Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Jasper van Dijk over Russische bedrijven die de oorlog financieren en tevens actief zijn in Europa

Antwoord van Minister Hoekstra (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 28 augustus 2023).

Vraag 1

Wat is uw oordeel over het bericht «Russische bedrijven financieren een-op-een de
oorlog in Oekraïne»?1

Antwoord 1

De aanpak van financiële- en goederenstromen die gebruikt kunnen worden voor de oorlogsvoering
is prioriteit om de druk op Rusland verder te verhogen. Het is echter niet aan het
kabinet om berichtgeving van een recensie te voorzien.

Vraag 2

Klopt het dat genoemde multinationals, namelijk Novatek, Rusal en Pik Group, huursoldaten
werven die bij de Russische invasie in Oekraïne worden ingezet?

Antwoord 2

Op basis van de huidige informatie is dat niet te verifiëren door het Ministerie van
Buitenlandse Zaken.

Vraag 3, 4, 5 en 6

Klopt het dat deze bedrijven niet onder de Europese sancties vallen? Hoe kan dit?

Klopt het dat deze bedrijven dochterondernemingen hebben die in Nederland zijn gevestigd?

Gaat u alsnog maatregelen nemen tegen de in Nederland gevestigde bedrijven, zoals
het confisqueren van hun bezittingen? Zo nee, waarom niet?

Gaat u in Europees verband pleiten voor sancties jegens deze bedrijven? Zo nee, waarom
niet?

Antwoord 3, 4, 5 en 6

Het klopt dat de betreffende bedrijven momenteel niet op een sanctielijst van de EU
staan.2 Het kabinet kan verder niet ingaan op casuïstiek aangaande specifieke bedrijven.
Nederland blijft zich echter onverminderd inzetten om de druk op Rusland – waar mogelijk
– verder op te voeren. Voor het kabinet liggen alle opties op tafel. Bij besluitvorming
gelden uiteraard de algemene uitgangspunten van EU-eenheid, leveringszekerheid en
juridische houdbaarheid. Het kabinet doet echter geen uitlatingen over specifieke
nieuwe sancties. Dit ondermijnt mogelijk de effectiviteit van dergelijke maatregelen
gelet op onder andere het verrassingseffect.

Binnen de Nederlandse rechtsstaat is confiscatie mogelijk op basis van een strafvorderlijke
titel. Confiscatie kan plaatsvinden na een veroordeling voor een strafbaar feit en
voor zover de goederen en financiële tegoeden door middel van of uit de opbrengst
van een strafbaar feit zijn verkregen, bij het begaan van het strafbare feit behulpzaam
zijn geweest of met betrekking tot de goederen en financiële tegoeden zijn begaan.
Het is aan de rechter om in individuele gevallen te bepalen of hiervan sprake is en
tot confiscatie moet worden overgegaan.

Vraag 7

Waarom komen er telkens berichten naar buiten over Russische bedrijven en oligarchen
die nog altijd zaken kunnen doen in Europa, ondanks grote woorden over sancties?

Antwoord 7

Met sancties steunen we Oekraïne door de Russische oorlogscapaciteit technisch en
financieel te raken. Daarnaast laten we zien dat NL, de EU en internationale partners
pal staan voor het internationaal recht. De EU heeft vergaande maatregelen genomen
die een grote impact hebben op de Russische oorlogscapaciteit en zal daarmee doorgaan
om de effectiviteit te blijven verbeteren. Nederland blijft hierin een onverminderde
voortrekkersrol spelen om – waar mogelijk – de druk verder op te voeren, inclusief
door het toevoegen van personen en bedrijven aan de sanctielijst. Vanzelfsprekend
geldt dat voor het plaatsen van personen op de EU-sanctielijsten dient te worden voldaan
aan de desbetreffende listingscriteria, uitgangspunten van EU-eenheid en doelstellingen
van de sancties.