Schriftelijke vragen : Kabinetsreactie op brief over fraude met Nederlands belastinggeld

Vraag 1

Herinnert u zich het verzoek van de Vaste Kamercommissie BHOS om een reactie op de
brief van C.W. en uw reactie aan de Commissie d.d. 1 februari 2023 (kenmerk 2022Z22396/2022D51449)?

Vraag 2

Kunt u bevestigen dat de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) per e-mail (d.d.
9 juli 2021) en daaraan gerelateerde telefoongesprekken door de dhr. Wadman op de
hoogte is gesteld dat de Nederlandse investering is geconfisqueerd door een Angolees
bedrijf genaamd Frutos da Lagoa, dat eigendom is van vooraanstaande politici van de
Angolese regeringspartij MPLA, tijdens de periode van RVO-financiering (d.w.z. vóór
19-2-2021), zoals blijkt uit diverse artikelen gepubliceerd door MPLA-politici en
op de website van de VN1?

Vraag 3

In uw reactie aan de Kamer d.d. 1 februari 2023 stelt u dat «het zakelijke conflict
gaat over het eigendom van de grond waarop de viskwekerij is gevestigd» en dat C.W.
dhr. Mendes beschuldigt van frauduleuze eigendomsoverdracht. Deelt u de mening dat
deze kwestie niet gaat over eigendomsoverdracht van grond, maar over het nalaten van
RVO om de belangen van de Nederlandse belastingbetaler te beschermen?

Vraag 4

Deelt u voorts de mening dat de kern van het probleem de ongeoorloofde confiscatie
van het hele project van het door RVO gefinancierde bedrijf (Quinta WW-Bagre) naar
een ander Angolees bedrijf (Frutos da Lagoa) tijdens de periode van RVO-financiering
betreft, volgens de genoemde artikelen, en niet de overdracht van land?

Vraag 5

Kunt u bevestigen dat Alberto en Mario Mendes de aandeelhouders zijn van Frutos da
Lagoa zoals gepubliceerd in de Diário Da República De Angola van 18 december 2019?

Vraag 6

Kunt u bevestigen dat Alberto Mendes lid was van de Angolese regeringspartij MPLA
Central Committee op het moment dat de genoemde artikelen (a t/m m)[i] werden gepubliceerd
waarin stond dat het door RVO gefinancierde project was overgenomen door zijn bedrijf,
Frutos da Lagoa, en dat hij nu President is van de MPLA Financial Holding Company?

Vraag 7

Uit de artikelen (a t/m), gepubliceerd voorafgaand aan 19 februari 2021, blijkt dat
de viskwekerij is overgedragen van RVO naar Fruto de Lagoa, eigendom van Alberto en
Mario Mendes. Op 19 februari 2021 stelt RVO dat het viskwekerijproject afgerond is
en wordt de laatste betaling door RVO uitgevoerd. Hoe verhoudt uw stelling dat de
door C.W. aangevoerde fraude van Nederlands belastinggeld niet gestaafd is door bewijzen,
tot de artikelen waarin ondubbelzinnig vermeldt wordt dat de viskwekerij door RVO
is overgedragen aan Fruto da Lagoa?

Vraag 8

RVO heeft eerder aangegeven dat er geen juridische documenten zijn om de frauduleuze
overdracht van het RVO-project aan Frutos da Lagoa aan te tonen. Hoe aannemelijk acht
u het dat er geautoriseerde juridische documenten zouden zijn voor een frauduleuze
overdracht, als het de bedoeling van de genoemde daders is om de viskwekerij tijdens
de RVO-financieringsperiode te confisqueren?

Vraag 9

Bent u ervan op de hoogte dat het oliebedrijf van Alberto Mendes in Angola (Grupo
Simples LDA) een in Nederland geregistreerde houdstermaatschappij heeft genaamd Grupo
Simples Oil NV (KvK 74550551, Kingsfordweg 151, 1043 GR, Amsterdam) en dat het doel
van deze onderneming toegang tot het financiële betaalverkeer en het verkrijgen van
investeringen betreft?

Vraag 10

Zo ja, vindt u het acceptabel dat van buitenlandse politici die door Nederland gefinancierde
ontwikkelingsprojecten in beslag hebben genomen tijdens de periode van RVO-financiering,
zakelijk in Nederland gevestigd zijn en toegang hebben tot het Nederlandse financiële
systeem?

Vraag 11

Bent u bekend dat de coöperatieve bank van Alberto Mendes (Coopera FAJE), evenals
Frutos da Lagoa, het volledige eigendom van de viskwekerij van Frutos da Lagoa (en
niet Quinta WW-Bagre LDA zoals gefinancierd door RVO) hebben gebruikt als een middel
om financiële subsidies van de Angolese overheid te verwerven in het kader van de
PRODESI-regeling?

Vraag 12

Wordt dit beschouwd als fraude, zelfs als dit in Angola heeft plaatsgevonden? Baart
het u ook zorgen dat door Nederland gefinancierde ontwikkelingsprojecten worden gebruikt
voor het verkrijgen van subsidies in het buitenland?

Vraag 13

In uw brief geeft u aan dat de Zuid-Afrikaanse ondernemer C.W. mede-investeerder is
in het door RVO gesubsidieerde project in een samenwerkingsverband en daarmee belanghebbende
is (handelend in samenwerking met de Projectaanvrager). In dezelfde brief geeft u
aan dat het verzoek van de betreffende ondernemer, tevens belanghebbende, aan de ambassade
om te bemiddelen in het conflict niet mogelijk was omdat de betreffende ondernemer
niet de subsidieontvanger was. Hoe beoordeelt u deze discrepantie?

Vraag 14

Kunt u bevestigen dat wanneer ondernemers met een door RVO mede-gesubsidieerd project
in het buitenland in de problemen komen op het gebied van mogelijk crimineel gedrag
en politieke inmenging en intimidatie, zij niet kunnen rekenen op steun van Nederland,
RVO of onze ambassades, omdat de ondernemer niet over de Nederlandse nationaliteit
beschikt, ook al handelen deze ondernemers in het belang van de Nederlandse belastingplichtige
die de gelden uiteindelijk aan RVO heeft verstrekt?

Vraag 15

In het geval dat de niet-Nederlandse ondernemer niet op consulaire bijstand kan rekenen,
is het ministerie en RVO van mening dat de nationaliteit van de ondernemer niet relevant
is bij het optreden tegen fraudeleus handelen van partners binnen het door RVO-gefinancierde
consortium?

Vraag 16

Bent u het ermee eens dat er geen verschil mag zijn in de mate van steun vanuit Nederland
aan investeerders (zelfs als het geen Nederlandse staatsburgers zijn) die helpen om
Nederlandse projecten mogelijk te maken voor, tijdens en na goedkeuring van het project?

Vraag 17

Hoe beoordeelt u het signaal dat de Nederlandse overheid afgeeft wanneer zij buitenlandse
ondernemers uitnodigt om te investeren in Nederlandse ontwikkelingsprojecten en hen,
als het buiten hun schuld misgaat, in de kou laat staan met het argument dat ze geen
belanghebbende zijn en/of niet de over Nederlandse nationaliteit beschikken?

Vraag 18

In hoeverre denkt u dat een dergelijke houding van de Nederlandse overheid als betrouwbare
partner, investeerders in de toekomst ervan zal weerhouden zaken te doen met de Nederlandse
overheid? Wat gaat u hieraan doen?

Vraag 19

Wat is het beleid van RVO ten aanzien van schriftelijke bedreigingen met geweld en
daarmee samenhangende afpersing in relatie tot een door RVO gefinancierd project?

Vraag 20

Wat is het beleid van het ministerie en RVO ten aanzien van de duur, de mate en vorm
van consulaire bijstand of steun in andere vorm aan ondernemers in het geval van bedreigingen
en fraude?

Vraag 21

Is er een schriftelijke of ongeschreven financiële ondergrens waaronder RVO ervoor
kiest geen onderzoek te doen naar meldingen van fraude, integriteitsschendingen en
schriftelijke bedreigingen met geweld met betrekking tot een door RVO gefinancierd
project? Zo ja, wat is deze financiële drempel? Als er sprake van een bepaalde drempel
is, betekent dit dat de RVO bereid is het verlies te aanvaarden van alle bedragen
onder de drempel, die in totaal aanzienlijk en belastend moeten zijn voor de Nederlandse
belastingplichtige?

Vraag 22

Bent u bereid een extern onderzoek naar deze kwestie te laten uitvoeren, met het oog
op het terugvorderen van de investering van de Nederlandse belastingbetaler (via RVO)
en de investering van de projectaanvrager en de ondernemer, op genoemde Angolese politici?
Zo nee, wat zijn de redenen om zonder enig onderzoek naar deze zaak niet uit te laten
voeren?

Vraag 23

Kunt u deze vragen zo spoedig mogelijk en één voor één beantwoorden?