Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Mutluer en Piri over de detentie van een Nederlander in Spanje

Antwoord van Minister Yeşilgöz-Zegerius (Justitie en Veiligheid) en van Minister Bruins
Slot (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 10 oktober 2023). Zie ook Aanhangsel Handelingen,
vergaderjaar 2023–2024, nr. 151.

Vraag 1

Kent u het bericht «Nederland vraagt actie van Spanje na schimmige arrestatie toerist:
«Een uitzichtloze positie»»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2, 3 en 4

Wat heeft u tot nu toe gedaan om opheldering over deze arrestatie te krijgen? En wat
gaat u daarvoor nog doen?

Staat deze man bij een van de Nederlandse diensten bekend als verdacht van, of gelieerd
aan terrorisme of andere misdrijven?

Is het u bekend op grond van welke informatie deze man in Spanje vastzit? Zo ja, is
dat informatie die vanuit Nederland is verstrekt? Zo nee, kunt u dan bij de Spaanse
autoriteiten navragen wat de achtergrond van deze arrestatie is?

Antwoord 2, 3 en 4

De zaak van betrokkene is op dit moment onder de rechter. Bovendien zijn wij gebonden
aan onder andere de AVG rondom individuele casuïstiek. Wij moeten daarom – zoals gebruikelijk
– terughoudend zijn in mijn beantwoording over de concrete casus.

In algemene zin heeft Nederland geen toegang tot de Spaanse informatie die ten grondslag
ligt aan de Spaanse beslissingen en kunnen we ons niet mengen in de Spaanse rechtsgang.
Wij kunnen u wel mededelen dat het Openbaar Ministerie het Ministerie van Justitie
en Veiligheid heeft geïnformeerd dat betrokkene, zoals reeds bekend, niet wordt of
werd verdacht van enig strafbaar feit gepleegd in Nederland en niet strafrechtelijk
gesignaleerd staat of heeft gestaan. Het Openbaar Ministerie heeft deze informatie
eerder al gedeeld met de advocaat van betrokkene. Betrokkene is ook niet gesignaleerd
door andere Nederlandse overheidsinstanties. Voorts heeft de Nederlandse Politie van
de Spaanse autoriteiten vernomen dat betrokkene niet is aangehouden op grond van informatie
van de Nederlandse politie.

Vraag 5

Deelt u de mening van de burgemeesters van Tilburg en Arnhem dat de genoemde inwoner
van Tilburg zich in een uitzichtloze situatie bevindt? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom
niet?

Antwoord 5

Inmiddels is betrokkene uitgezet en teruggekeerd in Nederland. Neemt niet weg dat
wij ons voor kunnen stellen dat de ontstane situatie voor betrokkene een enorme impact
heeft op het leven van betrokkene en zijn naasten.

Vraag 6

Is het u bekend dat deze man inmiddels in hongerstaking is gegaan? Zo ja, deelt u
dan de mening dat dit reden te meer is om snel in actie te komen en helderheid in
deze zaak te krijgen? Zo ja, hoe gaat u daarvoor zorgen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 6

Het is ons bekend dat betrokkene in hongerstaking is geweest. Wij betreuren dit ten
zeerste. Inmiddels is betrokkene uitgezet en teruggekeerd in Nederland. Aangezien
de zaak van betrokkene op dit moment onder de Nederlandse rechter is moeten wij –
zoals gebruikelijk – terughoudend zijn in de beantwoording over de concrete casus.

Vraag 7

Krijgt deze man ondersteuning vanuit de Nederlandse vertegenwoordiging in Spanje?
Zo ja, waaruit bestaat die ondersteuning? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 7

Het Ministerie van Buitenlandse Zaken informeert Nederlandse gedetineerden over de
mogelijkheid van begeleiding in het kader van consulaire bijstand. Het staat elke
Nederlandse gedetineerde vrij om gebruik te maken of af te zien van consulaire bijstand.
In dit geval verleende Buitenlandse Zaken consulaire bijstand aan betrokkene.

Het Ministerie van Buitenlandse Zaken levert geen juridische bijstand en kan zich
niet mengen in de rechtsgang van een ander land. Zij kan gedetineerden alleen wijzen
op de mogelijkheden voor lokale juridische hulp door een lijst te geven van namen
van lokale advocaten.

Ook in dit geval heeft de ambassade betrokkene en familie gewezen op de mogelijkheid
om een Nederlandse advocaat in Spanje in te schakelen. Daarnaast is betrokkene door
twee medewerkers van de Nederlandse ambassade in Madrid en de Honorair Consul in Valencia
bezocht. En is er regelmatig contact geweest met betrokkene, diens familie en advocaten.

Vraag 8

Bent u bereid om contact op te nemen met uw Spaanse ambtsgenoot om opheldering over
deze zaak te krijgen? Zo ja, gaat u dat dan ook op korte termijn doen? Zo nee, waarom
niet?

Antwoord 8

De Nederlandse Politie en het Openbaar Ministerie hebben zich ertoe ingespannen om
de situatie opgehelderd te krijgen. Zo is er informatie gedeeld met de advocaat van
de betrokkene en heeft de Nederlandse politie meermaals contact opgenomen met de Spaanse
politie om erop te wijzen dat betrokkene in Nederland niet wordt verdacht van enig
strafbaar feit en niet gesignaleerd staat of heeft gestaan. In het kader van de consulaire
bijstand aan betrokkene heeft de Nederlandse ambassade in Madrid meermaals contact
gehad met de Spaanse autoriteiten. Er is regelmatig contact geweest met betrokkene,
diens familie en advocaten zoals beschreven in antwoord op vraag 7. Het Ministerie
van Justitie en Veiligheid en Buitenlandse Zaken hebben nauw samengewerkt om duidelijkheid
te krijgen over de situatie van betrokkene.

Vraag 9

Deelt u de mening dat, indien vaststaat dat de verdenking tegen deze man onterecht
is, dat hij dan per ommegaande naar Nederland moet kunnen terugkeren?

Antwoord 9

Inmiddels is de betrokkene uitgezet en teruggekeerd in Nederland.

Vraag 10

Deelt u de mening dat als vast is komen te staan dat personen ten onrechte gesignaleerd
staan vanwege terrorisme dat die personen op een «witte lijst» moeten komen te staan
om te voorkomen dat zij last blijven ondervinden van die eerdere signalering? Zo ja,
hoe gaat u hier voor zorgen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 10

Een generieke oplossing, zoals de witte lijsten, ligt niet voor de hand. Tijdens de
gesprekken die zijn gevoerd met de politie en het Ministerie van Buitenlandse Zaken
werd snel duidelijk dat de omstandigheden per betrokkene en/of situatie enorm uiteen
kunnen lopen. Dit betekent dat om personen te kunnen ondersteunen altijd sprake is
van maatwerk, waarbij mijn ministerie vanzelfsprekend in gesprek blijft met de betrokken
Nederlandse instanties.

Vraag 11

Kunt u bovenstaande vragen met spoed beantwoorden?

Antwoord 11

Ja.