerie van Defensie de doorreis naar Nederland
verzorgd. Buitenlandse Zaken onderhoudt op het moment van schrijven actief contact
met 11 personen in Gaza met de Nederlandse nationaliteit en hun kerngezinsleden, en
verblijfsvergunninghouders. Aangezien de situatie elk moment kan veranderen, zijn
deze cijfers op moment van publicatie mogelijk achterhaald.

Vraag 6

Deelt u de mening dat het een schandaal is dat deze Nederlanders (en Nederlandse ingezetenen)
Gaza nog niet hebben kunnen verlaten?

Antwoord 6

Het kabinet zet samen met andere EU-lidstaten en landen in de regio alles op alles
om alle buitenlanders zo snel mogelijk veilig uit de Gazastrook te krijgen. De mogelijkheden
voor het veilig verlaten van de Gazastrook zijn echter sterk afhankelijk van hoe de
veiligheidssituatie zich ter plaatse ontwikkelt.

Vraag 7

Kan het kabinet in detail uiteenzetten welke stappen het heeft ondernomen om deze
Nederlanders (en Nederlandse ingezetenen) uit Gaza te krijgen en van wie of welke
partijen het tegenwerking ondervindt?

Antwoord 7

Buitenlandse Zaken onderhoudt actief contact met Nederlanders in Gaza die zich hebben
aangemeld via de BZ Informatieservice. Op basis van de door Nederland gedeelde informatie
worden door autoriteiten van Egypte en Israël lijsten opgesteld, die uiteindelijk
op Facebook worden gepubliceerd, zodat personen die zich in de Gazastrook bevinden
weten dat zij kunnen uitreizen. Soms worden personen niet op deze lijsten geplaatst.
Het Ministerie van Buitenlandse Zaken en de Nederlandse ambassades en vertegenwoordigingen
in de regio onderhouden actief contact met partners in de regio en zetten zich er
via alle beschikbare diplomatieke kanalen, ook in EU-verband, voor in dat alle overige
bij ons bekende Nederlanders, en hun kerngezinsleden, en verblijfsvergunninghouders
zo snel mogelijk de Gazastrook kunnen verlaten. Gelet op de zeer uitzonderlijke en
schrijnende situatie in Gaza heeft het kabinet deze week besloten deze ondersteuning
ook te bieden aan personen in Gaza met een via de geëigende procedure van de IND verkregen
positief besluit voor gezinshereniging. Bij de opvang na de grenspassage werkt Nederland
nauw samen met EU-partners, in het bijzonder België.

Vraag 8

Kunt u deze vragen zo spoedig mogelijk beantwoorden, bij voorkeur voor het debat over
de Europese top op 12 december aanstaande?

Antwoord 8

Ik heb mijn best gedaan de vragen zo spoedig mogelijk te beantwoorden.