Schriftelijke vragen : Het oprichten van een brievenbusfirma in Nederland door het grootste vleesbedrijf ter wereld

Vraag 1

Bent u bekend met berichten in internationale media dat JBS SA, het grootste vleesbedrijf
ter wereld, geld wil ophalen met een beursgang in de VS om verder te kunnen groeien?1

Vraag 2

In hoeverre bent u bekend met de omvang van uitstoot van broeikasgassen door JBS SA,
geschat op 288 miljoen ton CO2eq, meer dan de uitstoot van heel Spanje2 en met dat het bedrijf al meerdere keren op de vingers is getikt voor onterechte
claims dat ze in 2040 CO2-neutraal zouden kunnen zijn3? Zo ja, wat vindt u van het faciliteren van groei van een bedrijf met een dusdanig
grote uitstoot? Zo nee, wat is uw reactie op deze feiten?

Vraag 3

In hoeverre bent u bekend met de betrokkenheid van JBS SA bij grootschalige ontbossing
in de Amazone – uit onderzoek van de Braziliaanse overheid blijkt dat JBS bewezen
tienduizenden tot honderdduizenden stuks vee heeft gekocht van boerderijen die handelen
in strijd met regelgeving omtrent het voorkomen van illegale ontbossing4? Zo ja, wat vindt u van een bedrijf wat op deze schaal doelbewust de wet overtreedt?
Zo nee, wat is uw reactie op deze feiten?

Vraag 4

In hoeverre bent u bekend met de betrokkenheid van JBS SA bij het veroorzaken van
ernstig dierenleed, waar dieren die naar het slachthuis worden gereden vele uren in
extreme hitte zitten opgesloten in vrachtwagens5 en waar vastgelegd is hoe arbeiders onder meer dieren in het gezicht schopten en
sloegen, biggetjes zeer gewelddadig werden gedood, en testikels werden uitgerukt6? Zo ja, wat vindt u van een bedrijf wat op deze schaal doelbewust de wet overtreedt?
Zo nee, wat is uw reactie op deze feiten?

Vraag 5

In hoeverre bent u bekend met de betrokkenheid van JBS SA bij corruptie – bijvoorbeeld
in 2020 gaf de moedermaatschappij van JBS in de Verenigde Staten toe in 2017 ongeveer
150 miljoen dollar aan steekpenningen te hebben betaald aan Braziliaanse politici
om goedkope overheidsfinanciering veilig te stellen7? Zo ja, wat vindt u van een bedrijf wat op deze schaal doelbewust de wet overtreedt?
Zo nee, wat is uw reactie op deze feiten?

Vraag 6

In hoeverre bent u bekend met de betrokkenheid van JBS SA bij kinderarbeid waarbij
JBS in de Verenigde Staten tenminste 27 kinderen tussen 13 en 17 jaar aan het werk
waren in vleesverwerkingsfabrieken en daar werkten met gevaarlijke chemicaliën en
vleesverwerkingsapparatuur schoonmaakten, waarbij dit gezien werd als systemisch probleem
en dus geen incidentele misstap8? Zo ja, wat vindt u van een bedrijf wat op deze schaal doelbewust de wet overtreedt?
Zo nee, wat is uw reactie op deze feiten?

Vraag 7

In hoeverre bent u bekend met beschuldiging van betrokkenheid van JBS SA bij schendingen
van mensenrechten waarbij werknemers op boerderijen die aan JBS leveren naar verluid
acht dollar per dag kregen en waren gehuisvest in hutten zonder toiletten of stromend
water, waarbij condities deden denken aan slavernij9? Zo ja, wat vindt u van een bedrijf wat op deze schaal doelbewust de wet overtreedt?
Zo nee, wat is uw reactie op deze aantijgingen?

Vraag 8

In hoeverre bent u bekend met beschuldiging van betrokkenheid van JBS SA bij belastingontwijking
– ingeschat werd dat het Verenigd Koninkrijk meer dan 160 miljoen pond heeft misgelopen
door agressieve vormen van belastingontwijking10? Zo ja, wat vindt u van een bedrijf wat op deze schaal doelbewust de wet overtreedt?
Zo nee, wat is uw reactie op deze aantijgingen?

Vraag 9

In hoeverre bent u bekend met beschuldiging van betrokkenheid van JBS SA bij dood
door schuld – families van meerdere werknemers van slachterijen van JBS in de Verenigde
Staten zijn omgekomen door COVID-19 hebben rechtszaken aangespannen voor dood door
schuld omdat JBS de veiligheid van werknemers doelbewust heeft genegeerd door de slachterij
open te houden tijdens de pandemie11? Zo ja, wat vindt u van een bedrijf wat op deze schaal doelbewust de wet overtreedt?
Zo nee, wat is uw reactie op deze aantijgingen?

Vraag 10

Bent u bekend met het feit dat dit controversiële bedrijf als onderdeel van deze beursgang
een nieuwe houdstermaatschappij (ultimate holding) in Nederland wil vestigen?12

Vraag 11

Is er contact geweest tussen de overheid en JBS over de vestiging van deze houdstermaatschappij
in Nederland? Zo ja, hoe en waarover?

Vraag 12

Op welke manier is de Nederlandse overheid actief betrokken bij grote multinationale
bedrijven die hier brievenbusfirma’s willen vestigen?

Vraag 13

In hoeverre is voor deze steun over het algemeen voorwaardelijk dat deze bedrijven
een effectief en realistisch beleid hebben voor het terugdringen van broeikasgassenuitstoot
op korte termijn en niet betrokken zijn bij ontbossing, dierenleed, corruptie, kinderarbeid,
mensenrechtenschendingen, belastingontwijking, dood door schuld?

Vraag 14

Kunt u uitsluiten dat JBS de Nederlandse holding zal gebruiken om hun activiteiten
met hele hoge CO2-uitstoot, die flink bijdragen aan ontbossing en andere illegale activiteiten, verder
uit te breiden?

Vraag 15

Bent u ervan op de hoogte dat de Rabobank in de top drie wereldwijd een belangrijke
financier is van JBS13? Wat is uw mening over deze steun, ook met het oog op de aangenomen motie-Van Raan
(Kamerstuk 35 300, nr. 58) waardoor toezichthouders aangemoedigd zouden worden de financiële stabiliteitsrisico’s
van stranded assets te identificeren en aan te pakken, en de Kamer hierover terug
te koppelen?

Vraag 16

Welke mogelijkheden heeft de overheid met de huidige wettelijke instrumenten om vestiging
van dergelijke brievenbusfirma’s te voorkomen die de onlangs gewijzigde OESO-richtlijnen
voor multinationale ondernemingen en de VN-richtlijnen voor maatschappelijk verantwoord
ondernemen schenden? Als voorkomen niet mogelijk is, hoe kan dit sterk worden ontmoedigd?

Vraag 17

Het JBS-management wenst een Nederlandse moederhoudstermaatschappij voor het bedrijf
om het hele bedrijf op papier te herstructureren en verder expliciet alles verder
bij het oude te laten14?; hoe verhoudt het vestigen van een dergelijke brievenbusmaatschappij zich tot het
Nederlandse beleid om dit soort constructies te ontmoedigen?

Vraag 18

Bent u bekend met de motivatie van dit vleesbedrijf om alle financiële stromen voortaan
door een Nederlandse nv te laten lopen, zonder dat er verder iets verandert aan hun
bedrijfsvoering? Zo ja, welke is dat en wat is uw mening hierover? Zo nee, deelt u
de mening dat het relevant is om te achterhalen waarom JBS hiervoor zou willen kiezen?