Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Minhas en Bevers over het bericht ‘Weer problemen met leerlingenvervoer in Schiedam: bussen komen soms wel twee uur te laat’

Antwoord van Minister Paul (Primair en Voortgezet Onderwijs) (ontvangen 16 oktober
2023).

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Weer problemen met leerlingenvervoer in Schiedam:
bussen komen soms wel twee uur te laat»?1

Antwoord 1

Ja, ik heb kennisgenomen van het bericht over het leerlingenvervoer in Schiedam. Naar
aanleiding van dit bericht zijn hierover ook in de gemeente Schiedam Raadsvragen aan
de Gemeenteraad gesteld. Ik vind de situatie zorgelijk. De verantwoordelijkheid voor
de uitvoering van het leerlingenvervoer ligt echter bij gemeenten. De knelpunten moeten
daarom vooral op lokaal niveau worden opgelost. Het is van belang dat de VNG daarbij
gemeenten ondersteunt. Daartoe zijn vorig jaar, na overleg met mijn ambtsvoorganger
een aantal afspraken gemaakt. Om voldoende voortgang op deze afspraken te houden en
hen aan te spreken op de gemaakte afspraken, heb ik in september een brief aan de
VNG gestuurd. Binnenkort ga ik hierover met de VNG in gesprek.

Zelf werk ik aan een aantal maatregelen gericht op informatievoorziening richting
gemeenten en samen met VWS aan een landelijke aanpak doelgroepenvervoer.

Vraag 2

Wat is uw reactie op het feit dat het leerlingenvervoer in Schiedam niet op tijd komt
en de bussen die kwetsbare leerlingen naar school brengen dagelijks een tot twee uur
te laat komen?

Antwoord 2

Zoals ook aangegeven in reactie op eerdere soortelijke berichten uit andere gemeenten
vind ik dit een zeer onwenselijke situatie voor deze leerlingen en hun ouders. Het
is belangrijk dat leerlingen op tijd naar school kunnen met een zo kort mogelijke
reistijd, zodat ze niet overprikkeld en te laat op school komen. Dit vervoer is heel
belangrijk voor hen. Ook is het niet goed als ze hierdoor onderwijstijd missen.

Ik roep de gemeente Schiedam dan ook op hier snel wat aan te doen en er voor te zorgen
dat de uitvoering van het leerlingenvervoer op orde is. Zij kunnen daar noodoplossingen
voor inzetten als dat nodig is, zoals ook in het debat met uw Kamer in oktober 2022
door mijn ambtsvoorganger is aangegeven.

Vraag 3

Heeft u in beeld om hoeveel kwetsbare leerlingen het hier gaat?

Antwoord 3

Ik heb hiervoor navraag gedaan bij de gemeente Schiedam. De gemeente geeft aan alleen
zicht te hebben op het aantal leerlingen dat sinds dit schooljaar gebruik maakt van
het leerlingenvervoer (193).

Vraag 4

Klopt het dat deze groep kwetsbare leerlingen te maken krijgt met regelmatig wisselende
chauffeurs, in ogenschouw nemend dat verandering zeer slecht voor deze groep is? Zo
ja, kunt u toelichten waarom?

Antwoord 4

De gemeente Schiedam beaamt dat het voorkomt dat leerlingen te maken krijgen met wisselende
chauffeurs als gevolg van ziekte of personeelstekorten. Dit is ook wat hen betreft
onwenselijk. Dit geldt niet voor alle leerlingen die gebruik maken van het leerlingenvervoer.
De vervoerder is zich bewust van haar verplichtingen. Om die na te komen werft Noot
extra chauffeurs via onderaannemers en uitzendbureaus.

Vraag 5

Klopt het dat kwetsbare leerlingen in Schiedam kostbare lestijd en belangrijke afspraken
voor hun stage missen door het structureel te laat komen van het busvervoer? Zo ja,
kunt u toelichten waarom?

Antwoord 5

De gemeente Schiedam geeft aan dat de klachten van ouders over het leerlingenvoer
onder andere gaan over leerlingen die te laat worden opgehaald en te laat op school
komen. De gemeente vindt dit onwenselijk. Zie verder de beantwoording bij vraag 4.

Vraag 6

Heeft u in beeld hoeveel scholen en instellingen in Nederland hier momenteel mee te
maken hebben?

Antwoord 6

Met uw Kamer is in het najaar van 2022 afgesproken dat een onderzoek zou worden uitgevoerd
naar de ervaringen van ouders met leerlingenvervoer. Dit onderzoek is afgerond en
aan u toegezonden.

Uit dit onderzoek blijkt dat één op de vijf kinderen volgens de ouders regelmatig
tot vrijwel altijd te maken heeft met een chauffeur die niet op de afgesproken tijd
aan huis of bij de ophaalplaats komt voor het ophalen. Eén op de acht kinderen komt
volgens de ouders regelmatig tot altijd te laat op school door vertraging met het
busje of de taxi. Dit zijn zorgwekkende signalen die ik bespreek met de VNG.

Vraag 7

Deelt u de mening dat het onacceptabel is dat kwetsbare leerlingen door een structureel
afwijkende dienstregeling van het busvervoer in hun ontwikkeling worden geremd? Zo
ja, hoe gaat u waarborgen dat deze kwetsbare leerlingen niet nog meer op achterstand
worden gezet?

Antwoord 7

Het is van belang dat leerlingen zonder stress en op tijd naar school worden vervoerd
om onderwijs te kunnen volgen.

Ik vind het schrijnend als kwetsbare leerlingen door een structureel afwijkende dienstregeling
van het busvervoer in hun ontwikkeling zouden worden geremd. De verantwoordelijkheid
voor de uitvoering van het leerlingenvervoer ligt bij de gemeente.

Op 17 november 2022 heeft mijn ambtsvoorganger daarom een brief aan alle gemeenten
gestuurd met een oproep om noodoplossingen in te zetten om op korte termijn het leerlingenvervoer
te verbeteren (zie verder het antwoord op vraag2. Omdat dit nog niet in alle gemeenten tot verbetering heeft geleid heb ik 17 september
een brief aan de VNG gestuurd om de VNG met klem te verzoeken om gemeenten aan te
spreken op hun verantwoordelijkheid voor het leerlingenvervoer.

Vraag 8

Kunt u reflecteren op de aanhoudende klachten over Noot, verantwoordelijk voor het
leerlingenvervoer, en het tekort aan chauffeurs binnen het vervoersbedrijf?

Antwoord 8

In de hele vervoersbranche is een tekort aan chauffeurs. De gemeente Schiedam geeft
aan dat het ziekteverzuim bij Noot daarnaast hoger is dan dat zij gewend zijn. Er
zijn afspraken met Noot gemaakt om de situatie op korte termijn te verbeteren en de
afspraken volgens het contract na te komen.

Vraag 9

Hoe rijmt u de problemen met het leerlingenvervoer in Schiedam met uw ambitie voor
snel, gemakkelijk en betrouwbaar openbaar vervoer voor iedereen in Nederland?

Antwoord 9

In Schiedam gaat het om knelpunten in het aangepaste vervoer en niet om knelpunten
in het openbaar vervoer. Uiteraard vind ik dat onderwijsvoorzieningen bereikbaar moeten
zijn voor leerlingen die met het openbaar vervoer reizen. Daarom is mijn ministerie
ook betrokken bij het traject «bereikbaarheid voor iedereen» en de mobiliteitsvisie
2050 van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.

Vraag 10

Kunt u toelichten welke alternatieve vervoersmiddelen ingezet kunnen worden om deze
kwetsbare leerlingen te helpen?

Antwoord 10

November vorig jaar heeft mijn voorganger in een brief aan gemeenten gevraagd om de
knelpunten in het leerlingenvervoer met urgentie aan te pakken. En om daarbij alles
op alles te zetten en te zorgen dat leerlingen op tijd worden gehaald en gebracht.
Als dat niet lukt kunnen gemeenten noodoplossingen in zetten.

Voorbeelden van deze noodoplossingen zijn: het inzetten van particuliere taxibedrijven
en straattaxi's, het inzetten van touringcarbussen en belbussen (al dan niet met begeleiding),
het volgtijdelijk inzetten van het leerlingenvervoer en andere vormen van het doelgroepenvervoer
(zoals wmo-vervoer), zodat er meer chauffeurs tijdens de schoolspitsuren beschikbaar
zijn, het verstrekken van een kilometervergoeding als ouders hun kind zelfhalen en
brengen, het inzetten van contractvervoerders van zorgverzekeraars (zoals het revalidatievervoer)
en het overleggen met ouders en scholen of de leerling toe is aan het opbouwen van
zelfstandig reizen. Ik roep gemeenten op om deze oplossingen in te zetten als dat
nodig is.

Vraag 11

In hoeverre kan er zo spoedig mogelijk alternatief vervoer worden aangeboden aan deze
kwetsbare leerlingen, zodat deze leerlingen op tijd worden opgehaald?

Antwoord 11

Dit is aan de gemeente Schiedam, zie ook het antwoord op vraag 10.