Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op van het lid Stoffer over het opschorten van de export van pvc-recyclaat

Antwoord van Staatssecretaris Heijnen (Infrastructuur en Waterstaat) (ontvangen 26 september
2023).

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de huidige juridische problemen bij de export van pvc-recyclaat
na jarenlang toegestane export1?

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Hoe waardeert u de handelwijze van de Inspectie Leefomgeving en Transport in het licht
van het Nationaal Programma Circulaire Economie en de ambities voor hergebruik van
plastics en kunststof?

Antwoord 2

Nederlands, maar ook Europees, beleid voor een circulaire economie is erop gericht
dat hergebruik van materialen veilig moet zijn voor mens en milieu. De handelwijze
van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) is eveneens hierop gericht. Een bedrijf
dat afvalstoffen recyclet, moet voldoende duidelijk maken dat het gerecyclede materiaal
geen stoffen bevat waardoor het materiaal schadelijk kan zijn voor mens of milieu.
Ook moet kunnen worden uitgesloten dat er andere afval-gerelateerde risico’s aan het
materiaal verbonden zijn.

Vraag 3

Hoe kan het dat na jarenlange probleemloze export van pvc-recyclaat deze export nu
opgeschort wordt?

Antwoord 3

Als we kijken naar de afvalstoffenwetgeving, dan volgt vanuit Europese wetgeving dat
beoordelingen voor de einde-afvalstatus per geval dienen plaats te vinden. Er moet
namelijk gekeken worden naar alle feiten en omstandigheden. Onder feiten en omstandigheden
vallen onder andere het materiaal, de bewerking en toepassing, maar ook geldende wet-
en regelgeving, beleid, jurisprudentie en de stand van wetenschappelijke kennis. Elke
omstandigheid die afwijkt, hoe klein ook, kan een andere beoordeling opleveren. Wanneer
een bepaalde afvalstof niet de status einde-afval bereikt, dan blijft dit materiaal
een afvalstof. Op afvalstoffen is de Europese Verordening Overbrenging Afvalstoffen
(EVOA) van toepassing. Op 1 januari 2021 is de EVOA aangepast voor kunststofafval.
Eén van de eisen waaraan voldaan moet worden is dat kunststofafval bestemd moet zijn
voor milieuverantwoorde recycling. De ILT heeft onder andere naar aanleiding van deze
wijziging de aandacht voor de export van pvc voor milieuverantwoorde recycling verscherpt.

Vraag 4

Hoe gaat u voorkomen dat sprake blijft van onduidelijkheid rond de interpretatie van
de criteria om stoffen als grondstof aan te merken?

Antwoord 4

Er zijn verschillende instrumenten om producenten te ondersteunen bij de vraag of
een bepaald materiaal de afvalstatus heeft of niet. Zo is er onder andere een helpdesk
bij Rijkswaterstaat WVL, is er uitgebreide schriftelijke uitleg over belangrijke begrippen
en organiseert Rijkswaterstaat WVL informatiebijeenkomsten voor bevoegd gezag over
dit thema. Bovendien is er de Leidraad Afvalstof of Product2 die zowel bedrijven als bevoegde gezagen ondersteunt in de beoordeling of een materiaal
een afvalstof is of een niet-afvalstof. Deze wordt regelmatig herzien, om aan te sluiten
bij actuele vragen en ontwikkelingen. Ook ben ik bezig met het opstellen van nationale
einde-afvalcriteria, en handreikingen waarin uitleg over de afvalwet- en regelgeving
wordt gegeven voor bepaalde materialen, denk aan cellulose uit afvalwater. Daarnaast
wordt er onder leiding van ODNL gewerkt aan het oprichten van een Kennisplatform «Afval
of niet». Dit platform is naar verwachting in 2024 operationeel. In het platform kunnen
omgevingsdiensten overleggen over de afvalstatus van materialen in concrete gevallen
en ze kunnen elkaars oordelen op vrijwillige basis overnemen. Dit om meer uniformiteit
te krijgen in de oordelen en om het beoordelingsproces in het geval van meerdere bevoegde
gezagen te versnellen. Tevens zal er een procedurebeschrijving komen die duidelijkheid
verschaft over de verschillende stappen, rollen en verantwoordelijkheden ten aanzien
van de beoordeling.

Vraag 5

Hoe gaat u ervoor zorgen dat pvc-recycling en bijbehorende export gefaciliteerd in
plaats van opgeschort wordt?

Antwoord 5

Beleid op het gebied van circulaire economie is gericht op het hergebruik van materialen,
maar zoals ook te lezen is bij de beantwoording van vraag 2, staat bescherming van
mens en milieu hierin centraal. Dus ook gerecycled materiaal moet veilig toe te passen
zijn. Het internationale afvaltransport is gebonden aan de regels van de EVOA en daarmee
ook aan de beoordeling van de afvalstatus van een materiaal. Ik vind het belangrijk
dat de ondersteuning en verduidelijking van de regels op orde is. In de beantwoording
van vraag 4 heb ik u laten weten wat mijn inzet daarbij is.